Υδραίος , ναύαρχος του ελληνικού στόλου κατά την Επανάσταση του 1821.
Το Φεβρουάριο του 1822 καταστρέφει μία τουρκική φρεγάτα και προξενεί ζημιές σε άλλα πλοία στο λιμάνι της Πάτρας.
Τον Οκτώβριο του 1823 ο Μιαούλης, επικεφαλής του ελληνικού στόλου, νικά τους Τούρκους στο Αρτεμίσιο και του Ωρεούς.
Στις 29 Αυγούστου 1824, ο Μιαούλης, επικεφαλής του ενωμένου ελληνικού στόλου, νικάτον τουρκοαιγυπτιακό στόλο στον Γέροντα. Οι απώλειες του εχθρού ανέρχονται σε 27 πλοία, ανάμεσά τους και η επιβλητική φρεγάτα «Ασία».
Κανάρης Κωνσταντίνος
Θρυλικός Ψαριανός πυρπολητής του οθωμανικού στόλου και πρωθυπουργός.
Στις 7 Ιουνίου του 1822 πυρπόλησε τη ναυαρχίδα του πασά Καρά Αλή, που ήταν αγκυροβολημένη στη Χίο, με αποτέλεσμα να χαθούν μαζί της 2.000 ναύτες και ο ίδιος ο Καρά Αλής.
Στις 28 Οκτωβρίου 1822 ο θρυλικός Κανάρης ανατίναξε τουρκικό δίκροτο, στο στενό μεταξύ Τενέδου και Τρωάδος, μαζί με 800 ναύτες.
Το 1824 ο Κανάρης βύθισε τουρκική φρεγάτα με 600 ναύτες κοντά στη Σάμο, ενώ σχεδίασε και την πυρπόληση του αιγυπτιακού στόλου μέσα στην Αλεξάνδρεια.
Τα κατορθώματα του Κανάρη σκόρπισαν πανικό στους Οθωμανούς και επηρέασαν αποφασιστικά την πορεία του Αγώνα.
Η αντίδραση των Τούρκων
Η καταστροφή της Χίου
●Αντίποινα σε βάρος του ελληνικού πληθυσμού στα παράλια της Μικράς Ασίας, αλλά και στα νησιά.
●Απρίλιος 1822. Οι Τούρκοι στρατιώτες καίνε και καταστρέφουν ολοκληρωτικά τη Χίο. Οι περισσότεροι από τους κατοίκους σφαγιάζονται.
●Το γεγονός αυτό συγκλονίζει τους χριστιανικούς λαούς της Ευρώπης.
●Ο Κανάρης ανατινάζει την τουρκική ναυαρχίδα , παίρνοντας εκδίκηση.
Γνωστοί μπουρλοτιέρηδες ήταν οι Δημήτριος Παπανικολής και Κωνσταντίνος Κανάρης από τα Ψαρά
και ο Ανδρέας Μιαούλης από την Ύδρα.
Τα πυρπολικά ήταν παλιά πλοία, ή πλοία πολύ φτηνής κατασκευής, γεμάτα με εύφλεκτα υλικά. Χρησιμοποιούνταν για να βάλουν φωτιά σε εχθρικά πλοία ή να προκαλέσουν πανικό στο πλήρωμα τους. Αγκιστρώνονταν πάνω στα εχθρικά πλοία και κατόπιν το πλήρωμα έβαζε φωτιά με αποτέλεσμα να ακολουθήσει έκρηξη ή μεγάλη πυρκαγιά. Το πλήρωμα του πυρπολικού εγκατέλειπε το πλοίο λίγο πριν αυτό εκραγεί.
●πολιορκία θαλάσσιων κάστρων (π.χ. Μονεμβασιά, Ναυαρίνο) και υποστήριξη από τη θάλασσα των χερσαίων μαχών.
●καταδρομές στα παράλια της Μικράς Ασίας με αιχμαλωσία ή καταστροφή εχθρικών πλοίων (εμποδίζεται ο τουρκικός στόλος να πλεύσει προς την Πελοπόννησο).
●ναυμαχίες στο ανοιχτό πέλαγος και χρήση πυρπολικών.
Είδη πολεμικών επιχειρήσεων
Τα ελληνικά καράβια κυριαρχούν στο Αιγαίο γιατί:
Αν και είναι λιγότερα σε αριθμό και μικρότερα ,
είναι ταχύτερα , πιο ευέλικτα και διαθέτουν πληρώματα με μεγάλη ναυτική εμπειρία.
Η κυριαρχία στο Αιγαίο
Αντώνης Οικονόμου
Γεννήθηκε στην Ύδρα και ακολούθησε το ναυτικό επάγγελμα. Στην Κωνσταντινούπολη μυήθηκε στην Φιλική Εταιρεία από τον Παπαφλέσσα και αμέσως αφιερώθηκε στον ιερό σκοπό της απελευθέρωσης της πατρίδας του.
Στις 16 Απριλίου του 1821 κήρυξε την επανάσταση και το νησί της Ύδρας.
Η Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα
ήταν Ελληνίδα ηρωίδα της Ελληνικής Επανάστασης του 1821.
Το 1811, όταν πέθανε ο δεύτερος σύζυγός της, η Μπουμπουλίνα ήταν 40 ετών πια, χήρεψε για δεύτερη φορά, είχε επτά παιδιά και τεράστια περιουσίατην οποία είχε κληρονομήσει από τους συζύγους της.
Όταν ξεκίνησε η ελληνική επανάσταση, είχε σχηματίσει δικό της εκστρατευτικό σώμα από Σπετσιώτες, τους οποίους αποκαλούσε «γενναία μου παλικάρια». Είχε αναλάβει να αρματώνει, να συντηρεί και να πληρώνει τον στρατό αυτό μόνη της όπως έκανε και με τα πλοία της και τα πληρώματά τους, κάτι που συνεχίστηκε επί σειρά ετών και την έκανε να ξοδέψει πολλά χρήματα για να καταφέρει να περικυκλώσει τα τουρκικά οχυρά, το Ναύπλιο και την Τρίπολη. Έτσι τα δύο πρώτα χρόνια της επανάστασης είχε ξοδέψει όλη της την περιουσία.
●Πρώτα επαναστατούν οι Σπέτσες (Απρίλιος του 1821) με τη Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα.
●Ακολουθεί η Ύδρα με τον Αντώνιο Οικονόμου .
●Στη συνέχεια τα Ψαρά (Δημήτριος Παπανικολής, Κωνσταντίνος Κανάρης).
●Ακολουθεί η Σάμος, η Κάσος, τα Δωδεκάνησα και η Κρήτη (ιδιαίτερα τα Σφακιά).
●Οι κάτοικοι των Κυκλάδων είναι διστακτικοί.
Τα νησιά του Αιγαίου επαναστατούν
Ναυμαχία του Γέροντα
Η ναυμαχία αυτή ήταν η μεγαλύτερη της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 και έλαβαν μέρος 100 Τουρκικά Αιγυπτιακά Αλγερινά και Τυνησιακά πλοία εναντίον 75 περίπου Ελληνικών πλοίων. Ο Ισλαμικός στόλος συνετρίβη και μάλιστα συνελήφθη αιχμάλωτος ο ναύαρχος της Τυνησίας.
Έλαβε χώρα στις 29 Αυγούστου 1824 απέναντι από τη Λέρο, ανάμεσα στον τουρκοαιγυπτιακό στόλο, υπό την αρχηγία του Ιμπραήμ και του Χοσρέφ Πασά, και του ελληνικού, που αποτελούνταν κυρίως από πυρπολικά από την Ύδρα και τις Σπέτσες και που διοικούσε ο Ανδρέας Μιαούλης.
Ναυμαχία του Γέροντα
●Τέλη Αυγούστου 1824. Στον κόλπο του Γέροντα (παράλια Μικράς Ασίας) ο ελληνικός στόλος νικά τον ογκώδη τουρκοαιγυπτιακό.
●Ο Μιαούλης προκαλεί σύγχυση στα εχθρικά πλοία και χρησιμοποιεί πυρπολικά.
●Οι τουρκοαιγυπτιακές δυνάμεις διασκορπίζονται και υποχωρούν.
Την εικόνα της καταστροφής δίνει με τον πιο παραστατικό τρόπο ο εθνικός ποιητής Διονύσιος Σολωμός στο περίφημο επίγραμμά του:
“Στων Ψαρών την ολόμαυρη ράχη περπατώντας η Δόξα μονάχη μελετά τα λαμπρά παλληκάρια και στην κόμη στεφάνι φορεί γινωμένο από λίγα χορτάρια πούχαν μείνει στην έρημη γη.”
Η καταστροφή των Ψαρών - 21 Ιουνίου 1824
Στις 20 Ιουνίου του 1824 ο τουρκικός στόλος αποτελούμενος από 200 περίπου μικρά και μεγάλα πλοία έκανε την εμφάνισή του στο βόρειο μέρος του νησιού.
Οι μαχητές των Ψαρών υπέπεσαν σε ένα σοβαρό λάθος, καθώς αποφάσισαν να περιορισθεί ο αγώνας στην ξηρά. Έτσι, έθεσαν σε απραξία τον στόλο και δεν χρησιμοποίησαν καθόλου τα πυρπολικά. Μάλιστα, αφαίρεσαν τα πηδάλια των πλοίων και δεν έδιωξαν ούτε τα γυναικόπαιδα.
Οι Τούρκοι του Χοσρέφ Πασά κατέβαλαν με σχετική ευκολία τους αμυνομένους και μέσα σε δύο μέρες είχαν καταλάβει το νησί. Επακολούθησε η φοβερή καταστροφή. Από τους 30.000 κατοίκους του νησιού, οι 18.000 θανατώθηκαν ή πωλήθηκαν ως σκλάβοι.
Το πλήθος έσπευσε να σωθεί στα λίγα πλοία, από τα οποία δεν είχαν αφαιρεθεί τα πηδάλια. Λίγοι τα κατέφεραν, καθώς ο στόλος του Χοσρέφ είχε περικυκλώσει το νησί.
Καταστροφή Κάσου
Στις 27 Μαΐου 1824 ο στόλος της Αιγύπτου επιτέθηκε στο νησί με 45 πλοία εφοδιασμένα με τέσσερις χιλιάδες στρατό υπό του Χουσεΐν Μπέη. Έκαναν απόβαση σε απόκρημνο μέρος και κυρίευσαν το νησί. Στις 30 Μαΐου ακολούθησε καταστροφή του νησιού, φόνος των νησιωτών, αιχμαλωσία των γυναικών και των παιδιών. Όσοι μπόρεσαν κατέφυγαν στο βουνό, ενώ άλλοι προσκύνησαν.
Μετά πό πολλές αποτυχίες του τουρκικού στόλου:
●Ο Σουλτάνος ζητά βοήθεια από τον πασά της Αιγύπτου Μεχμέτ Αλή (διαθέτει στρατό εκπαιδευμένο από Ευρωπαίους αξιωματικούς).
●Μάιος - Ιούνιος 1824 Ο ενωμένος τουρκοαιγυπτιακός στόλος επιτίθεται και καταστρέφει την Κάσο και τα Ψαρά.
Καταστροφή Κάσου και Ψαρών
Η καταστροφή της Χίου
Στις 30 Μαρτίου 1822 και μετά από έντονο κανονιοβολισμό, ο Καρα-Αλής αποβίβασε στην ακτή 7.000 άνδρες και με τη συνδρομή της τουρκικής φρουράς κατέστειλε εύκολα και σύντομα την εξέγερση. Στη συνέχεια πυρπόλησε όλα τα περίχωρα και την πρωτεύουσα του νησιού και επιδόθηκε σε ανήκουστες σφαγές. Υπολογίζεται ότι από τους 117.000 χριστιανούς κατοίκους του νησιού, 42.000 σφαγιάστηκαν, 50.000 πιάστηκαν αιχμάλωτοι και 23.000 διέφυγαν προς τις επαναστατημένες περιοχές της Ελλάδας και τη Δυτική Ευρώπη.
Παπανικολής Δημήτριος
(Ψαρά 1790 - Αθήνα 1855)
Θαρραλέος μπουρλοτιέρης, με πολλά ναυτικά ανδραγαθήματα σε όλη τη διάρκεια του απελευθερωτικού Αγώνα. Στις 27 Μαΐου 1821, στην Ερεσσό της Μυτιλήνης,ανατίναξε τουρκικό δίκροτο που κατευθυνόταν στην Πελοπόννησο.
Η επανάσταση διαδόθηκε γρήγορα στα νησιά του Αιγαίου. Σπουδαίοι ναυτικοί, όπως ο Ανδρέας Μιαούλης και ο Δημήτριος Παπανικολής, προσέφεραν σημαντικές υπηρεσίες, είτε μεταφέροντας τρόφιμα και πολεμοφόδια στην Πελοπόννησο και τη Στερεά Ελλάδα είτε προστατεύοντας τις παραπάνω περιοχές από τις επιθέσεις του τουρκικού στόλου.
.jpg)
Σχεδιάγραμμα + Ερωτήσεις & Απαντήσεις
