Το ποικιλόμορφο ανάγλυφο της Ελλάδας διαμορφώνει ιδιαίτερα γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά κάθε περιοχής που καθορίζουν τον τρόπο ζωής.
Κάθε περιοχή έχει τα ιδιαίτερα προβλήματα και τις ξεχωριστές της ανάγκες.
Τα προβλήματα και τις ανάγκες αυτές προσπαθεί να αντιμετωπίσει η Πολιτεία μέσα από τα τρία επίπεδα διοικητικής διαίρεσης που έχει καθιερώσει.
Ιωάννης Καποδίστριας
Η διοικητική διαίρεση του 1833
Η πρώτη διοικητική διαίρεση της χώρας μας έγινε το 1928 από τον Ιωάννη Καποδίστρια.
Ορίστηκαν δεκατρία θέματα ή τμήματα ή επιτροπίες με επιμέρους επαρχίες και έκτακτους επιτρόπους για κάθε ένα.
Η διοικητική αυτή διαίρεση διατηρήθηκε μέχρι το 1833, οπότε και άλλαξε από την Αντιβασιλεία (Βασιλεία Όθωνα ) .
Σχέδιο Καποδίστριας
Με τη διοικητική διαίρεση του 1997, που προέκυψε με την εφαρμογή του σχεδίου Καποδίστριας», πραγματοποιήθηκε (από 1/1/1999) η συνένωση παλαιότερων δήμων και κοινοτήτων σε μεγαλύτερους δήμους,
Μετά το σχέδιο «Καποδίστριας» η Ελλάδα απαρτιζόταν από:
• 13 περιφέρειες,
• 51 νομούς και
•1.033 Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.), (δήμους και κοινότητες - 900 δήμους και 133 κοινότητες) .
Παράλληλα καταργήθηκαν οι επαρχίες.
Οι νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις και οι δήμοι ήταν αυτοδιοικούμενοι, καθώς οι αρχές τους εκλέγονταν με ψηφοφορία ανάμεσα στους μόνιμους κατοίκους.
Οι Περιφέρειες(13) είναι αυτοδιοικούμενες, δηλαδή εκλέγουν τις αρχές τους μέσα από εκλογές. Κάθε περιφέρεια διοικείται από το Περιφερειακό Συμβούλιο και τον εκλεγμένο Περιφερειάρχη.
Οι Περιφέρειες χωρίζονται σε περιφερειακές ενότητες.
Για παράδειγμα η Περιφερειακή Ενότητα Μαγνησίαςείναι υποδιαίρεση της Περιφέρειας Θεσσαλίαςη οποία προέκυψε από τον χωρισμό του πρώην Νομού Μαγνησίας.
Αποτελείται από τους δήμους Αλμυρού, Βόλου, Ζαγοράς-Μουρεσίου, Νοτίου Πηλίου και Ρήγα Φεραίου.
Δεν περιλαμβάνει τις Σποράδες νήσους, οι οποίες συγκροτούν την Περιφερειακή Ενότητα Σποράδων.
1. Δήμος Βόλου , 2. Αλμυρού , 3. Ζαγοράς-Μουρεσίου, 4. Νοτίου Πηλίου και 5. Ρήγα Φεραίου.
Οι Δήμοι(325). Παλιότερα στη χώρα υπήρχαν περισσότεροι Δήμοι καθώς και Κοινότητες που αποτελούσαν τους Ο.Τ.Α. (Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης). Το 1997 όμως με το νομοσχέδιο «Καποδίστριας» πολλοί Δήμοι και Κοινότητες ενώθηκαν σε μεγαλύτερους. Νέες συνενώσεις πραγματοποιήθηκαν το 2011 με το νομοσχέδιο «Καλλικράτη».
Ένας Δήμος αποτελείται από δημοτικές ενότητες (πάνω από 2.000 κατοίκους) και δημοτικές κοινότητες (έως 2,000 κατοίκους) , τα οποία βρίσκονται στην ίδια περιοχή κι επομένως έχουν σχεδόν κοινά προβλήματα.
Γεωγραφικά οι δημοτικές ενότητες ταυτίζονται με τα όρια των Δήμων που συγχωνεύτηκαν, ενώ οι κοινότητες με τα δημοτικά διαμερίσματα των παλιών Δήμων.
Ο δήμος διοικείται από το δημοτικό συμβούλιο, επικεφαλής του οποίου είναι ο εκλεγμένος δήμαρχος.
Χάρτης των δημοτικών ενοτήτων (πρώην δήμων και κοινοτήτων) του Δήμου Βόλου.
Οι Περιφέρειες με τους Δήμους αποτελούν τους Ο.Τ.Α. (Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης).
Οι Ο.Τ.Α. είναι υπεύθυνοι για τις τοπικές υποθέσεις.
Συνήθως ο δήμος είναι αρμόδιος για τα στενά τοπικά ζητήματα και η περιφέρεια για τα ευρύτερα.
Παραδείγματος χάριν, η συντήρηση των τοπικών δρόμων ή η έκδοση άδειας λειτουργίας των συνεργείων αυτοκινήτων αποτελούν αρμοδιότητες του δήμου, όμως η συντήρηση του οδικού δικτύου που συνδέει τους δήμους ή η έκδοση πιστοποιητικών καταλληλότητας για βιομηχανίες ανήκουν στην αρμοδιότητα της περιφέρειας.
Οι εκλογές για Περιφερειάρχες και Δημάρχους πλέον γίνονται κάθε 5 χρόνια μαζί με τις ευρωεκλογές.
Παρουσιάσεις
1. Συμπλήρωσε το κείμενο με τις λέξεις της παρένθεσης: (περιφέρειες, γεωμορφολογικά, συμβούλιο, κράτος, αντιμετώπιση, πρόεδρος, περιοχής).
Τα διαφορετικά γεωμορφολογικάχαρακτηριστικά μιας περιοχής καθορίζουν τον τρόπο ζωής των κατοίκων της περιοχής αυτής. Για την αντιμετώπιση των τοπικών προβλημάτων το κράτοςδημιούργησε τις περιφέρειες και τους δήμους. Ο δήμος διοικείται από το δημοτικό συμβούλιο, πρόεδρος του οποίου είναι ο εκλεγμένος δήμαρχος. Οι δήμοι μιας μεγάλης περιοχής πολλές φορές αντιμετωπίζουν τα ίδια προβλήματα. Το κράτος για την καλύτερη αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων έχει σχεδιάσει τις περιφέρειες, οι οποίεςοι οποίες διοικούνται από το περιφερειακό συμβούλιοκαι τον περιφερειάρχη.
3.Παρακάτω δίνονται ορισμένες αρμοδιότητες. Ξεχώρισέ τες σε αρμοδιότητες Δημάρχου και Περιφερειάρχη. Γράψε αντίστοιχα Δ και Π στα κουτάκια.
Ανέγερση ιστορικού μνημείου στην περιφέρεια Αττικής Π
Δενδροφύτευση των πεζοδρομίων του δήμου Λαμίας Δ
Ανάπλαση όλων των πλατειών του δήμου Κορυδαλλού Δ
Επισκευή δρόμου Σπάρτης-Μονεμβασιάς Π
Εγκατάσταση φωτεινών σηματοδοτών στους δρόμουςτου δήμου Ηγουμενίτσας Δ
Κατασκευή χώρου στάθμευσης αυτοκινήτων στον δήμο Βέροιας Δ
Ανέγερση νέων ξενοδοχειακών μονάδων στην περιφερειακή ενότητα Χαλκιδικής Π