Επιλέξτε ενότητα
Μάθε για τους σεισμούς:

Η εσωτερική κατασκευή της Γης μοιάζει με κρεμμύδι, αφού αποτελείται από διαδοχικά στρώματα.


Το εξωτερικό στρώμα είναι στερεό, λέγεται λιθόσφαιρα και αποτελείται από δώδεκα μεγάλες πλάκες, τις λιθοσφαιρικές πλάκες.

Οι πλάκες αυτές κινούνται συνεχώς , με αποτέλεσμα να συγκρούονται μεταξύ τους.

Δες το εσωτερικό της γης

Το εσωτερικό της γης

Η Γη αποτελείται από τρία διαφορετικά στρώματα το φλοιό, το μανδύα και τον πυρήνα, συνολικού πάχους 6.370km περίπου.


Ο φλοιός είναι το στερεό, εξωτερικό περίβλημα της Γης. Υπάρχουν δύο είδη φλοιού, ο ηπειρωτικός και ο ωκεάνιος. Το μέσο πάχος του ηπειρωτικού είναι περίπου 35km, κάτω όμως από τις μεγάλες οροσειρές μπορεί να φτάσει τα 60 - 70km. Το μέσο πάχος του ωκεάνιου είναι 7km.


Ο μανδύας είναι το αμέσως επόμενο στρώμα και φτάνει μέχρι το βάθος των 2.900km.


Ως λιθόσφαιρα χαρακτηρίζεται ένα δύσκαμπτο στρώμα, μέσου πάχους 80km περίπου, που αποτελείται από το στερεό φλοιό και μέρος του στερεού ανώτερου μανδύα. Το τμήμα του μανδύα που βρίσκεται κάτω από τη λιθόσφαιρα είναι γνωστό ως ασθενόσφαιρα.


Κάτω από το μανδύα υπάρχει ο πυρήνας που φτάνει έως το κέντρο της γης. Ο πυρήνας διακρίνεται σε εξωτερικό (υγρή/ρευστή κατάσταση) και σε εσωτερικό (στερεή κατάσταση).

Όταν δύο πλάκες πλησιάζουν μεταξύ τους, η μία βυθίζεται κάτω από την άλλη, λιώνει και μετατρέπεται σε μάγμα.

Το μάγμα μέσα από ρωγμές που δημιουργούνται ανεβαίνει προς την επιφάνεια της Γης με τη μορφή λάβας.

'Ετσι δημιουργείται το ηφαίστειο.

Τα ηφαίστεια τα διακρίνουμε σε:

    Ενεργά ( αυτά που δρουν και σήμερα ή έδρασαν κατά τους ιστορικούς χρόνους, δηλ τα τελευταία 5.000χρόνια)

    ανενεργά ή σβησμένα (εκείνα που δεν έδρασαν ποτέ κατά τους ιστορικούς χρόνους)

  Στον ελληνικό χώρο υπάρχουν τουλάχιστον 40 ηφαίστεια που εξακολουθούν να χαρακτηρίζονται «ενεργά».



Το αποκαλούμενο “δαχτυλίδι της φωτιάς” (ring of fire) , περιοχή στον Ειρηνικό ωκεανό , όπου υπάρχουν τα περισσότερα ενεργά ηφαίστεια στη γη και οι εκρήξεις ηφαιστείων και οι σεισμοί είναι ένα πολύ συχνό φαινόμενο.

Δες εδώ το εσωτερικό της γης και πως δημιουργούνται οι σεισμοί.

Έκρηξη ηφαιστείου
(βίντεο, παρουσίαση)

Επιπλέον η κίνηση των λιθοσφαιρικών πλακών προκαλεί συγκρούσεις  στις άκρες τους, με αποτέλεσμα οι περιοχές που βρίσκονται πάνω από τις πλάκες αυτές να υποφέρουν από σεισμούς.

Δες εδώ τις λιθοσφαιρικές πλάκες.

Δοξασίες διαφόρων  λαών , πώς  δημιουργούνται , πώς προστατευόμαστε , και πολλά ακόμη.
Παίξε τέλος διάφορα παιχνίδια , ζωγράφισε και λύσε σταυρόλεξα.

Ηφαίστεια - Σεισμοί

Kεφάλαιο 16

Οι φυσικές καταστροφές και οι συνέπειές
τους στη ζωή των ανθρώπων

Γεωγραφία ΣΤ΄ Τάξης

ΕΝΟΤΗΤΑ B : Το φυσικό περιβάλλον

Σύγκλιση λιθοσφαιρικών πλακών (βίντεο, παρουσίαση)

Τι μπορούμε να κάνουμε ΠΡΙΝ το σεισμό , ώστε να διατρέχουμε μικρότερο κίνδυνο.

Δες πού γίνεται σεισμός τώρα στην Ελλάδα.

Εναπόθεση

είναι η τοποθέτηση των υλικών της αποσάθρωσης και της διάβρωσης μακριά από τον τόπο δημιουργίας τους, αλλάζοντας με τη σειρά τους τη μορφή της επιφάνειας της Γης.

Δες εδώ την αποσάθρωση

Το ηφαίστειο της Θήρας και ο Μινωικός Πολιτισμός

Νέα ευρήματα από τα Πανεπιστήμια της Κολούμπια και της Χαβάης επιβεβαιώνουν την άποψη ότι η έκρηξη του ηφαιστείου της Θήρας ήταν η αιτία να καταστραφεί ο μινωικός πολιτισμός. Το ηφαίστειο δημιούργησε παλιρροϊκό κύμα και πυκνά νέφη ηφαιστειακής στάχτης προκαλώντας κλιματικές αλλαγές και καταστρέφοντας τις καλλιέργειες. Επειδή η απόσταση της Θήρας από την Κρήτη είναι μικρή, μόλις 110 χμ., το μεγάλο κύμα τσουνάμι, όπως το απεκάλεσε ο Έλληνας αρχαιολόγος Σ. Μαρινάτος, αφάνισε ολόκληρο τον μινωικό πολιτισμό.

Αποσάθρωση, διάβρωση και εναπόθεση

Διάβρωση - Κλικ στο           για να δεις τις εικόνες

Σεισμοί

Οι κίνδυνοι σε περίπτωση σεισμού


Τσουνάμι (Τsu Nami)   

    Tα τσουνάμι είναι μεγάλα παλιρροϊκά κύματα. Στον ανοιχτό ωκεανό κινούνται με πάρα πολύ μεγάλη ταχύτητα.

Στα βαθιά νερά των ωκεανών (μέσο βάθος 4.500 μέτρα) κινούνται με μέση ταχύτητα 210 μέτρων/δευτερόλεπτο ή 756 χιλιομέτρων/ώρα (παραπάνω από το μισό της ταχύτητας του ήχου).

    Οφείλονται:

    στην έκρηξη ενός υποθαλάσσιου ηφαιστείου,  

     σε  υποθαλάσσιο σεισμό,

     σε παραθαλάσσιες κατολισθήσεις

     στην πτώση ενός μετεωρίτη στη θάλασσα


Το τσουνάμι που κατέστρεψε τις βορειοανατολικές ακτές της Ιαπωνίας έφθανε τα 23 μέτρα σε ύψος

26 Δεκεμβρίου 2004 : ΝΟΤΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΑΣΙΑ – Υποθαλάσσιος σεισμός ανοικτά της Σουμάτρας (Ινδονησία) μεγέθους 9,3 βαθμών–ο ισχυρότερος των τελευταίων σαράντα χρόνων–προκάλεσε τσουνάμι που έπληξε τις ακτές της νοτιο-ανατολικής Ασίας με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους περισσότεροι από 220.000 άνθρωποι.

Στην επαρχία Ατσεχ, το ύψος του νερού ξεπέρασε τα τριάντα μέτρα,

volcanoes_sq_466.swf

Ηφαίστεια - Προσομοίωση

earthquake_guide_466.swf erosion.swf

Παρουσιάσεις

Σουδίας Γιάννης

QUIZ

Κεφάλαιο 16 Οι φυσικές καταστροφές και οι συνέπειές τους στη ζωή των ανθρώπων.

Γεωγραφικό γλωσσάριο

Αποσάθρωση: η διαδικασία θρυμματισμού των πετρωμάτων και η μετατροπή τους σε υλικά που μπορούν να μεταφερθούν από το νερό και τον άνεμο

Διάβρωση: η αλλαγή της εξωτερικής επιφάνειας του εδάφους, που οφείλεται στις εξωγενείς δυνάμεις

Εναπόθεση: η τοποθέτηση των υλικών της αποσάθρωσης και της διάβρωσης μακριά από τον τόπο δημιουργίας τους

  1. Tο σχήμα και οι κινήσεις της Γης
  2. Οι πόλοι, ο Ισημερινός, οι παράλληλοι κύκλοι και οι μεσημβρινοί της Γης
  3. Οι γεωγραφικές συντεταγμένες της Γης
  4. Ο άξονας και η περιστροφή της γης Ημέρα και Νύχτα
  5. Η περιφορά της Γης − Οι εποχές
  6. Το ηλιακό μας σύστημα

       Επαναληπτικό Α΄ Ενότητας

ΕΝΟΤΗΤΑ Α : Η γη ως ουράνιο σώμα

ΕΝΟΤΗΤΑ B΄: Το φυσικό περιβάλλον

7. Η κατανομή των ηπείρων και των ωκεανών

8.  Ωκεανοί και θάλασσες

9. Η ατμόσφαιρα

10. Οι κλιματικές ζώνες της Γης

11. Ζώνες βλάστησης

12. Το ανάγλυφο της Γης

13. Οι μεγάλες οροσειρές, οι μεγάλες πεδιάδες

14. Τα μεγαλύτερα ποτάμια και οι μεγαλύτερες λίμνες της Γης

15. Η σημασία του υδρογραφικού δικτύου στη ζωή των ανθρώπων

16. Οι φυσικές καταστροφές και οι συνέπειές τους στη ζωή των ανθρώπων

17. Οι ανθρώπινες δραστηριότητες ως παράγοντας μεταβολών στην επιφάνεια της Γης

    Επαναληπτικό Β΄ Ενότητας

ΕΝΟΤΗΤΑ Γ : Η Γη ως χώρος ζωής του ανθρώπου

18 . Η κατανομή του πληθυσμού στη Γη

19. Γλώσσες και θρησκείες

20. Η ζωή στην έρημο

21. Η ζωή στις πολικές περιοχές

22. Η ζωή στα τροπικά δάση

23. Η ζωή στις εύκρατες περιοχές

Επαναληπτικό Γ΄ Ενότητας

ΕΝΟΤΗΤΑ Δ : Οι ήπειροι

Η ΕYPΩΠH: H ταυτότητα της Eυρώπης

24. Η θέση της Ευρώπης

25. Ο οριζόντιος διαμελισμός της Ευρώπης

26. Ο κατακόρυφος διαμελισμός της Ευρώπης

27. Το κλίμα της Ευρώπης και οι ανθρώπινες  δραστηριότητες

28. Η χλωρίδα και η πανίδα − Η βλάστηση της Ευρώπης

29. Οι κάτοικοι και τα κράτη της Ευρώπης

30. Πολιτστικά χαρακτηριστικά των λαών της Ευρώπης   

31. Αξιοθέατα, μνημεία και ιστορική συνέχεια των λαών της Ευρώπης

32. Τομείς παραγωγής αγαθών και παροχής υπηρεσιών

33. Οι σχέσεις των κρατών της Ευρώπης και η Ευρωπαϊκή Ένωση

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΕΥΡΩΠΗ


ΑΣΙΑ: Η ταυτότητα της Ασίας

34. Η θέση και το φυσικό περιβάλλον της Ασίας

35. Τα κράτη της Ασίας

36. Οι κάτοικοι της Ασίας

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΑΣΙΑ


ΑΦΡΙΚΗ : Η ταυτότητα της Αφρικής

37. Η θέση και το φυσικό περιβάλλον της Αφρικής

38. Οι κάτοικοι και τα κράτη της Αφρικής

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΑΦΡΙΚΗ


ΒΟΡΕΙΑ ΑΜΕΡΙΚΗ : Η ταυτότητα της Βόρειας Αμερικής

39. Η θέση και το φυσικό περιβάλλον της Βόρειας Αμερικής

40. Οι κάτοικοι της Βόρειας Αμερικής

41. Τα κράτη της Βόρειας Αμερικής


NOTIA ΑΜΕΡΙΚΗ : Η ταυτότητα της Nότιας Αμερικής

42. Η θέση και το φυσικό περιβάλλον της Νότιας Αμερικής

43. Οι κάτοικοι και τα κράτη της Νότιας Αμερικής


ΩΚΕΑΝΙΑ : Η ταυτότητα της Ωκεανίας

44.  Η θέση και το φυσικό περιβάλλον της Ωκεανίας

45. Τα κράτη και οι κάτοικοι της Ωκεανίας


ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ Δ΄  ΕΝΟΤΗΤΑΣ


Τετράδιο Εργασιών

1.   Συμπλήρωσε το κείμενο με τις λέξεις που λείπουν:
Το εσωτερικό της Γης αποτελείται από διαδοχικά στρώματα. Το εξωτερικό στρώμα είναι στερεό και λέγεται λιθόσφαιρα. Η σύγκρουση των λιθοσφαιρικών πλακών εμφανίζεται σε εμάς ως σεισμός. Τα ηφαίστεια και οι σεισμοί είναι αποτελέσματα ενδογενών δυνάμεων.

2. Να αντιστοιχίσεις τις λέξεις με τις φράσεις:
θρυμματισμός πετρωμάτων - αποσάθρωση
μείωση του εδάφους - διάβρωση
σύγκρουση λιθοσφαιρικών πλακών - σεισμός
διέξοδος μάγματος - ηφαίστειο

3. Αν βρεις τις λέξεις που ζητούνται και διαβάσεις τις γαλάζιες γραμμές, θα μάθεις πώς λέγεται το μάγμα, όταν βγαίνει στην επιφάνεια της Γης.
1. Είναι το νερό της θάλασσας -           ΑΛΜΥΡΟ
2. Μία από τις εξωγενείς δυνάμεις -      ΑΝΕΜΟΣ
3. Μείωση (φάγωμα) του εδάφους - ΔΙΑΒΡΩΣΗ
4. Συγκέντρωση υλικών διάβρωσης - ΕΝΑΠΟΘΕΣΗ

4. Συγκέντρωσε πληροφορίες για την καταστροφή που επέφερε η έκρηξη του Βεζούβιου το 79 μ.Χ. και κατάγραψέ τες με τη μορφή άρθρου εφημερίδας.

Στις 24 Αυγούστου του έτους 79 μ.Χ., το ηφαίστειο του Βεζούβιου κοντά στη Πομπηία αρχίζει να εκρήγνυται. Μέσα στις επόμενες 25 ώρες θα έχει αφανίσει ολόκληρη την πόλη. Εκείνο το μοιραίο βράδυ της 24ης Αυγούστου 79 μ.Χ., η ζωή στην Πομπηία σταμάτησε ξαφνικά και για πάντα. Υπολογίζεται ότι χιλιάδες κάτοικοι θάφτηκαν ζωντανοί ή πέθαναν από ασφυξία καθώς δεν πρόλαβαν να απομακρυνθούν από την περιοχή.

Η ηφαιστειακή λάσπη που κατέπεσε στην πόλη και κάλυψε τα πάντα, «αποτύπωσε» στιγμιότυπα από την καθημερινότητα των κατοίκων και τις δραστηριότητες και διατήρησε σχεδόν ανέπαφη την πολεοδομική και αρχιτεκτονική ταυτότητα της Πομπηίας.

Οι πρώτες ανασκαφές της θαμμένης στη στάχτη του Βεζούβιου Πομπηίας ξεκίνησαν το 1748 και έφεραν στο φως μια πόλη έτσι όπως ήταν ακριβώς τη στιγμή που τη σκέπασε ένα παχύ στρώμα στάχτης και λάβας (ύψους 6-7 μ.) από την καταστροφική έκρηξη του Βεζούβιου τη νύχτα της 14ης Αυγούστου του 79 μ.Χ.

Η Πομπηία βρίσκεται 90 μίλια νότια της Ρώμης και ιδρύθηκε το 600 π.Χ. στη σκιά του όρους Βεζούβιου. Κανείς όμως εκείνη την εποχή δεν γνώριζε πως ο Βεζούβιος ήταν ένα ενεργό ηφαίστειο. Η αρχαία πολιτεία της Καμπανίας, που ιδρύθηκε από Έλληνες, βρισκόταν σε μια εύφορη ειδυλλιακή τοποθεσία με εξαιρετικό κλίμα - την περίοδο της καταστροφής ήταν μια ακμάζουσα πόλη 25.000 κατοίκων. Η τοποθεσία της και το κλίμα της την έκαναν το καλύτερο θέρετρο της αρχαίας Ρώμης. Πολλοί πλούσιοι Ρωμαίοι είχαν χτίσει πάνω στους σκεπασμένους με αμπέλια λόφους της, όμορφες εξοχικές επαύλεις, τις οποίες στόλιζαν με διάφορα έργα τέχνης.


Τα διατηρημένα απομεινάρια της, δεν αποτελούν τις μοναδικές αποδείξεις και στοιχεία της καταστροφής. Δυο συγγραφείς εκείνης της εποχής που παρακολουθούσαν το φαινόμενο κατέγραψαν τα γεγονότα. Ο Γάιος Πλίνιος ο Δεύτερος και ο Πλίνιος ο Νεώτερος. Ο πρώτος, προσπάθησε να πλησιάσει με πλοία στην παραλιακή πόλη της Ρετζίνα για να ερευνήσει το γεγονός, όμως τα πλοία με τα οποία ταξίδευε δεν κατάφεραν να αγκυροβολήσουν καθώς δέχονταν επίθεση από φλεγόμενους βράχους που εκτοξεύονταν από το βουνό.

Το επόμενο πρωινό γράφει στις σημειώσεις του η στάχτη είχε σκεπάσει ακόμα και τον ήλιο και ο ίδιος πέθανε από Ο ίδιος πέθανε στις 25 Αυγούστου από τις δηλητηριώδεις αναθυμιάσεις. Ο δεύτερος, μόλις 18χρονος, είδε την έκρηξη του ηφαιστείου και εκατοντάδες ανθρώπους να προσπαθούν να κολυμπήσουν σε κύμα στάχτης, ώστε να γλιτώσουν. Αρκετοί επιβίωσαν από την έκρηξη της 24ης Αυγούστου, όμως την επομένη μια νέα έκρηξη τους σκότωσε ακαριαία.

Όταν η βροχή που ακολούθησε αναμίχτηκε με την στάχτη δημιουργήθηκε ένα είδος τσιμέντου που κάλυψε όλη την πόλη. Ο απολογισμός από την οργή του Βεζουβίου ήταν 13.000 νεκροί και μια πόλη εξαφανισμένη. Η σημερινή επίχωση φτάνει τα 6-7 μέτρα.


Η παλαιά πόλη είχε ξεχαστεί και κανείς δεν ήξερε την ύπαρξή της. Πρώτη ανακάλυψη τμήματος της Πομπηίας έγινε το 1592 τυχαία, κατά τις εργασίες για την κατασκευή του υπόγειου υδραγωγείου της πόλης Τόρε Ανουντσιάτα που βρίσκεται εκεί κοντά. Οι ανασκαφές της Πομπηίας άρχισαν το 1748 και από το 1860 άρχισε η συστηματική ανασκαφή της πόλης.

Aν και το μεγαλύτερο μέρος των αρχικών κατασκευών έχει καταστραφεί, οι μορφές τους έχουν διατηρηθεί, σαν εκμαγεία, από τη λάβα. Oι κάτοικοι του οικισμού αναγκάσθηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους με μεγάλη ταχύτητα, χωρίς να προλάβουν να περισώσουν τα προσωπικά τους αντικείμενα. Mπορούμε έτσι να δούμε πού έτρωγαν, πού μαγείρευαν και τι μορφή είχε η κοινωνική τους ζωή.

Διασώθηκαν, προστατευμένες απ' τη φθορά του χρόνου, όλες οι πλούσιες επαύλεις, με τις πολυάριθμες τοιχογραφίες τους, η αγορά, οι πολυάριθμοι ναοί, το μικρό και το μεγάλο θέατρο, οι αψίδες, οι κρήνες, τα καταστήματα, τα ιδιωτικά σπίτια. Μαζί τους, διασώθηκαν και λεπτομέρειες που μας δείχνουν τον ξαφνικό θάνατο της πόλης, από την καθημερινή ζωή που διακόπηκε απότομα. Και, το σημαντικότερο, σήμερα οι επιστήμονες έχουν καταφέρει από την ηφαιστειακή τέφρα να βγάλουν με καλούπια αναπαραστάσεις ανθρώπων, σε στάσεις και κινήσεις που, πέρα από τον τρόμο ή τον πόνο, δείχνουν βαθιά αγάπη, συντροφικότητα, ή και προσπάθεια του ενός να καλύψει με το σώμα του τον άλλον. Αυτά είναι τα πλέον σημαντικά ευρήματα.


Πηγή liberal.gr


5. Συμπλήρωσε την ακροστιχίδα της λέξης «λιθόσφαιρα»:
Λειχήνες - Είδος βλάστησης που αναπτύσσεται στην τούνδρα
Ιμαλάια - Μεγάλη οροσειρά της Ασίας
Θρυμματισμό - Τον προκαλούν στα πετρώματα οι μεταβολές της θερμοκρασίας
Οροπέδιο - Πεδινή έκταση πάνω σε βουνό
Σεισμός - Προκαλείται από τη μετακίνηση λιθοσφαιρικών πλακών
Φράγμα - Κατασκευάζεται κατά πλάτος ενός ποταμού, για να συγκρατεί το νερό
Άνδεις - Οροσειρά της Ν. Αμερικής
Ινδικός - Ένας από τους ωκεανούς
Ρεύμα - Και έτσι λέγεται η ροή ποταμού ή θάλασσας
Ανάγλυφο - Εκτός από το ηπειρωτικό υπάρχει και το υποθαλάσσιο

​Το μάθημα, με μία εικόνα...

Άγγελος Χαραλάμπους

Αν. Μελιόπουλος

sainia.gr

Δημιουργία Τσουνάμι

Wordwall 1

Wordwall 2

Wordwall 3

Wordwall 4

Wordwall 5 Wordwall 6

Wordwall 7

Η δημιουργία της Γης - ήπειροι - λιθοσφαιρικές πλάκες

Μάθε για τους σεισμούς παίζοντας….

Διάβρωση

είναι η αλλαγή της εξωτερικής επιφάνειας του εδάφους που οφείλεται στις εξωγενείς δυνάμεις. Τα υλικά δηλαδή της αποσάθρωσης παρασύρονται και προκαλείται μείωση (φάγωμα) του εδάφους.

Αποσάθρωση

είναι ο θρυμματισμός των πετρωμάτων της επιφάνειας της Γης από τον άνεμο, το νερό και τις απότομες μεταβολές θερμοκρασίας (εξωγενείς παράγοντες) και η μετατροπή τους σε υλικά που μπορούν να μεταφερθούν από το νερό και τον άνεμο.