Επιλέξτε ενότητα

Η έρημος Ατακάμα , στη Νότια Αμερική (Χιλή). Η πιο άνυδρη περιοχή της γης. Έχουν καταγραφεί περίοδοι ως και 400 ετών χωρίς βροχή.

Η έκταση που καταλαμβάνει η Σαχάρα στη Βόρειο Αφρική.

η κοιλάδα του θανάτου στην Καλιφόρνια

Γεωγραφία ΣΤ΄ Τάξης

ΕΝΟΤΗΤΑ Γ : Η Γη ως χώρος ζωής του ανθρώπου

Kεφάλαιο 20

Η ζωή στην έρημο

Στην Κεντρική Ασία βρίσκεται η έρημος Γκόμπι και της Αραβίας.

Στην Αμερική η Μοχάβι (Βόρεια) και η Ατακάμα (Νότια).

Στην Αυστραλία η Μεγάλη Αμμώδης έρημος και

στην Αφρική η Σαχάρα και η Καλαχάρι

Οι έρημοι δεν είναι όλες αμμώδεις, αλλά έχει και ερήμους με βράχια και χαλίκια , τις βραχώδεις.

Υπάρχουν  θερμές έρημοι αλλά και ψυχρές.
 Στις θερμές ερήμους η θερμοκρασία αγγίζει τους 45 °C ή και υψηλότερα κατά τη διάρκεια της ημέρας το καλοκαίρι και πέφτει ως και τους 0 °C βαθμούς ή και χαμηλότερα το χειμώνα.

 Οι ψυχρές έρημοι, που είναι επίσης γνωστές ως πολικές έρημοι, έχουν παρόμοια χαρακτηριστικά με τις θερμές, με μόνη διαφορά ότι πέφτει χιόνι αντί της βροχής.

Η Ανταρκτική είναι η μεγαλύτερη ψυχρή έρημος και η Σαχάρα η μεγαλύτερη θερμή.

Στη Γη υπάρχουν μεγάλες αφιλόξενες άνυδρες εκτάσεις που ονομάζονται έρημοι.

Καλύπτουν το 1/3 της ξηράς και βρίσκονται κυρίως κοντά στους δύο Τροπικούς ( Αιγόκερω και Καρκίνου)

Οι 10 μεγαλύτερες έρημοι

Θέση

        Έρημος

Έκταση (km²)

1

Ανταρκτική έρημος (Ανταρκτική)

13 829 430

2

Αρκτική

13 700 000

3

 Σαχάρα (Αφρική)

9 100 000

4

Αραβική έρημος (Μέση Ανατολή)

2 330 000

5

Έρημος Γκόμπι (Ασία)

1 300 000

6

Έρημος Καλαχάρι (Αφρική)

900 000

7

Έρημος Παταγονίας (Νότια Αμερική)

670 000

8

Μεγάλη Έρημος της Βικτόρια (Αυστραλία)

647 000

9

Έρημος της Συρίας (Μέση Ανατολή)

520 000

10

Έρημος της Μεγάλης Λεκάνης (Βόρεια Αμερική)

492 000

Όλες χαρακτηρίζονται από μεγάλη και έντονη ξηρασία, αφού οι βροχοπτώσεις είναι ελάχιστες. Το ίδιο ανάλογα "φτωχή" είναι και η χλωρίδα με την πανίδα αφού αυτές καθορίζονται κυρίως από τις βροχοπτώσεις.

Χαρακτηριστικά φυτά των ερήμων είναι διάφορα κακτοειδή, που διατηρούν σημαντικές ποσότητες υγρασίας στον κορμό τους εξαιτίας της σκληρής τους επιδερμίδας.

Οι σουρικάτες eίναι μικρά θηλαστικά ζουν στην έρημο Καλαχάρι σε ομάδες των 20 ή περισσοτέρων μελών και έχουν διάρκεια ζωής 12-14 χρόνια. Το κυριότερο χαρακτηριστικό τους είναι ότι σε τακτά χρονικά διαστήματα στέκονται όρθια για αρκετό χρονικό διάστημα πατώντας στα πίσω πόδια τους και χρησιμοποιώντας την ουρά τους για στήριγμα, με σκοπό να προσέχουν για να δουν αν έρχεται κάποιο άλλο ζώο από το οποίο να κινδυνεύουν. Το βράδυ μένουν σε υπόγειες φωλιές, ενώ βγαίνουν έξω μόνο την ημέρα.

Ο Λυκάων (άγριος αφρικανικός σκύλος) συναντάται στην έρημο Καλαχάρι. Ζει σε αγέλες που αποτελούνται από περίπου 10-40 ζώα.  Κυνηγά γενικά αντιλόπες και άλλα χορτοφάγα ζώα.

Η αλεπού της ερήμου.

Τη συναντάμε στη Σαχάρα.

Η γάτα της ερήμου. Τη βρίσκουμε στη Σαχάρα αλλά και στις ερήμους της Νοτιοδυτικής και κεντρικής Ασίας. Θεωρείται απειλούμενο είδος.

Ο σκορπιός της Σαχάρας

Σκατζόχοιρος της ερήμου.

Διάφορα ερπετά …

Συναντάμε επίσης διάφορα τρωκτικά..

Στις ερήμους συναντάμε ελάχιστα είδη φυτών, όπως η χουρμαδιά ,ένα είδος φοίνικα της B. Aφρικής και της Mέσης Aνατολής, που παράγει φαγώσιμους καρπούς, τους χουρμάδες  που είναι πολύ σημαντικό δέντρο για τη ζωή των κατοίκων της ερήμου.

Για να εξασφαλίσει την απαραίτητη υγρασία, η χουρμαδιά, αναπτύσσει βαθιές ρίζες που φτάνουν ακόμα και 30 μέτρα βάθος.

 Οι κάτοικοι της περιοχής χρησιμοποιούν τους καρπούς, τα φύλλα αλλά και τον κορμό από τα γέρικα δέντρα ( τροφή, χτίσιμο σπιτιών κλπ)

Όαση στην έρημο της Λιβύης

Η βλάστηση στις οάσεις οφείλεται στην ύπαρξη υπόγειων νερών.

Όαση στο Περού.


Μικρό μαρσιποφόρο που ζει στις ερήμους   της Αυστραλίας.

Είδος αντιλόπης που ζει στη Σαχάρα.


Και φυσικά οι καμήλες , τα “πλοία της ερήμου”.

Στις ερήμους μπορούμε να συναντήσουμε μικρές εκτάσεις με νερό και βλάστηση, τις γνωστές οάσεις, οι οποίες δημιουργούνται από υπόγεια νερά και αποτελούν πραγματικά "νησιά" βλάστησης μέσα στις ερήμους.

νομάδες Βεδουίνοι

Τυνησία. Οικισμός στην Τύνιδα όπου οι Βεδουίνοι της ερήμου αναπαύονται από τα ταξίδια τους.

Incredible Desert Oases from Emerito Razon

Γεωγραφικό γλωσσάριο


Όαση: περιοχή της ερήμου με νερό και βλάστηση


Νομάδες: κτηνοτρόφοι περιπλανώμενοι σε βοσκοτόπια

Τετράδιο Εργασιών

1.  Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές και ποιες λανθασμένες;
Γράψε «
Σ» για τη σωστή και «Λ» για τη λανθασμένη στο
α) Χαρακτηριστικό γνώρισμα των ερημικών περιοχών είναι οι πολύ συχνές βροχοπτώσεις
Λ
β) Οι έρημοι μπορεί να είναι αμμώδεις ή και βραχώδεις
Σ
γ) Η Σαχάρα είναι η μεγαλύτερη έρημος της Γης
Σ
δ) Οι κάτοικοι της ερήμου είναι μόνο γεωργοί
Λ
ε) Στις οάσεις υπάρχει νερό και βλάστηση
Σ


2. Γράψε ένα σύντομο κείμενο, στο οποίο θα εξηγείς τι προσφέρει η όαση στους ανθρώπους που ζουν στην έρημο.
Οι οάσεις είναι περιοχές της ερήμου με νερό και βλάστηση. Το νερό είναι απαραίτητο για την επιβίωση των κατοίκων της ερήμου  γιατί μπορεί να χρησιμοποιηθεί στη γεωργία και στη κτηνοτροφία.  που θα τους εξασφαλίσει τη τροφή τους.

Πέρα από το πολύτιμο αυτό αγαθό, η βλάστηση των οάσεων προσφέρει την πολύτιμη σκιά τόσο στους κατοίκους των οάσεων ώστε τα σπίτια τους να είναι δροσερά, όσο και στους ταξιδιώτες των καραβανιών της ερήμου, προσφέροντάς τους έτσι ένα δροσερό καταφύγιο να ξαποστάσουν.



3. Αντιστοίχισε τις φράσεις της ομάδας Α με τις φράσεις της ομάδας Β.

Έρημος - Αραιή ή και καθόλου βλάστηση
Νομάδες - Κτηνοτρόφοι περιπλανώμενοι
Διάβρωση βράχων - Πολύ ισχυροί άνεμοι
Όαση - Νερό και βλάστηση

  1. Tο σχήμα και οι κινήσεις της Γης
  2. Οι πόλοι, ο Ισημερινός, οι παράλληλοι κύκλοι και οι μεσημβρινοί της Γης
  3. Οι γεωγραφικές συντεταγμένες της Γης
  4. Ο άξονας και η περιστροφή της γης Ημέρα και Νύχτα
  5. Η περιφορά της Γης − Οι εποχές
  6. Το ηλιακό μας σύστημα

       Επαναληπτικό Α΄ Ενότητας

ΕΝΟΤΗΤΑ Α : Η γη ως ουράνιο σώμα

ΕΝΟΤΗΤΑ B΄: Το φυσικό περιβάλλον

7. Η κατανομή των ηπείρων και των ωκεανών

8.  Ωκεανοί και θάλασσες

9. Η ατμόσφαιρα

10. Οι κλιματικές ζώνες της Γης

11. Ζώνες βλάστησης

12. Το ανάγλυφο της Γης

13. Οι μεγάλες οροσειρές, οι μεγάλες πεδιάδες

14. Τα μεγαλύτερα ποτάμια και οι μεγαλύτερες λίμνες της Γης

15. Η σημασία του υδρογραφικού δικτύου στη ζωή των ανθρώπων

16. Οι φυσικές καταστροφές και οι συνέπειές τους στη ζωή των ανθρώπων

17. Οι ανθρώπινες δραστηριότητες ως παράγοντας μεταβολών στην επιφάνεια της Γης

    Επαναληπτικό Β΄ Ενότητας

ΕΝΟΤΗΤΑ Γ : Η Γη ως χώρος ζωής του ανθρώπου

18 . Η κατανομή του πληθυσμού στη Γη

19. Γλώσσες και θρησκείες

20. Η ζωή στην έρημο

21. Η ζωή στις πολικές περιοχές

22. Η ζωή στα τροπικά δάση

23. Η ζωή στις εύκρατες περιοχές

Επαναληπτικό Γ΄ Ενότητας

ΕΝΟΤΗΤΑ Δ : Οι ήπειροι

Η ΕYPΩΠH: H ταυτότητα της Eυρώπης

24. Η θέση της Ευρώπης

25. Ο οριζόντιος διαμελισμός της Ευρώπης

26. Ο κατακόρυφος διαμελισμός της Ευρώπης

27. Το κλίμα της Ευρώπης και οι ανθρώπινες  δραστηριότητες

28. Η χλωρίδα και η πανίδα − Η βλάστηση της Ευρώπης

29. Οι κάτοικοι και τα κράτη της Ευρώπης

30. Πολιτστικά χαρακτηριστικά των λαών της Ευρώπης   

31. Αξιοθέατα, μνημεία και ιστορική συνέχεια των λαών της Ευρώπης

32. Τομείς παραγωγής αγαθών και παροχής υπηρεσιών

33. Οι σχέσεις των κρατών της Ευρώπης και η Ευρωπαϊκή Ένωση

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΕΥΡΩΠΗ


ΑΣΙΑ: Η ταυτότητα της Ασίας

34. Η θέση και το φυσικό περιβάλλον της Ασίας

35. Τα κράτη της Ασίας

36. Οι κάτοικοι της Ασίας

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΑΣΙΑ


ΑΦΡΙΚΗ : Η ταυτότητα της Αφρικής

37. Η θέση και το φυσικό περιβάλλον της Αφρικής

38. Οι κάτοικοι και τα κράτη της Αφρικής

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΑΦΡΙΚΗ


ΒΟΡΕΙΑ ΑΜΕΡΙΚΗ : Η ταυτότητα της Βόρειας Αμερικής

39. Η θέση και το φυσικό περιβάλλον της Βόρειας Αμερικής

40. Οι κάτοικοι της Βόρειας Αμερικής

41. Τα κράτη της Βόρειας Αμερικής


NOTIA ΑΜΕΡΙΚΗ : Η ταυτότητα της Nότιας Αμερικής

42. Η θέση και το φυσικό περιβάλλον της Νότιας Αμερικής

43. Οι κάτοικοι και τα κράτη της Νότιας Αμερικής


ΩΚΕΑΝΙΑ : Η ταυτότητα της Ωκεανίας

44.  Η θέση και το φυσικό περιβάλλον της Ωκεανίας

45. Τα κράτη και οι κάτοικοι της Ωκεανίας


ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ Δ΄  ΕΝΟΤΗΤΑΣ


Οι κάτοικοι που ζουν σε αυτές τις περιοχές ( Βεδουίνοι) είναι σχετικά λίγοι και παραδοσιακά ήταν νομάδες, δηλαδή γυρίζουν από τόπο σε τόπο για να βοσκήσουν τα κοπάδια τους.(καμήλες και αιγοπρόβατα)

Βεδουίνοι.

Άραβες νομάδες των ερήμων της Συρίας, της Αραβίας και της Βόρειας Αφρικής.

Η ονομασία αποτελεί παραφθορά της αραβικής λέξης «μπεντάουι» που σημαίνει «κάτοικος της υπαίθρου».


Οι Βεδουίνοι προέρχονται από τη βόρεια Αραβία. Οι Έλληνες τους ονόμαζαν και Σκηνίτες.


Μιλούν την αραβική γλώσσα με χαρακτηριστικά σκληρή προφορά.


Είναι μουσουλμάνοι και οι κληρικοί τους λέγονται «μαραμπού». Ο ισλαμισμός τους είναι ιδιόμορφος. Δεν προσεύχονται πέντε φορές την ημέρα και γενικά αγνοούν το Κοράνι. Ακόμα, δεν κάνουν διάκριση μεταξύ «καθαρών» και «ακάθαρτων» τροφών σύμφωνα με το Ισλάμ.


Χωρίζονται σε πολλές φυλές και οι φύλαρχοί τους ονομάζονται σεΐχηδες.


Θεωρούνταν πάντα εξαίρετοι πολεμιστές. Ως τον α΄ παγκόσμιο πόλεμο πολλά από τα εδάφη στα οποία κατοικούσαν ήταν επαρχίες της οθωμανικής αυτοκρατορίας, αλλά ακόμα και οι πασάδες του σουλτάνου πλήρωναν φόρο σ’ αυτούς για να μπορούν να είναι ασφαλείς.

Η λίμνη Umm-al-Maa, στη Λιβύη, ένας παράδεισος στη μέση της ερήμου

Στην έρημο νοτιοδυτικά του Περού βρίσκεται το χωριό Huacachina, μια μικρή όαση όπου κατοικούν μόλις εκατό άνθρωποι. Το φαινομενικά απομονωμένο χωριό απέχει μόλις 8χλμ από την πρωτεύουσα της περιοχής όπου κατοικούν 220.000 άνθρωποι.

Η αλεπού της ερήμου.

Το  μικρότερο είδος αλεπούς του κόσμου συναντάται στη Σαχάρα. Η αλεπού fennec ξεχωρίζει για τα μεγάλα αυτιά της, τα οποία τη βοηθούν να παραμείνει δροσερή κατά τη διάρκεια των υψηλών θερμοκρασιών της ημέρας. Είναι ένα νυχτόβιο ζώο που ζει σε υπόγεια καταφύγια.

Μεταξύ των ζώων που μπορούμε να βρούμε στη Σαχάρα, είναι η οχιά με κέρατα. Μπορεί να επιτεθεί σε έναν άνθρωπο με το δηλητήριό της, το οποίο είναι αρκετά επικίνδυνο για τους ανθρώπους.

Οι υψηλότεροι αμμόλοφοι στο Μαρόκο.

Μια από τις πιο γνωστές περιοχές της Σαχάρας ονομάζεται Erg Chebbi, που βρίσκεται στο Μαρόκο. Εδώ μπορούμε να παρατηρήσουμε τους υψηλότερους αμμόλοφους της χώρας, οι οποίοι έχουν ύψος έως 150 μέτρα. Εδώ υπάρχει ένα δημοφιλής θρύλος. Εξηγεί ότι, πριν από χρόνια, οι κάτοικοι της Μερζούγκα είχαν ένα πάρτι όταν μια γυναίκα και τα παιδιά της ζήτησαν βοήθεια. Αγνοώντας τους, πέθαναν. Κατά συνέπεια, μια μεγάλη αμμοθύελλα κάλυψε την πόλη για πάντα. Για το λόγο αυτό, λέγεται ότι το μεσημέρι μπορείτε να ακούσετε κραυγές ανάμεσα στους αμμόλοφους.

Οι άγνωστες πυραμίδες του Σουδάν

Ενώ οι πυραμίδες της Αιγύπτου είναι γνωστές παγκοσμίως, αυτές των Σουδάν δεν είναι. Αυτοί ανήκουν στους Κουσίτες, έναν λαό που ζούσε στην περιοχή μεταξύ 260 π.Χ. και 300 μ.Χ. Υπάρχουν συνολικά 250 πυραμίδες, που μοιάζουν με τους Αιγύπτιους, αλλά είναι μικρότερες και κεκλιμένες.

20. η ζωή στην έρημο from atavar

Παρουσιάσεις

Oι μεγαλύτερες έρημοι της γης from Γιάννης Φερεντίνος

Οι 10 μεγαλύτερες έρημοι.

Η ζωή μιας οικογένειας νομάδων στην έρημο.

Οι έρημοι της γης

Ζώα της ερήμου

Τα ζώα της Σαχάρας

didaskaleio

Αν. Μελιόπουλος

QUIZ

sainia.gr

Η Σαχάρα μετατράπηκε σε έρημο «μέσα σε μια στιγμή»

Έχει διαπιστωθεί ότι η περιοχή όπου βρίσκεται σήμερα η Σαχάρα δεν ήταν πάντοτε έρημος αλλά στο παρελθόν –και μάλιστα το πρόσφατο– ήταν μια περιοχή με έντονη βλάστηση, λίμνες και αναπτυγμένο οικοσύστημα.

Η περιοχή της Σαχάρας είχε έντονη βλάστηση, υπήρχαν λίμνες και ζούσαν εκεί πολλά είδη ζώων ανάμεσα στα οποία ιπποπόταμοι, ελέφαντες και καμηλοπαρδάλεις. Διάφορες μελέτες που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια προσπαθούν να διαπιστώσουν πότε, πώς και γιατί η περιοχή από πράσινη μεταβλήθηκε σε έρημο. 

Ομάδα ερευνητών στις ΗΠΑ υποστηρίζει ότι όλα συνέβησαν πολύ γρήγορα. Σύμφωνα με τους ερευνητές έλαβαν χώρα απότομες κλιματικές μεταβολές οι οποίες εξαφάνισαν τη βλάστηση και το νερό και μετέτρεψαν την περιοχή σε έρημο μέσα σε διάστημα 100-200 ετών. 

άρθρο από το National geographic

QUIZ

Αν. Μελιόπουλος

Wordwall 1

Wordwall 2

Wordwall 3

Wordwall 4