Ύλη είναι το υλικό από το οποίο αποτελείται οτιδήποτε υπάρχει γύρω μας.
Όλα τα σώματα, στερεά, υγρά αέρια, μικρά ή μεγάλα είναι φτιαγμένα από ύλη. Από ύλη είμαστε φτιαγμένοι και εμείς οι άνθρωποι.
Από ύλη αποτελείται οτιδήποτε μπορούμε:
- να αγγίξουμε
- να δούμε
- να αισθανθούμε (μυρίσουμε)
Η ύλη μπορεί να είναι:
-σκληρή σαν το ατσάλι
-μαλακή σαν την πλαστελίνη
-αόρατη σαν τον αέρα
Παντού γύρω μας υπάρχει ύλη.
Όλα τα σώματα, στερεά, υγρά ή αέρια, μικρά ή μεγάλα είναι φτιαγμένα από ύλη, όπως και εμείς οι ίδιοι.
Μόνο στο κενό δεν υπάρχει ύλη.
ΥΛΗ - ΕΝΕΡΓΕΙΑ
Η ύλη αποτελεί μία από τις δύο πιο βασικές έννοιες των φυσικών επιστημών.
Η δεύτερη εξίσου βασική έννοια είναι η ενέργεια.
Η ύλη και η ενέργεια αποτελούν στην ουσία τις δύο όψεις του ίδιου νομίσματος!
Η ύλη μπορεί να μετατραπεί σε ενέργεια και η ενέργεια σε ύλη.
ΥΛΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ
ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΥΛΙΚΩΝ ΣΩΜΑΤΩΝ
Βασικές Ιδιότητες Άλλες Ιδιότητες
Όγκος
Μάζα
Πυκνότητα
Φυσική κατάσταση
Στερεά -Υγρά -Αέρια
Σχήμα
Χρώμα
Μέγεθος
Γεύση
Υφή κτλ.
Ήδη τον 5° αιώνα π.Χ. ο Δημόκριτος χωρίς να έχει στη διάθεσή του κανένα από τα σύγχρονα όργανα, υποστήριξε ότι, αν τεμαχίσουμε την ύλη σε ολοένα και μικρότερα κομμάτια, θα φτάσουμε σε ένα αδιαίρετο σωματίδιο.
Ονόμασε αυτό το σωματίδιο άτομο, από το στερητικό «α» και τη λέξη «τέμνω» που σημαίνει κόβω, διαιρώ.
Τα πρωτόνια και τα νετρόνια αποτελούν τον πυρήνα (nucleus) του ατόμου,
τα ηλεκτρόνια περιστρέφονται γύρω από τον πυρήνα.
τα ηλεκτρόνια περιστρέφονται γύρω από τον πυρήνα.
Μόριο
Το μόριο είναι το μικρότερο σωματίδιο της ύλης που διατηρεί τις ιδιότητες του σώματος στο οποίο ανήκει.
Άτομο
Τα μόρια αποτελούνται από ακόμα μικρότερα σωματίδια, τα άτομα. Άτομο είναι το μικρότερο σωματίδιο της ύλης που μπορεί να συνδυαστεί με άλλα άτομα και να σχηματίσει μόρια.
Τα άτομα αποτελούνται από ακόμα μικρότερα σωματίδια, τα πρωτόνια, τα νετρόνια και τα ηλεκτρόνια.
Μόρια και άτομα
Η ύλη αποτελείται από μικροσκοπικά σωματίδια, τόσο μικρά που δισεκατομμύρια από αυτά χωρούν στο κεφάλι μιας καρφίτσας.
Τα πρωτόνια και τα νετρόνια αποτελούνται από ακόμη μικρότερα σωματίδια, τα κουάρκ.
Σήμερα θεωρούμε τα ηλεκτρόνια και τα κουάρκθεμελιώδη ή αλλιώς στοιχειώδη σωματίδια από τα οποία αποτελείται η ύλη σε όλες τις μορφές της.
Στα αέρια σώματα, τα μόρια κινούνται ελεύθερα αλλάζοντας συνεχώς θέσεις, χωρίς να πλησιάζουν πολύ μεταξύ τους, μπορούν όμως να απομακρύνονται το ένα από το άλλο όσο είναι δυνατό.
Στα υγρά σώματα, τα μόρια κινούνται αλλάζοντας συνεχώς θέσεις, αλλά παραμένουν κοντά το ένα στο άλλο χωρίς να πλησιάζουν ή να απομακρύνονται μεταξύ τους.
Στα στερεά σώματα τα μόρια κινούνται πολύ κοντά το ένα στο άλλο και κοντά σε μόνιμες θέσεις τις οποίες δεν αλλάζουν, έτσι ώστε ούτε να πλησιάζουν μεταξύ τους ούτε να απομακρύνονται.
Η πυκνότητα ενός σώματος εκφράζει την ποσότητα μάζας στη μονάδα του όγκου .
Όσο μεγαλύτερη είναι η μάζα στον ίδιο όγκο, τόσο μεγαλύτερη είναι η πυκνότητα του σώματος. Η πυκνότητα χαρακτηρίζει το πόσο πυκνή είναι η ύλη ενός σώματος ή ενός υλικού.
είναι το κιλό ανά κυβικό μέτρο(kgr/m3).
Αρκετά συχνά όμως σαν μονάδα χρησιμοποιείται και το γραμμάριο ανά κυβικό εκατοστό,( gr/cm3ή gr/ml)
τα σώματα με τη μεγαλύτερη πυκνότητα
αποτελούνται από μόρια με μεγαλύτερη μάζα ή
από μόρια που βρίσκονται πιο κοντά το ένα στο άλλο.
Δες παρακάτω όλα τα κυβάκια. Αυτό που έχει τη μεγαλύτερη πυκνότητα είναι ο χρυσός , γιατί έχει το μεγαλύτερο βάρος στον ίδιο όγκο.
τα στερεά σώματα έχουν πιο μεγάλες πυκνότητες από τα υγρά και αυτά από τα αέρια, ακριβώς λόγω των αποστάσεων των μορίων τους
Παρατήρησε την πυκνότητα των σωμάτων που δίνονται στον πίνακα. Ποια υλικά σώματα έχουν τη μεγαλύτερη πυκνότητα; Τα υγρά, τα στερεά ή τα αέρια;
Πυκνότητα, Πείραμα 1ο
Πυκνότητα, Συμπέρασμα
ΟΓΚΟΣ ΚΑΙ ΠΥΚΝΟΤΗΤΑ - Eureka (Mεταγλωττισμένο)
Πυκνότητα, Πείραμα 2ο
κίνηση των μορίων στα στερεά (solid), τα υγρά (liquid) και τα αέρια (gas)
• Όγκος ενός σώματος ονομάζεται ο χώρος που αυτό καταλαμβάνει. Μονάδα μέτρησης του όγκου είναι το κυβικό μέτρο (1 m3).
• Η μάζα ενός σώματος εκφράζει το ποσό της ύλης από το οποίο αποτελείται. Μονάδα μέτρησης της μάζας είναι το χιλιόγραμμο ή κιλό (1 Kg).
• Η πυκνότητα ενός σώματος εκφράζει την ποσότητα μάζας του σώματος στη μονάδα του όγκου. Μονάδα μέτρησης της πυκνότητας είναι το χιλιόγραμμο ανά κυβικό μέτρο (1 Kg/m3).
• Μόριο είναι το μικρότερο τμήμα ενός υλικού που διατηρεί τις ιδιότητές του.
• Άτομο ονομάζεται το σωματίδιο που αποτελείται από τον πυρήνα και τα ηλεκτρόνια που περιστρέφονται γύρω από τον πυρήνα. Ο πυρήνας αποτελείται από πρωτόνια και νετρόνια.
• Στοιχεία ονομάζονται τα καθαρά σώματα που αποτελούνται από ένα μόνο είδος ατόμων.
• Χημικές ενώσεις ονομάζονται τα καθαρά σώματα που αποτελούνται από διαφορετικά άτομα.
• Κουάρκ ονομάζονται τα θεμελιώδη σωματίδια από τα οποία αποτελείται η ύλη.
Με μια ματιά...
• Ο όγκος, η μάζα και η πυκνότητα είναι οι πιο βασικές ιδιότητες των υλικών σωμάτων.
• Τα υλικά σώματα αποτελούνται από μόρια. Τα μόρια αποτελούνται από άτομα. Τα άτομα αποτελούνται από πρωτόνια, νετρόνια και ηλεκτρόνια. Τα πρωτόνια και τα νετρόνια αποτελούνται από κουάρκ.
• Από τον τρόπο με τον οποίο κινούνται τα μόρια ενός υλικού σώματος εξαρτάται αν αυτό είναι σε στερεή, υγρή ή αέρια κατάσταση.
• Τα καθαρά σώματα χωρίζονται σε δύο κύριες κατηγορίες: στα στοιχεία και στις χημικές ενώσεις.
