Άλλο παράδειγμα τοπικών συνθηκών αποτελούν και τα μελτέμια, οι βόρειοι άνεμοι που φυσούν στην περιοχή του Αιγαίου το μήνα Αύγουστο.
Τα «μελτέμια» είναι άνεμοι που κάνουν την εμφάνιση τους το καλοκαίρι. Ξεκινούν το Μάιο μήνα και εξασθενούν το Σεπτέμβριο, παρουσιάζοντας τις μεγαλύτερες εντάσεις τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, οι οποίες φθάνουν ή και ξεπερνούν τα 8 μποφόρ.
Η ταχύτητα τους κυμαίνεται μεταξύ 20 και 55 χιλιομέτρων την ώρα. Στο ανοιχτό πέλαγος όμως ξεπερνάει τα 75 χιλιόμετρα την ώρα και μπορεί να γίνουν θυελλώδεις.
Κατά τη διάρκεια της ημέρας η ένταση των μελτεμιών είναι μεγάλη, ενώ εξασθενίζει το βράδυ.
Η ονομασία τους προέρχεται από την τουρκική λέξη "μελτέμ" που σημαίνει "εποχικός άνεμος"
Τα μελτέμια πνέουν από Βορρά και μεταφέρουν ψυχρές αέριες μάζες από τις πολικές περιοχές, γι' αυτό και διαμορφώνουν το κλίμα στα νησιά του Αιγαίου μετριάζοντας τη ζέστη του καλοκαιριού.
Παρατηρούμε ότι στην Ελλάδα υπάρχουν διαφορές στο κλίμα από τόπο σε τόπο. Μπορούμε να διακρίνουμε τέσσερις κλιματικές περιοχές στην πατρίδα μας:
ορεινές περιοχές
πεδινές και παράκτιες περιοχές
νησιά και ακτές του Ιουνίου
νησιά και ακτές του Αιγαίου
ορεινές περιοχές
δριμείς, πολύ ψυχροί χειμώνες, πολύ δροσερά καλοκαίρια, βροχές όλες τις εποχές
πεδινές και παράκτιες περιοχές
χειμώνες πιο ψυχροί από ό,τι στις ακτές και ξερά, πολύ ζεστά καλοκαίρια
νησιά και ακτές του Ιουνίου
πολλές βροχές, ήπιοι χειμώνες, δροσερά καλοκαίρια
νησιά και ακτές του Αιγαίου
μέτριες βροχές, ήπιοι χειμώνες και ξερά καλοκαίρια
Από κλιματολογικής πλευράς το έτος μπορεί να χωριστεί κυρίως σε δύο εποχές:
Την ψυχρή και βροχερή χειμερινή περίοδο που διαρκεί από τα μέσα του Οκτωβρίου και μέχρι το τέλος Μαρτίου.
Τη θερμή και άνομβρη εποχή που διαρκεί από τον Απρίλιοέως τον Οκτώβριο.
Η κλιματική αλλαγή στην Ελλάδα
Η κλιματική αλλαγή στην Ελλάδα και στις χώρες της Ε.Ε. Δυστυχώς η Ελλάδα καταλαμβάνει μία από τις τελευταίες θέσεις
Παρουσιάσεις
17. Το κλίμα της Ελλάδας / SchoolForAll
Γεωγραφικό γλωσσάριο
Εύκρατο μεσογειακό κλίμα: το κλίμα, του οποίου τα χαρακτηριστικά είναι τα ξηρά καλοκαίρια και οι ήπιοι χειμώνες
Τοπικές συνθήκες: οι καιρικές συνθήκες που επικρατούν σε έναν τόπο σε κάθε εποχή
Μελτέμια: βόρειοι άνεμοι που φυσούν στην περιοχή του Αιγαίου το μήνα Αύγουστο (κυρίως).
Yψόμετρο: η απόσταση ενός τόπου από την επιφάνεια της θάλασσας
1. Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές και ποιες λανθασμένες; Γράψε «Σ» για τη σωστή και «Λ» για τη λανθασμένη
α) Η Ελλάδα έχει κλίμα ηπειρωτικό
β) Σε κάθε περιοχή της Ελλάδας δεν επικρατούν οι ίδιες κλιματικές συνθήκες
γ) Το κλίμα της Ελλάδας είναι εύκρατο μεσογειακό
δ) Οι κλιματικές συνθήκες μιας περιοχής δεν επηρεάζονται από το υψόμετρό της
ε) Η Δυτική Ελλάδα δέχεται περισσότερες βροχοπτώσεις ετησίως
2. Συμπλήρωσε το κείμενο με τις λέξεις που λείπουν:
Η Ελλάδα έχει κλίμα ...εύκρατο μεσογειακό.... Σε κάθε περιοχή, όμως, επικρατούν διαφορετικές ...κλιματικές συνθήκες.... Αυτό συμβαίνει, γιατί η χώρα μας έχει πλούσιο ...ανάγλυφο.... Οι παράγοντες που επηρεάζουν το κλίμα μιας περιοχής είναι το ...υψόμετρο..., η ...απόσταση... από τη ...θάλασσα... και άλλες ...ειδικέςτοπικές... συνθήκες. Η οροσειρά της ...Πίνδου... χωρίζει τον ...ηπειρωτικό... κορμό της χώρας σε ...ανατολική... και ...δυτικήΕλλάδα..... στη Δυτική Ελλάδα οι ...βροχές... είναι περισσότερες.
3. Προσπάθησε να εξηγήσεις τον ρόλο της οροσειράς της Πίνδου στη διαμόρφωση του κλίματος στον ηπειρωτικό κορμό της Ελλάδας.
Η οροσειρά της Πίνδου διασχίζει την Ελλάδα από βορειοδυτικά προς νοτιοανατολικά χωρίζοντάς την στη δυτική και την ανατολική Ελλάδα. Οι υγροί άνεμοι που έρχονται από το Ιόνιο Πέλαγος μεταφέροντας μεγάλες ποσότητες υδρατμών, προσκρούουν στην Πίνδο, ανεβαίνουν ψηλά, ψύχονται και οι υδρατμοί μετατρέπονται σε σταγόνες βροχής. Για το λόγο αυτό στη Δυτική Ελλάδα έχουμε πολλές βροχές, σε αντίθεση με την ανατολική όπου οι άνεμοι φτάνουν με λίγους υδρατμούς δίνοντας λιγότερες βροχές. Επίσης , οι ψυχροί βορειανατολικοί άνεμοι εμποδίζονται από την Πίνδο να περάσουν στα δυτικά. Γι αυτό η Δυτική Ελλάδα έχει ηπιότερους χειμώνες.
4. Βρες στον χάρτη κατανομής των βροχών της χώρας μας τις πόλεις Αθήνα, Πύργο και Ιωάννινα. Γράψε ένα κύριο χαρακτηριστικό του κλίματος των πόλεων αυτών.
Βλέπουμε ότι στην Αθήνα παρατηρούμε ότι πέφτουν λίγες βροχές κυρίως το φθινόπωρο και τον χειμώνα, ενώ το καλοκαίρι δεν υπάρχουν σχεδόν καθόλου βροχοπτώσεις.
Στα Ιωάννινα παρατηρούμε ότι έχουμε αρκετές βροχοπτώσεις καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, αφού βρίσκονται στη δυτική πλευρά της Πίνδου , προς το Ιόνιο και το κλίμα είναι ψυχρό το χειμώνα , ενώ τα καλοκαίρια είναι δροσερά.
Τέλος, στον Πύργο παρατηρούμε μέτριες βροχοπτώσεις κυρίως το χειμώνα αλλά και κάποιες φορές το καλοκαίρι, καθώς και αυτός βρίσκεται στο δυτικό κομμάτι της Ελλάδας και επηρεάζεται από την οροσειρά της Πίνδου.
