Επιλέξτε ενότητα
Φυσικά Ε΄ Τάξης

Κεφάλαιο 1ο : ΥΛΙΚΑ ΣΩΜΑΤΑ

Τετράδιο Εργασιών

Τι είναι η ύλη;

Ύλη είναι το υλικό από το οποίο αποτελείται οτιδήποτε υπάρχει γύρω μας.


Όλα τα σώματα, στερεά, υγρά αέρια, μικρά ή μεγάλα είναι φτιαγμένα από ύλη. Από ύλη είμαστε φτιαγμένοι και εμείς οι άνθρωποι.


Από ύλη αποτελείται οτιδήποτε μπορούμε:

- να αγγίξουμε

- να δούμε

- να αισθανθούμε (μυρίσουμε)


Η ύλη μπορεί να είναι:

- σκληρή σαν το ατσάλι

- μαλακή σαν την πλαστελίνη

- αόρατη σαν τον αέρα

ΔΟΜΗ ΤΗΣ ΥΛΗΣ

Παντού γύρω μας υπάρχει ύλη.

Όλα τα σώματα, στερεά, υγρά ή αέρια, μικρά ή μεγάλα είναι φτιαγμένα από ύλη, όπως και εμείς οι ίδιοι.

Μόνο στο κενό δεν υπάρχει ύλη.

ΥΛΗ - ΕΝΕΡΓΕΙΑ

Η ύλη αποτελεί μία από τις δύο πιο βασικές έννοιες των φυσικών επιστημών.

Η δεύτερη εξίσου βασική έννοια είναι η ενέργεια.


Η ύλη και η ενέργεια αποτελούν στην ουσία τις δύο όψεις του ίδιου νομίσματος!


Η ύλη μπορεί να μετατραπεί σε ενέργεια και η ενέργεια σε ύλη.

 ΥΛΗ     ΕΝΕΡΓΕΙΑ

ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΥΛΙΚΩΝ ΣΩΜΑΤΩΝ

 Βασικές Ιδιότητες              Άλλες Ιδιότητες

      
Στερεά - Υγρά - Αέρια

Ήδη τον 5° αιώνα π.Χ. ο Δημόκριτος χωρίς να έχει στη διάθεσή του κανένα από τα σύγχρονα όργανα, υποστήριξε ότι, αν τεμαχίσουμε την ύλη σε ολοένα και μικρότερα κομμάτια, θα φτάσουμε σε ένα αδιαίρετο σωματίδιο.

Ονόμασε αυτό το σωματίδιο άτομο, από το στερητικό «α» και τη λέξη «τέμνω» που σημαίνει κόβω, διαιρώ.

Άρα, η λέξη ά-τομο σημαίνει αυτό που δεν κόβεται.


Τα πρωτόνια και τα νετρόνια αποτελούν τον πυρήνα (nucleus) του ατόμου,

τα ηλεκτρόνια περιστρέφονται γύρω από τον πυρήνα.

τα ηλεκτρόνια περιστρέφονται γύρω από τον πυρήνα.

Μόριο

Το μόριο είναι το μικρότερο σωματίδιο της ύλης που διατηρεί τις ιδιότητες του σώματος στο οποίο ανήκει.  

Άτομο

Τα μόρια αποτελούνται από ακόμα μικρότερα σωματίδια, τα άτομα. Άτομο είναι το μικρότερο σωματίδιο της ύλης που μπορεί να συνδυαστεί με άλλα άτομα και να σχηματίσει μόρια.

Τα άτομα αποτελούνται από ακόμα μικρότερα σωματίδια, τα πρωτόνια, τα νετρόνια και τα ηλεκτρόνια.

Μόρια και άτομα

Η ύλη αποτελείται από μικροσκοπικά σωματίδια, τόσο μικρά που δισεκατομμύρια από αυτά χωρούν στο κεφάλι μιας καρφίτσας.

Τα πρωτόνια και τα νετρόνια αποτελούνται  από ακόμη μικρότερα σωματίδια, τα κουάρκ.

Σήμερα θεωρούμε τα ηλεκτρόνια και τα κουάρκ θεμελιώδη ή αλλιώς στοιχειώδη σωματίδια από τα οποία αποτελείται η ύλη σε όλες τις μορφές της.

Καταστάσεις της Ύλης. Τα βασικά

Τα σωματίδια που αποτελούν το μικρόκοσμο

Κλίμακα μεγεθών

Δομή της ύλης

Δομή του ατόμου

"Κατασκεύασε" ένα άτομο

Παρουσιάσεις

Στα αέρια σώματα, τα μόρια κινούνται ελεύθερα αλλάζοντας συνεχώς θέσεις, χωρίς να πλησιάζουν πολύ μεταξύ τους, μπορούν όμως να απομακρύνονται το ένα από το άλλο όσο είναι δυνατό.

Στα υγρά σώματα, τα μόρια κινούνται αλλάζοντας συνεχώς θέσεις, αλλά παραμένουν κοντά το ένα στο άλλο χωρίς να πλησιάζουν ή να απομακρύνονται μεταξύ τους.

Στα στερεά σώματα τα μόρια κινούνται πολύ κοντά το ένα στο άλλο και κοντά σε μόνιμες θέσεις τις οποίες δεν αλλάζουν, έτσι ώστε ούτε να πλησιάζουν μεταξύ τους ούτε να απομακρύνονται.

Καταστάσεις της Ύλης.

https://phet.colorado.edu

QUIZ

Wordwall 1

Wordwall 2

Wordwall 3

Υλικά σώματα / SchoolForAll

η δομή της ύλης τελικό from fotist
Domi tis ylis from polyzois
4.Δομή της ύληςΕΠΟΠΤΙΚΟ.pdf from Dimitra Mylonaki


Iδέες για πειράματα από το Ε.Κ.Φ.Ε. Χανίων

Ύλη - Δομή της ύλης

1. ΥΛΙΚΑ ΣΩΜΑΤΑ

2. ΜΙΓΜΑΤΑ

2. ΕΝΕΡΓΕΙΑ

4. ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

5. ΘΕΡΜΟΤΗΤΑ

6. ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΣ

7. ΦΩΣ

8. ΗΧΟΣ

9. ΜΗΧΑΝΙΚΗ

Ύλη - Δομή της ύλης

ΦΕ1: ΟΓΚΟΣ

ΦΕ2: ΜΑΖΑ

ΦΕ3: ΠΥΚΝΟΤΗΤΑ

   Επανάληψη στα υλικά σώματα

Το μάθημα στο ψηφιακό βιβλίο