Επιλέξτε ενότητα

Ενότητα Α.  Οι χάρτες

Ένα εργαλείο για τη μελέτη του κόσμου

Γεωγραφία Ε΄ Τάξης

Το μάθημα στο ψηφιακό βιβλίο

     Κεφάλαιο 3ο : Η ταυτότητα του χάρτη: Τίτλος και Yπόμνημα

     Στο κεφάλαιο αυτό θα μάθετε:

Κάθε άνθρωπος έχει την ταυτότητά του, η οποία περιέχει ορισμένα στοιχεία που αφορούν αποκλειστικά τον ίδιο, τον κάτοχο της ταυτότητας.

Με την ίδια λογική φτιάχνουμε και την ταυτότητα κάθε χάρτη, έτσι ώστε όταν τον χρειαζόμαστε να ξέρουμε πώς θα τον αναζητήσουμε.

Η κλίμακα  και ο προσανατολισμός είναι δύο ακόμη βασικά στοιχεία ενός χάρτη  (θα τα εξετάσουμε στα επόμενα κεφάλαια)

Βασικά στοιχεία του χάρτη αποτελούν :

ο τίτλος

 και το υπόμνημα

 Ο τίτλος είναι μια χαρακτηριστική φράση που μας παρουσιάζει το περιεχόμενο του χάρτη.

Τίτλος χάρτη

Τίτλος χάρτη Τίτλος χάρτη

Ένας χάρτης είναι χρήσιμος όταν μπορεί να διαβάζεται εύκολα από οποιονδήποτε άνθρωπο, ανεξάρτητα από τη γλώσσα που μιλάει. Για να απεικονίζουμε ευκολότερα τις πληροφορίες σε ένα χάρτη χρησιμοποιούμε σύμβολα και χρώματα αντί για λέξεις.


Έτσι, οι χαρτογράφοι, αντί να γράφουν «εδώ υπάρχει ένα αεροδρόμιο», σχεδιάζουν ένα αεροπλάνο. Αντί να γράφουν «αυτό είναι ένα χωριό», σχεδιάζουν μια μαύρη κουκκίδα. Αντί να γράφουν «αυτό είναι ένα ποτάμι», σχεδιάζουν μια μπλε γραμμή.


Τα σύμβολα και τα χρώματα που χρησιμοποιούνται σε ένα χάρτη σχηματίζουν ένα «χαρτογραφικό αλφάβητο». Με αυτό μπορούμε να «διαβάζουμε» τους χάρτες ανεξάρτητα από το σε ποια γλώσσα είναι γραμμένοι.


Κάθε χάρτης έχει ένα υπόμνημα, δηλ. έναν πίνακα όπου απεικονίζονται τα σύμβολα και τα χρώματα που χρησιμοποιούνται στο χάρτη. Δίπλα σε κάθε σύμβολο ή χρώμα αναφέρεται η ερμηνεία του.

Υπόμνημα χάρτη

Υπόμνημα χάρτη Υπόμνημα χάρτη

Παρουσιάσεις

Τι χάρτη θα διαλέξεις, αν θέλεις να βρεις...;
Άσκηση αντιστοίχισης

Ο τίτλος του χάρτη (σταυρόλεξο)

Φτιάχνω το υπόμνημα ενός χάρτη (άσκηση αντιστοίχισης)

1. Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές και ποιες λανθασμένες; Γ ράψε «Σ» για τη σωστή και «Λ» για τη λανθασμένη στο

Α) Ο τίτλος του χάρτη είναι ένα στοιχείο της ταυτότητάς του  

Β) Το υπόμνημα του χάρτη είναι ένα χαρτογραφικό αλφάβητο

Γ) Για κάθε γλώσσα του κόσμου υπάρχει και ένα «χαρτογραφικό αλφάβητο»

Δ) Το υπόμνημα του χάρτη περιλαμβάνει λέξεις και αριθμούς

Ε) Το υπόμνημα του χάρτη περιλαμβάνει σύμβολα


2. Γράψε με δικά σου λόγια μια απάντηση σε κάθε ερώτηση:

Α) Τι είναι ο τίτλος ενός χάρτη;

Ο τίτλος ενός χάρτη είναι μια χαρακτηριστική φράση, η οποία φανερώνει τι ακριβώς μας δείχνει ο χάρτης.

Β)Γιατί χρειάζεται ο χάρτης να έχει τίτλο;

Ο κάθε χάρτης πρέπει να έχει τίτλο, ώστε να μπορούμε να επιλέγουμε γρήγορα και σωστά τον κατάλληλο χάρτη ανάλογα με τις πληροφορίες που θέλουμε να πάρουμε.

Γ) Τι είναι το υπόμνημα του χάρτη;

Το υπόμνημα είναι ένα πινακάκι που μας εξηγεί όλα τα σύμβολα και τα χρώματα που χρησιμοποιούνται στον χάρτη.

Δ) Γιατί χρειάζεται να έχει υπόμνημα ένας χάρτης;

Το υπόμνημα χρειάζεται σε κάθε χάρτη, ώστε να μπορούμε να τον «διαβάζουμε» κατανοώντας όλα τα σύμβολα και τα χρώματα του.

Ε) Γιατί το υπόμνημα πρέπει να αποτελείται από σύμβολα και όχι από λέξεις;

Το υπόμνημα πρέπει να αποτελείται από σύμβολα και όχι από λέξεις, ώστε να μπορούν να «διαβάζουν» τους χάρτες όλοι οι άνθρωποι σε όποια γλώσσα και αν είναι γραμμένοι.


3. Παρατήρησε τον χάρτη της Πελοποννήσου, ο οποίος δε συνοδεύεται από υπόμνημα. Προσπάθησε να σχεδιάσεις μια εκδρομή. Ποια προβλήματα θα παρουσιαστούν, καθώς θα καταστρώνεις τα σχέδιά σου;

θα συναντήσουμε πολλά εμπόδια στο να σχεδιάσουμε την εκδρομή μας , επειδή δεν υπάρχει το υπόμνημα και μας δυσκολεύει στο να τον «διαβάσουμε» και να κατανοήσουμε όλα τα σύμβολα και τα χρώματά του. Δε θα μπορούμε να καταλάβουμε αν πρόκειται για βουνό ή πεδιάδα, αν πρόκειται για μεγάλη πόλη ή χωριό, αν ο κίονας είναι αρχαιολογικός χώρος ή μουσείο.


Σ

Λ

Λ

Σ

Σ


Απαντήσεις στις εργασίες του τετραδίου εργασιών

Γεωγραφικό γλωσσάριο



Κεφάλαιο 1ο : O χάρτης
Κεφάλαιο 2ο : Είδη χαρτών
Κεφάλαιο 3o : Η ταυτότητα του χάρτη: Τίτλος και Υπόμνημα
Κεφάλαιο 4ο : Η ταυτότητα του χάρτη: Κλίμακα
Κεφάλαιο 5ο : Προσανατολισμός με τη βοήθεια του χάρτη

Επαναληπτικό Α΄ Ενότητας

Ενότητα Β:  Το φυσικό περιβάλλον της Ελλάδας

Κεφάλαιο 6ο : Η μορφή και το σχήμα της Ελλάδας

Κεφάλαιο 7ο : Η θέση της Ελλάδας στον κόσμο

Κεφάλαιο 8ο : Οι ακτές της Ελλάδα­ς

Κεφάλαιο 9ο : Οι θάλασσες της Ελλάδας

Κεφάλαιο 10ο : Νησιωτικά συμπλέγματα και νησιά της Ελλάδας

Κεφάλαιο 11ο : Η ζωή στα νησιά

Κεφάλαιο 12ο : Οι παραθαλάσσιοι οικισμοί της Ελλάδας

Επανάληψη κεφαλαίων 8-12

Κεφάλαιο 13ο : Τα βουνά της Ελλάδας

Κεφάλαιο 14ο : Οι πεδιάδες της Ελλάδας

Κεφάλαιο 15ο : Η ζωή στα βουνά και στις πεδιάδες

Επανάληψη κεφαλαίων 13-15

Κεφάλαιο 16ο : Η έννοια του κλίματος - Διαφορές καιρού και κλίματος
Κεφάλαιο 17ο : Το κλίμα της Ελλάδας
Κεφάλαιο 18ο : Καιρός, κλίμα και ανθρώπινες δραστηριότητες
Κεφάλαιο 19ο : Τα ποτάμια της Ελλάδας
Κεφάλαιο 20ο : Οι λίμνες της Ελλάδας
Κεφάλαιο 21ο : H ζωή στα ποτάμια και τις λίμνες της Ελλάδας
    Επανάληψη κεφαλαίων 19 - 21

Κεφάλαιο 22ο : Η χλωρίδα και η πανίδα της Ελλάδας
Κεφάλαιο 23ο : Η βλάστηση της Ελλάδας
Κεφάλαιο 24ο : Χαρακτηριστικά οικοσυστήματα της Ελλάδας

Επανάληψη κεφαλαίων 22 - 24

Κεφάλαιο 25ο : Αλλαγές στην επιφάνεια της Γης

Κεφάλαιο 26ο : Ο ρόλος των ηφαιστείων και των σεισμών στις αλλαγές της φύσης

Κεφάλαιο 27ο : Οι φυσικές καταστροφές στο χώρο της Ελλάδας 


Ενότητα Γ:  Το ανθρωπογενές περιβάλλον της Ελλάδας

Κεφάλαιο 28ο : Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη κ­αι συνεχή ιστορία­

Κεφάλαιο 29ο : Ο πληθυσμός της Ελλάδας

Κεφάλαιο 30ό : Η γεωγραφική κατανομή του πληθυσμού της Ελλάδας

Κεφάλαιο 31ο : Τα μεγάλα αστικά κέντρα της Ελλάδας

Κεφάλαιο 32ο : Οι πόλεις της Ελλάδας

    Επανάληψη κεφλαίων 28 - 32

Κεφάλαιο 33ο : Η διοικητική διαίρεση της Ελλάδας
Κεφάλαιο 34ο : Τα γεωγραφικά διαμερίσματα και οι περιφέρειες της Ελλάδας
Κεφάλαιο 35ο : Οι νομοί της Ελλάδας

    Επανάληψη κεφλαίων 33 - 35
Κεφάλαιο 36ο : Η αγροτική παραγωγή στην Ελλάδα

Κεφάλαιο 37ο : Η κτηνοτροφική παραγωγή και η αλιεία στην Ελλάδα

Κεφάλαιο 38ο : Ο δασικός και ο ορυκτός πλούτος στην Ελλάδα

Κεφάλαιο 39ο : Η βιομηχανική παραγωγή στην Ελλάδα

  Επανάληψη κεφλαίων 36 - 39

Κεφάλαιο 40ο : Οι υπηρεσίες στην Ελλάδα

Κεφάλαιο 41ο : Οι συγκοινωνίες στην Ελλάδα

Κεφάλαιο 42ο : Οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.)

Κεφάλαιο 43ο : Η σημασία της Ευρωπαϊκής Ένωσης

  Επανάληψη κεφλαίων 40 - 43

QUIZ

Φτιάχνω το υπόμνημα ενός χάρτη

Χάρτης-Υπόμνημα (άσκηση αντιστοίχισης)

Σύμβολα του χάρτη-Εργασία

Τα σύμβολα
του χάρτη

3.Η ταυτότητα του χάρτη Κλίμακα.pdf from Dimitra Mylonaki
Χάρτες Ενότητα Ε' τάξης Δημοτικού Σχολείου from Christiana Violari

03. Η ταυτότητα Τίτλος και Yπόμνημα | Μαθαίνω πώς να Μαθαίνω

Η ταυτότητα του χάρτη: Τίτλος και Υπόμνημα -  Κεφάλαιο 3ο / SchoolForAll

Τετράδιο Εργασιών - Απαντήσεις

QUIZ 1 QUIZ 2