Επιλέξτε ενότητα

Κεφάλαιο 1ο : O χάρτης
Κεφάλαιο 2ο : Είδη χαρτών
Κεφάλαιο 3o : Η ταυτότητα του χάρτη: Τίτλος και Υπόμνημα
Κεφάλαιο 4ο : Η ταυτότητα του χάρτη: Κλίμακα
Κεφάλαιο 5ο : Προσανατολισμός με τη βοήθεια του χάρτη

Επαναληπτικό Α΄ Ενότητας

Ενότητα Β:  Το φυσικό περιβάλλον της Ελλάδας

Κεφάλαιο 6ο : Η μορφή και το σχήμα της Ελλάδας

Κεφάλαιο 7ο : Η θέση της Ελλάδας στον κόσμο

Κεφάλαιο 8ο : Οι ακτές της Ελλάδα­ς

Κεφάλαιο 9ο : Οι θάλασσες της Ελλάδας

Κεφάλαιο 10ο : Νησιωτικά συμπλέγματα και νησιά της Ελλάδας

Κεφάλαιο 11ο : Η ζωή στα νησιά

Κεφάλαιο 12ο : Οι παραθαλάσσιοι οικισμοί της Ελλάδας

Επανάληψη κεφαλαίων 8-12

Κεφάλαιο 13ο : Τα βουνά της Ελλάδας

Κεφάλαιο 14ο : Οι πεδιάδες της Ελλάδας

Κεφάλαιο 15ο : Η ζωή στα βουνά και στις πεδιάδες

Επανάληψη κεφαλαίων 13-15

Κεφάλαιο 16ο : Η έννοια του κλίματος - Διαφορές καιρού και κλίματος
Κεφάλαιο 17ο : Το κλίμα της Ελλάδας
Κεφάλαιο 18ο : Καιρός, κλίμα και ανθρώπινες δραστηριότητες
Κεφάλαιο 19ο : Τα ποτάμια της Ελλάδας
Κεφάλαιο 20ο : Οι λίμνες της Ελλάδας
Κεφάλαιο 21ο : H ζωή στα ποτάμια και τις λίμνες της Ελλάδας
    Επανάληψη κεφαλαίων 19 - 21

Κεφάλαιο 22ο : Η χλωρίδα και η πανίδα της Ελλάδας
Κεφάλαιο 23ο : Η βλάστηση της Ελλάδας
Κεφάλαιο 24ο : Χαρακτηριστικά οικοσυστήματα της Ελλάδας

Επανάληψη κεφαλαίων 22 - 24

Κεφάλαιο 25ο : Αλλαγές στην επιφάνεια της Γης

Κεφάλαιο 26ο : Ο ρόλος των ηφαιστείων και των σεισμών στις αλλαγές της φύσης

Κεφάλαιο 27ο : Οι φυσικές καταστροφές στο χώρο της Ελλάδας 


Ενότητα Γ:  Το ανθρωπογενές περιβάλλον της Ελλάδας

Κεφάλαιο 28ο : Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη κ­αι συνεχή ιστορία­

Κεφάλαιο 29ο : Ο πληθυσμός της Ελλάδας

Κεφάλαιο 30ό : Η γεωγραφική κατανομή του πληθυσμού της Ελλάδας

Κεφάλαιο 31ο : Τα μεγάλα αστικά κέντρα της Ελλάδας

Κεφάλαιο 32ο : Οι πόλεις της Ελλάδας

    Επανάληψη κεφλαίων 28 - 32

Κεφάλαιο 33ο : Η διοικητική διαίρεση της Ελλάδας
Κεφάλαιο 34ο : Τα γεωγραφικά διαμερίσματα και οι περιφέρειες της Ελλάδας
Κεφάλαιο 35ο : Οι νομοί της Ελλάδας

    Επανάληψη κεφλαίων 33 - 35
Κεφάλαιο 36ο : Η αγροτική παραγωγή στην Ελλάδα

Κεφάλαιο 37ο : Η κτηνοτροφική παραγωγή και η αλιεία στην Ελλάδα

Κεφάλαιο 38ο : Ο δασικός και ο ορυκτός πλούτος στην Ελλάδα

Κεφάλαιο 39ο : Η βιομηχανική παραγωγή στην Ελλάδα

  Επανάληψη κεφλαίων 36 - 39

Κεφάλαιο 40ο : Οι υπηρεσίες στην Ελλάδα

Κεφάλαιο 41ο : Οι συγκοινωνίες στην Ελλάδα

Κεφάλαιο 42ο : Οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.)

Κεφάλαιο 43ο : Η σημασία της Ευρωπαϊκής Ένωσης

  Επανάληψη κεφλαίων 40 - 43


ΛΥΣΕΙΣ ΦΥΛΛΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

Γεωγραφία Ε΄ Τάξης

Ενότητα Β. Το φυσικό περιβάλλον της Ελλάδας

Κεφάλαιο 21ο : Η ζωή στα ποτάμια και τις λίμνες της Ελλάδας

     Στο κεφάλαιο αυτό θα μάθετε:

Στη σύγχρονη εποχή απαιτούνται όλο και περισσότερες ποσότητες νερού για:

Μια και η ανάγκη για κατανάλωση γλυκού νερού έχει αυξηθεί, αποθηκεύουμε ποσότητες νερού με την κατασκευή τεχνητών λιμνών, φραγμάτων και μικρών δεξαμενών.

Στη χώρα μας έχουμε τέτοιες τεχνητές λίμνες και φράγματα για τη συγκέντρωση νερού, που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, για άρδευση και ύδρευση.

Τεχνητή λίμνη Ταυρωπού (Πλαστήρα)

Είδη τεχνητών λιμνών

    Τεχνητές λίμνες για άρδευση:

Λίμνη Κερκίνη και λίμνη Πηνειού στην Πελοπόννησο.


    Τεχνητές λίμνες για ύδρευση:

Λίμνη Μόρνου και λίμνη Μαραθώνα για την ύδρευση του λεκανοπεδίου της Αττικής.


    Τεχνητές λίμνες για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας:

Λίμνες Λάδωνα, Λούρου, Ταυρωπού, Κρεμαστών, Καστρακίου Πολύφυτου, Άραχθου.

*άρδευση: το πότισμα της γης

*ύδρευση: η τροφοδοσία μιας περιοχής με νερό

Λίμνη Κερκίνη

Λίμνη Μόρνου

Ο σημερινός κάμπος της Κωπαΐδας

Η Λίμνη Κερκίνη αποτελεί μία ιδιαίτερη περίπτωση υγροτόπου. Δημιουργήθηκε το 1932 με την κατασκευή του φράγματος στον ρου του ποταμού Στρυμόνα στο ύψος του χωριού Λιθότοπος. Αρχικός σκοπός της ήταν η συγκράτηση των πλημμυρικών νερών του Στρυμόνα αλλά αργότερα χρησιμοποιήθηκε και για αποθήκευση νερού για την άρδευση του κάμπου των Σερρών.Η Κερκίνη αποτελεί έναν από τους 11 ελληνικούς Υγροτόπους Διεθνούς Σημασίας (της σύμβασης Ραμσάρ) και μία από τις 113 Σημαντικές Περιοχές για τα Πουλιά της Ελλάδας (ΙΒΑ).

Στην ευρύτερη περιοχή της Λίμνης Κερκίνης υπάρχουν πολλά είδη θηλαστικών, αρκετά από τα οποία είναι απειλούμενα, όπως η Βίδρα, το Ζαρκάδι, το Τσακάλι, ο Λύκος, η Αγριόγατα, ενώ υπάρχουν και αρκετά κοινά είδη όπως η Αλεπού, η Νυφίτσα, ο Αγριόχοιρος, ο Λαγός, ο Σκαντζόχοιρος, ο Ασβός κ.λπ. Επίσης, τόσο στο παρόχθιο δάσος όσο και στις γύρω υγρές περιοχές συναντώνται 10 περίπου είδη αμφιβίων και περισσότερα από 20 είδη ερπετών.

Σπουδαία είναι η ιχθυοπανίδα της λίμνης. Στο ευρύτερο σύστημα Κερκίνης-Στρυμόνα έχουν καταγραφεί πάνω από 30 είδη ψαριών, τα περισσότερα από τα οποία είναι αυτόχθονα. Η λίμνη έχει αρκετά είδη ψαριών με εμπορικό ενδιαφέρον, όπως ο Κυπρίνος (Γριβάδι) και η Πεταλούδα και παρουσιάζει αξιόλογη αλιευτική παραγωγή. Μετά την κατασκευή του νέου φράγματος το 1982, εξαφανίστηκαν από τη λίμνη το Χέλι και ο Γουλιανός, ενώ μειώθηκε πολύ ο αριθμός των Κυπρίνων.

Στη λίμνη και στα γύρω βουνά έχουν καταγραφεί 300 και πλέον είδη πουλιών. Από αυτά δύο, ο Αργυροπελεκάνος και η Λαγγόνα, είναι παγκόσμια απειλούμενα με εξαφάνιση. Παρατηρούνται, ακόμη, οι πιο σημαντικές αποικίες της Ν. Βαλκανικής χερσονήσου από Κορμοράνους, Χουλιαρομύτες, Χαλκόκοτες και διάφορα είδη ερωδιών ενώ τα τελευταία χρόνια παρατηρήθηκαν και νέα είδη για την περιοχή όπως η Νανόχηνα, το Φοινικόπτερο, ο Κυνηγογέρακας, ο Νανόκυκνος κ.α. Στην ευρύτερη περιοχή υπάρχουν πολλά σπάνια αρπακτικά πουλιά όπως ο Βασιλαετός, ο Χρυσαετός, ο Πετρίτης, ο Στικταετός κ.α. Μερικά είδη όμως, όπως ο Θαλασσαετός και ο Σταυραετός, ο Καλαμοτριλιστής και ο Καλαμόκιρκος δεν φωλιάζουν πια εδώ, εξαιτίας των αλλοιώσεων στους χώρους φωλιάσματός τους.

ΠΗΓΗ: http://www.xanthi.ilsp.gr/schools/data/text/KERKINI.htm

Η Κωπαΐδα είναι πεδιάδα της Βοιωτίας η οποία δημιουργήθηκε ύστερα από την αποξήρανση της ομώνυμης λίμνης κατά το διάστημα 1880-1930.Τα έργα για την αποξήρανση της Κωπαΐδας άρχισαν την δεκαετία του 1880, ενώ το έργο ολοκληρώθηκε τελικά το 1931Με την αποξήρανση της λίμνης δημιουργήθηκαν 241.000 στρέμματα καλλιεργήσιμης γης

Η αποξήρανση της Κωπαΐδας κατά την αρχαιότητα

Οι πρώτοι που αποξήραναν την λίμνη Κωπαΐδα ήταν οι αρχαίοι κάτοικοι του Ορχομενού, οι Μινύες. Οι Μινύες τον 16ο αιώνα π.Χ. περίπου πραγματοποιώντας εντυπωσιακά αρδευτικά έργα για την εποχή κατάφεραν να αποξηράνουν την λίμνη. Τα αρδευτικά αυτά έργα καταστράφηκαν μετά την παρακμή των Μινύων.

Στην καταστροφή των έργων συνέβαλαν και καταστρεπτικοί σεισμοί που σημειώθηκαν στην περιοχή. Έτσι, σταδιακά στις αρχές του 13ου π.Χ αιώνα, η περιοχή πλημμύρισε πάλι και ξανασχηματίστηκε η λίμνη.

Έργα αποξήρανσης έγιναν και κατά την περίοδο του Μεγάλου Αλεξάνδρου από τον Κράτη τον Ολύνθιο, όπως αναφέρει ο Στράβων.

 Στην Ήπειρο υπήρχε η λίμνη Αχερουσία , μία ελώδης λίμνη που απλωνόταν στην περιοχή της σημερινής Παραμυθιάς της Ηπείρου και βρισκόταν μέσα στην ροή του ποταμού Αχέροντα. Αποξηράνθηκε το 1950 για την καλλιέργεια βαμβακιού και ρυζιού.

Η λίμνη που σχηματιζόταν απο τον Αχέροντα και τους... παραποτάμους του, Κοκκυτό και Περιφλεγέθοντα,  σύμφωνα με την μυθολογία, έκρυβε το βασίλειο του Άδη στα μαύρα νερά και έγκατά της.

Στο σημείο που συναντιόταν τα τρία ποτάμια ήταν η φοβερή και τρομερή Στύγα,. Στα ύδατα της Στύγας ορκίζονταν όλοι οι θεοί : ήταν ο μεγαλύτερος όρκος που μπορούσε να κάνει ένας θεός και εκεί εξέτιαν την ποινή τους οι θεοί όταν ήταν τιμωρημένοι. Έλεγαν πως όποιο ζωντανό ον έπινε από το νερό της πέθαινε, και οποιοδήποτε μέταλλο το βουτούσαν στο νερά της έλιωνε..

Όπως αναφέρει ο Ησίοδος, όταν δυο θεοί φιλονικούσαν μεταξύ τους κι ο Δίας δεν μπορούσε να διαπιστώσει ποιος λέει την αλήθεια και ποιος όχι, έστελνε την Ίριδα να φέρει από τον Άδη λίγο από το νερό της Στύγας μέσα σε χρυσό αμφορέα. Οι θεοί έπρεπε να ορκιστούν τότε μπροστά στο ιερό ύδωρ. Ο επίορκος παρέλυε, μένοντας άλαλος και δίχως ανάσα. Για ένα ολόκληρο έτος θα παράμεινε σε αυτή την κατάσταση, σύν τοις άλλοις, θνητός. Όμως και ύστερα από το κώμα, θα βρίσκονταν αποκλεισμένος από τα συμβούλια και τα συμπόσια των θεών για ακόμα εννιά χρόνια.

Εκεί βούτηξε τον Αχιλλέα η μητέρα του Νηρηίδα Θέτιδα και έγινε άτρωτος, αλλά τον κρατούσε από την φτέρνα και έμεινε το μοναδικό τρωτό σημείο στο σώμα του.

 Τα παλιά χρόνια οι άνθρωποι πίστευαν πως ένα στοιχειό (τέρας) που ζούσε στις πηγές του μαύριζε και δηλητηρίαζε τα νερά, μέχρι την στιγμή ο Άγιος Δονάτος (πολιούχος, τώρα, της Παραμυθιάς στην Θεσπρωτία) το σκότωσε και καθάρισε το ποτάμι.

Στην αρχαιότητα πίστευαν πως τα νερά του τα είχε μαυρίσει και πικράνει ο Δίας, όταν -κατά την διάρκεια της Τιτανομαχίας- είχε δει τους Τιτάνες να πίνουν νερό από εκεί.

Οι τρεις ποταμοί σχημάτιζαν μια τεράστια ελώδη έκταση στις παρυφές της Αχερουσίας. Είχε μυστικές σπηλιές και έλη καλυμμένα από την ομίχλη. Ήταν νωστή και ως Άορνος λιμνη, δηλαδή λίμνη χωρίς πουλιά (όρνεα), αφού αυτά την απέφευγαν επειδή ανέδιδε δηλητηριώδεις αναθυμιάσεις (πιθανόν από τα σαπισμένα φυτά μέσα στα έλη).

Ο ψυχοπομπός Ερμής πήγαινε τις ψυχές των νεκρών στον ποταμό Αχέροντα και τις παρέδιδε στον βαρκάρη, τον Χάροντα. Εκείνος, έναντι χρηματικής αμοιβής, διέπλεε τον ποταμό Αχέροντα και την λίμνη Αχερουσία οδηγώντας τις ψυχές των νεκρών  σε μία σκοτεινή γωνιά της λίμνης όπου βρισκόταν η πύλη του κάτω κόσμου ,ο Άδης.

Στην πύλη εκείνη, που την φύλαγε ο σκύλος-τέρας, ο Κέρβερος, τους περίμενε ο θεός του κάτω κόσμου, ο Άδης, που έπαιρνε τις ψυχές και τις πήγαινε στα ενδότερα. Εκεί τις δίκαζε και, ανάλογα με το τι άνθρωπος ήταν ο καθένας όταν ζούσε, πήγαιναν, οι καλοί στα Ηλύσια Πεδία και στα νησιά των Μακάρων (να ζουν «μακάρια«) και οι κακοί στα Τάρταρα, στα έγκατα της Γης, για να βασανίζονται αιώνια…

Ο Χάρων οδηγεί τις ψυχές στον Άδη. Πίνακας του Alexander Litovchenko. 1860.

Ο Κέρβερος, το μυθικό τέρας με τα τρία κεφάλια, την ουρά δράκου και τη φιδίσια χαίτη, υπήρξε ο φύλακας στις πύλες του Άδη, του ζοφερού Κάτω Κόσμου.

πίνακας του ζωγράφου Luca Giordano που απεικονίζει τον Κέρβερο να φυλάει τις πύλες του Άδη

ΤΟ ΔΕΛΤΑ ΤΟΥ ΕΒΡΟΥ

 θετικά και αρνητικά αποτελέσματα από την  αποξήρανση μιας λίμνης.

Στα θετικά ανήκουν η απόκτηση καλλιεργήσιμων εδαφών και η εξαφάνιση της ελονοσίας.

Στα αρνητικά αποτελέσματα μπορούμε να αναφέρουμε τη μείωση νερού που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για άρδευση και ύδρευση καθώς και την εξαφάνιση πουλιών και ψαριών  που ζούσαν στον υδροβιότοπο της λίμνης.

Κατάλογος Λιμνών Ελλάδας
(βικιπαίδεια)

Δέλτα Αξιού ποταμού και εκβολές Λουδία

"ΤΟ ΔΕΛΤΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ" - ΔΕΛΤΑ ΑΞΙΟΥ ΛΟΥΔΙΑ ΑΛΙΑΚΜΟΝΑ

ΨΑΡΙΑ ΣΤΗΝ ΛΙΜΝΗ ΠΟΛΥΦΥΤΟΥ ΚΟΖΑΝΗΣ

λίμνη Κάρλα

Λίμνη Πλαστήρα

Γεωγραφικό γλωσσάριο

1.  Συμπλήρωσε τις λέξεις που λείπουν στο κείμενο που ακολουθεί:


Για να αυξήσουμε τις ποσότητες νερού και για να τις χρησιμοποιήσουμε, κατασκευάζουμε τεχνητές λίμνες, φράγματα και μικρές δεξαμενές για αποθήκευση ( συγκέντρωση ) του νερού, που μας χρειάζεται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας ή για ύδρευση ή άρδευση. Πολλές φορές στην προσπάθειά μας να χρησιμοποιήσουμε το νερό των ποταμών και των λιμνών δημιουργούμε σε αυτό σοβαρά προβλήματα ρύπανσης, τα οποία το κάνουν ακατάλληλο για τη ζωή φυτικών και ζωικών οργανισμών και ταυτόχρονα απαγορευτικό για δική μας χρήση.

2. Γράψε δυο λόγους για τους οποίους οι άνθρωποι κατασκευάζουν φράγματα στους ποταμούς:


Για να αποθηκεύσουμε μεγάλες ποσότητες νερού και να τις χρησιμοποιήσουμε κατασκευάζουμε τα φράγματα. Από αυτά μπορούμε:


Λίμνη Κερκίνη: ο υγροβιότοπος

ΚΑΡΛΑ Ο ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ

Γεωγραφικοί όροι  Ποτάμια - Λίμνες

 Το φράγμα του Μαραθώνα

Λίμνη
Κερκίνη:
 Νεροβούβαλοι

Παρουσιάσεις

Άνθρωπος και περιβάλλον

Η λίμνη Κάρλα όπως ήταν το 1963

Η λίμνη Κάρλα, ή λίμνη Βοιβηίδα (παλαιότερα) και κατά την αρχαιότητα Βοιβηίς, ήταν λίμνη η οποία αποξηράνθηκε το 1962, επειδή την εποχή εκείνη προκαλούσε πλημμύρες στις γύρω γεωργικές καλλιέργειες, ενώ ορισμένες βαλτώδεις εκτάσεις γύρω της προκαλούσαν την έντονη παρουσία εντόμων.

Αποδόθηκαν 80.000 στρέμματα καλλιεργήσιμης γης στους αγρότες της Θεσσαλίας,

Ωστόσο, διαπιστώθηκε ότι οι επιπτώσεις στο οικοσύστημα της περιοχής ήταν μεγαλύτερες από το όφελος που προσέφερε η αποξήρανσή της. Έτσι, σήμερα γίνεται προσπάθεια για αναδημιουργία της λίμνης, που θα έχει μέγεθος 38.000 στρέμματα.

Η αρχική λίμνη είχε μέγεθος 180- 195 χιλιάδες στρέμματα και το βάθος της έφτανε τα 4-6 μ.


η λίμνη Κάρλα αποξηραμένη.

η λίμνη Κάρλα σήμερα. Μέγεθος 38.000 στρέμματα.

Ψαράδες στη λίμνη Κάρλα. Η αρχική λίμνη είχε μέγεθος 180- 195 χιλιάδες στρέμματα.

Λίμνες που χάθηκαν

16.Η ζωή στα ποτάμια και τις λίμνες.pdf from Dimitra Mylonaki

21. Η ζωή στα ποτάμια και τις λίμνες της Ελλάδας / SchoolForAll

21. Η ζωή στα ποτάμια και τις λίμνες της Ελλάδας / Μαθαίνω πώς να Μαθαίνω

QUIZ

Λίμνες που συνδέονται με τη
μυθολογία και την ιστορία

Εκτύπωση χαρτών Ελλάδας

Το ψηφιακό βιβλίο

Εργασιών

Τετράδιο Εργασιών - Απαντήσεις