Τα γεωγραφικά διαμερίσματα χωρίζονται σε ακόμη μικρότερες περιοχές, τους νομούς. Η Ελλάδα έχει συνολικά 51 νομούς και 1 αυτοδιοίκητο τμήμα, το Άγιο Όρος
Ο διοικητικός διαχωρισμός σε νομούς δεν ισχύει πλέον (από το 2011), αλλά έχει ιστορική αξία και είναι ακόμα χρήσιμος.
Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι κάτοικοι της χώρας μας είναι διαφορετικά ανάλογα με την περιοχή που ζουν. Έτσι, η Ελλάδα είναι χωρισμένη σε 13 περιφέρειες ανάλογα με:
•γεωμορφολογικά και κλιματικά κριτήρια
• οικονομικές ιδιαιτερότητες κάθε περιοχής
Παραδείγματα:
Η δυτική Μακεδονία είναι πολύ ορεινή, τα καλλιεργήσιμα εδάφη είναι λιγοστά, το ανάγλυφο δυσκολεύει τις συγκοινωνίες, οι πόλεις είναι μικρές σε πληθυσμό, η βιομηχανία δεν είναι αναπτυγμένη κτλ.
Η κεντρική Μακεδονία είναι πεδινή, έχει πολλές καλλιεργήσιμες εκτάσεις, αρκετές πόλεις με σημαντικό πληθυσμό, καλό οδικό δίκτυο και σημαντική βιομηχανική ανάπτυξη.
Για τις Κυκλάδες ένα πολύ σοβαρό ζήτημα μπορεί να είναι η ρύθμιση της τακτικής ακτοπλοϊκής κάλυψης όλων των νησιών.
Στην Αττική σημαντικό πρόβλημα η αντιμετώπιση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.
Όπως βλέπουμε κάθε περιοχή έχει τις δικές της ιδιαιτερότητες και τα δικά της προβλήματα και άρα χρειάζονται διαφορετικές αποφάσεις και ενέργειες για την αντιμετώπισή τους.
Τα γεωγραφικά διαμερίσματα (9 στον αριθμό) δεν πρέπει να μπερδεύονται με τις περιφέρειες (13 στον αριθμό), στις οποίες διαιρείται η Ελλάδα για λόγους διοικητικούς, αν και σε τρεις περιπτώσεις (στην Ήπειρο, τη Θεσσαλία και την Κρήτη) ταυτίζονται:
Τα υπόλοιπα 6 διαμερίσματα μοιράζονται σε δύο ή τρεις περιφέρειες.
1. Με τις ομώνυμες περιφέρειες ταυτίζονται η Ήπειρος, η Θεσσαλία και η Κρήτη.
2. Σε δύο περιφέρειες μοιράζονται τα Νησιά του Ιονίου και του Αιγαίου Πελάγους.
3. Σε τρεις περιφέρειες μοιράζονται τα εδάφη της Μακεδονίας, της Στερεάς Ελλάδας και της Πελοποννήσου.
4. Η Θράκη, αντίθετα με τα άλλα διαμερίσματα, αποτελεί τμήμα περιφέρειας.
Αυτές οι διαφοροποιήσεις είναι αναμενόμενες, αφού τα διαμερίσματα έχουν ιστορικά και γεωγραφικά χαρακτηριστικά, ενώ οι περιφέρειες σχετίζονται με τη διοίκηση του σύγχρονου κράτους και δημιουργήθηκαν με βάση τις ανάγκες των κατοίκων τους.
Περάστε το ποντίκι σας πάνω από την εικόνα που ακολουθεί
Οι 13 περιφέρειες της Ελλάδας και οι έδρες τους
Παρουσιάσεις
Γεωγραφικό γλωσσάριο
Γεωγραφικό διαμέρισμα: μια περιοχή με τα δικά της γεωγραφικά και ιστορικά χαρακτηριστικά.
Περιφέρεια: μια μεγάλη περιοχή με τη δική της διοικητική οργάνωση
1. Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές και ποιες λανθασμένες;
Γράψε «Σ» για τη σωστή και «Λ» για τη λανθασμένη
α) Κάθε γεωγραφικό διαμέρισμα είναι περιοχή με δική του διοικητική οργάνωση Λ
β) Τα γεωγραφικά διαμερίσματα και οι περιφέρειες της χώρας μας δεν ταυτίζονται πάντα γεωγραφικά Σ
γ) Η Αττική ανήκει διοικητικά στη Στερεά Ελλάδα Λ
δ) Ο περιφερειάρχης, που τον εκλέγει ο λαός, συντονίζει τα μεγάλα έργα που γίνονται στην περιφέρειά του Σ
ε)Κάθε περιφέρεια παρουσιάζει τα δικά της ιστορικά στοιχεία Σ
2. Έχεις συζητήσει με τους συμμαθητές σου για την ανάγκη να αποτελέσει η Αττική μια ξεχωριστή περιφέρεια. Γράψε μερικούς από τους λόγους που ανάγκασαν την Πολιτεία να προχωρήσει στην ενέργεια αυτή.
Η Αττική από μόνη της αποτελεί μια ξεχωριστή περιφέρεια, αφού σε μικρή έκταση έχει συγκεντρωθεί σχεδόν ο μισός πληθυσμός της Ελλάδας. Επειδή λοιπόν κατοικούν εκεί πολλοί άνθρωποι, προκύπτουν πολλά και σύνθετα προβλήματα που η περιφέρεια θα κληθεί να λύσει.
Η αυξημένη ατμοσφαιρική ρύπανση είναι ένα πρόβλημα που είναι αρκετά έντονο στην Αττική απ' ότι σε άλλη περιφέρεια και γι' αυτό χρειάζεται ειδική αντιμετώπιση. Επίσης, η συσσώρευση τόσων πολιτών στην Αττική απαιτεί πολλά και μεγάλα αναπτυξιακά έργα που καλείται να κατασκευάσει η περιφέρεια σε συνεργασία με τους δήμους προκειμένου να διευκολυνθεί η ζωή των κατοίκων σε θέματα κυκλοφοριακής αποσυμφόρησης, απορριμμάτων, παρκαρίσματος κα.
3. Παρατήρησε τον χάρτη των περιφερειών. Μία μεγάλη περιοχή του γεωγραφικού διαμερίσματος της Στερεάς Ελλάδας και μία άλλη, επίσης μεγάλη περιοχή του γεωγραφικού διαμερίσματος της Πελοποννήσου, αποτελούν μία περιφέρεια. Με τη βοήθεια του γεωμορφολογικού χάρτη μελέτησε γεωμορφολογικά στοιχεία, κλίμα κ.λπ. της συγκεκριμένης περιοχής. Μπορείς να ερευνήσεις τον λόγο για τον οποίο αποτέλεσαν αυτά τα τμήματα μία περιφέρεια;
Η περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας αποτελείται από τους Νομούς Αιτωλοακαρνανίας, Αχαΐας και Ηλείας. Και οι τρεις νομοί παρουσιάζουν παραπλήσια γεωμορφολογικά στοιχεία, καθώς είναι πεδινοί, αρδεύονται από μεγάλα ποτάμια και έχουν αρκετές βροχοπτώσεις. Οι κάτοικοι των τριών νομών, όντας μια περιφέρεια, αντιμετωπίζουν καλύτερα τα κοινά τους προβλήματα, κατασκευάζοντας κοινά έργα υποδομής και οργανώνοντας πιο αποτελεσματικά την κοινή τους οικονομική ανάπτυξη.
34. Τα γεωγραφικά διαμερίσματα και οι περιφέρειες της Ελλάδας / SchoolForAll
34. Τα γεωγραφικά διαμερίσματα και οι περιφέρειες / Μαθαίνω πώς να Μαθαίνω
Τα γεωγραφικά διαμερίσματα έχουν ιδιαίτερα ιστορικά αλλά και γεωγραφικά χαρακτηριστικά.
• Αν μελετήσουμε τον γεωμορφολογικό χάρτη που ακολουθεί, θα διαπιστώσουμε ότι ανάμεσα στα περισσότερα υπάρχουν μεγάλες οροσειρές, ποτάμια και θάλασσες, που αποτελούν τα φυσικά τους σύνορα.
• Ο ποταμός Νέστος, για παράδειγμα, χωρίζει τη Θράκη από τη Μακεδονία, ενώ η οροσειρά της Πίνδου χωρίζει την Ήπειρο από τη Μακεδονία και τη Θεσσαλία.
• Η τελευταία έχει ως επίκεντρο τον ομώνυμο κάμπο, ενώ ο ισθμός της Κορίνθου (και η διώρυγα που έχει διανοιχθεί σε αυτόν) διακρίνει την Πελοπόννησο από τη Στερεά.
• Στο Αιγαίο Πέλαγος, όπου βρίσκονται τα περισσότερα νησιά μας, η Κρήτη δεν ξεχωρίζει μόνο για ιστορικούς λόγους αλλά και για το μέγεθός της.
Έκταση και πληθυσμός
Το μεγαλύτερο σε έκταση γεωγραφικό διαμέρισμα είναι η Μακεδονία. Είναι περίπου 2,5 φορές μεγαλύτερη από τη Θεσσαλία και 4 φορές μεγαλύτερη από τη Θράκη ή την Κρήτη!
Ακολουθούν η Στερεά Ελλάδα και η Πελοπόννησος, ενώ τη μικρότερη έκταση καταλαμβάνουν τα νησιά του Ιονίου Πελάγους.
Το μεγαλύτερο σε πληθυσμό γεωγραφικό διαμέρισμα είναι η Στερεά Ελλάδα, επειδή περιλαμβάνει την πυκνοκατοικημένη περιοχή της πρωτεύουσας.
Ακολουθούν η Μακεδονία και η Πελοπόννησος, ενώ οι λιγότεροι κάτοικοι συναντώνται πάλι στα νησιά του Ιονίου Πελάγους.
Έκταση
Το μεγαλύτερο σε έκταση γεωγραφικό διαμέρισμα είναι η Μακεδονία. Είναι περίπου 2,5 φορές μεγαλύτερη από τη Θεσσαλία και 4 φορές μεγαλύτερη από τη Θράκη ή την Κρήτη!
Ακολουθούν η Στερεά Ελλάδα και η Πελοπόννησος, ενώ τη μικρότερη έκταση καταλαμβάνουν τα νησιά του Ιονίου Πελάγους.
Κάθε περιφέρεια χωρίζεται σε Περιφερειακές Ενότητες. Συνολικά έχουν οριστεί 74 περιφερειακές ενότητες.
Quiz Διαμερίσματα
