ΚΕΦΑΛΑΙΟ 18 Το τέλος της Επανάστασης και η ελληνική ανεξαρτησία
Ιστορία ΣΤ΄ Τάξης
η ναυμαχία του Ναυαρίνου
Η πολιορκία της Ακρόπολης από τον Κιουταχή
Η γαλλική αποστολή στο Μοριά. Πίνακας του Finert Noel
Ρωσοτουρκικός Πόλεμος (1828-1829)
1827: Αγγλία, Γαλλία και Ρωσία υπογράφουν τη Συνθήκη του Λονδίνου, με την οποία αναγνωρίζουν την αυτονομία της Ελλάδος ως φόρου υποτελής στον Σουλτάνο. Η Οθωμανική Αυτοκρατορία απορρίπτει τη συνθήκη.
Τα σύνορα της Ελλάδας το 1930 και 1932.
Στα εδάφη του νέου κράτους περιλαμβάνονταν οι περιοχές που βρίσκονταν μεταξύ των ποταμών Αχελώου στα δυτικά και Σπερχειού στα ανατολικά. Mε τον τρόπο αυτό αποφευγόταν η γειτνίαση των δυτικών επαρχιών της Αιτωλοακαρνανίας με τη Λευκάδα, που, όπως και τα υπόλοιπα Επτάνησα, βρισκόταν υπό αγγλική κυριαρχία. Από την άλλη δίνονταν στο ελληνικό κράτος, πέραν των Kυκλάδων και της Πελοποννήσου, οι Σποράδες και η Εύβοια.
Υψηλή Πύλη
Ο όρος Υψηλή Πύλη ή Μεγάλη Πόρτα, αρχικά σήμαινε τη πύλη της Σουλτανικής σκηνής που ήταν η μεγαλύτερη απ΄ όλες τις άλλες.
Μετά την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης ονομάσθηκε έτσι το Σουλτανικό Ανάκτορο.
Αργότερα ονομαζόταν έτσι το ιδιαίτερο εκείνο τμήμα του ανακτόρου της Κωνσταντινούπολης στο οποίο είχαν τα γραφεία τους ο μέγας βεζίρης, δηλαδή ο πρωθυπουργός του τουρκικού κράτους και η κυβέρνηση.
Έτσι επικράτησε η ονομασία Υψηλή Πύλη για τις οθωμανικές διπλωματικές υπηρεσίες και για τη Σουλτανική κυβέρνηση γενικότερα.
Ο Ρωσοτουρκικός πόλεμος1828-1829, πυροδοτήθηκε από την ελληνική επανάσταση και ξέσπασε με την οργή του σουλτάνου για τη ρωσική συμμετοχή στη ναυμαχία του Ναυαρίνου κλείνοντας τα Δαρδανέλια για τα ρωσικά πλοία.
Υπογράφεται το Πρωτόκολλο του Λονδίνου από τις τρεις Μεγάλες Δυνάμεις (Αγγλία, Γαλλία, Ρωσία). (3 Φεβρουαρίου του 1830)
Διακηρύσσεται η πολιτική ανεξαρτησία της Ελλάδας.
Αρχικά, τα σύνορα του νέου κράτους ορίζονται στη γραμμή Αχελώου - Σπερχειού ποταμού.
1832: Τα σύνορα επεκτείνονται στη γραμμή Αμβρακικού -Παγασητικού κόλπου.
Τα σύνορα αναγνωρίζονται και από την Υψηλή Πύλη.
Το Πρωτόκολλο του Λονδίνου και η Ανεξαρτησία – Φεβρουάριος 1830
Αρχικά
Απορρίπτει κάθε συζήτηση για αυτονομία ή ανεξαρτησία της Ελλάδας.
Αργότερα
Η Οθωμανική Αυτοκρατορία χάνει στον Ρωσοτουρκικό πόλεμο (1828-1829).
Ο Σουλτάνος αναγκάζεται να δεχτεί την έναρξη διαπραγματεύσεων.
Άγγλοι και Γάλλοι θέλουν να περιορίσουν τις επιδιώξεις της Ρωσίας και την αυξημένη επιρροή της στους Έλληνες.
Προτείνουν την ανεξαρτησία της Ελλάδας.
Η αντίδραση της Υψηλής Πύλης
●Ο ελληνικός στρατός νικά σε μάχες.
●Ο Καποδίστριας προσπαθεί να μη δυσαρεστήσει τις Μεγάλες Δυνάμεις.
●Στην Πελοπόννησο αναμένονται Γάλλοι στρατιώτες προκειμένου να αποχωρήσουν τα αιγυπτιακά στρατεύματα.
●Ο Καποδίστριας στέλνει πολεμικά πλοία στον Αμβρακικό κόλπο.
● Στόχος: να συμπεριληφθεί η περιοχή στα όρια του νέου κράτους.
Ο Κάρολος Φαβιέρος(1783-1855) ήταν Γάλλος φιλέλληνας στρατηγός και διοικητής του τακτικού στρατού της Ελλάδας κατά την Ελληνική Επανάσταση του 1821.
Το καλοκαίρι του 1827 έλαβε μέρος στην εκστρατεία της Χίου που διακόπηκε μετά από την αντίδραση των μεγάλων δυνάμεων.
Πήρε μέρος στην εκστρατεία του Μωριά, συνοδεύοντας τον τακτικό γαλλικό στρατό προσφέροντας με τη γνώση του για την περιοχή.
Το 1828 μετά από διαφωνία του με τον Καποδίστρια έφυγε από την Ελλάδα για την Γαλλία
O Κίτσος Τζαβέλας (Σούλι, 1800- Αθήνα, 9 Μαρτίου1855) ήταν Έλληνας αγωνιστής της επανάστασης του '21 από το Σούλι της Ηπείρου και μετέπειτα στρατηγός, υπουργός και πρωθυπουργός.
(5 Σεπτεμβρίου 1847 – 8 Μαρτίου 1848)
Κατά την ηρωική έξοδο των Μεσολογγιτών, ως αρχηγός 2.500 ανθρώπων έσπασε τις γραμμές των Τούρκων και κατέφυγε στα Σάλωνα (Άμφισσα) με 1.300 άνδρες. Πήρε μέρος μαζί με τον Καραϊσκάκη στις μάχες τις Αττικής και, μετά το θάνατο του δεύτερου, ανατέθηκε σ' αυτόν η αρχιστρατηγία, προσωρινά.
Ο Καποδίστριας τον έκανε χιλίαρχο, αναθέτοντάς του μάλιστα να καθαρίσει την Στερεά Ελλάδα από τους Τουρκαλβανούς και τους Τουρκοαιγυπτίους
●Μετά τη ναυμαχία του Ναυαρίνου αναπτερώνεται το ηθικό των Ελλήνων.
Καταλαβαίνουν ότι η απελευθέρωση πλησιάζει.
●Στη Χίο αποβιβάζεται ο Κάρολος Φαβιέρος με τακτικό στρατό .
●Στην Κρήτη δυναμώνει η επαναστατική δραστηριότητα.
●Ο Δημήτριος Υψηλάντης, ο Κίτσος Τζαβέλας και άλλοι οπλαρχηγοί απελευθερώνουν πόλεις και χωριά της Στερεάς Ελλάδας (Θήβα, Λιβαδειά, Άμφισσα, Καρπενήσι, Μεσολόγγι).
Η “ανάσταση” της επανάστασης
●Η Ακρόπολη της Αθήνας έχει παραδοθεί στους Τούρκους.
●Η Στερεά Ελλάδα έχει καταληφθεί ολόκληρη από τους Τούρκους.
●Στην Ηλεία έχει παραλύσει κάθε αντίσταση.
●H Μεσσηνία έχει ερημώσει.
●Η Τριπολιτσά έχει καταστραφεί.
Η κατάσταση στην Ελλάδα το 1827
Από τα σχέδια έως την τελική ρύθμιση
1. ΙΣΘΜΟΣ: Με το δεύτερο Πρωτόκολλο του Λονδίνου (Νοέμβριος 1828) η Ελλάδα εκτείνεται μέχρι τον Ισθμό. Περιλαμβάνονται στα σύνορά της «η Πελοπόννησος, αι παρακείμεναι νήσοι και αι κοινώς καλούμεναι Κυκλάδες». Προορίζεται να είναι αυτόνομη υπό την επικυριαρχία του Σουλτάνου.
2. ΒΟΛΟΣ-ΑΡΤΑ: Το τρίτο Πρωτόκολλο του Λονδίνου (Μάρτιος 1829) προβλέπει τα ελληνο-οθωμανικά σύνορα στη γραμμή Αμβρακικού-Παγασητικού. Περιλαμβάνουν τη Στερεά Ελλάδα, την Εύβοια και τις Κυκλάδες. Το νέο κράτος προβλέπεται να βρίσκεται υπό την επικυριαρχία του Σουλτάνου.
3. ΑΧΕΛΩΟΣ-ΣΠΕΡΧΕΙΟΣ: Με το τέταρτο Πρωτόκολλο του Λονδίνου (Φεβρουάριος 1830) τα σύνορα ορίζονται από τη γραμμή των ποταμών Αχελώου (Ασπροπόταμου) και Σπερχειού. Περιλαμβάνεται η «Νήσος Εύβοια ολόκληρος, αι Δαιμονόνησοι (Σποράδες), η νήσος Σκύρος και αι νήσοι αι εγνωσμέναι το αρχαίον υπό το όνομα Κυκλάδες, συμπεριλαμβανομένης και της νήσου Αμοργού».
4. ΒΕΛΤΙΩΣΗ: Με το πέμπτο Πρωτόκολλο του Λονδίνου (Σεπτέμβριος 1831) αίρονται οι εδαφικοί περιορισμοί του προηγούμενου Πρωτοκόλλου. Αποφασίζεται η «βελτίωση των ορίων της Ελλάδας διά διαπραγματεύσεων με την Οθωμανικήν Πύλην».
5. ΠΑΓΑΣΗΤΙΚΟΣ ΑΜΒΡΑΚΙΚΟΣ: Μετά εξάμηνες διαπραγματεύσεις υπογράφτηκε ο Διακανονισμός της Κωνσταντινουπόλεως (Ιούλιος 1832). Η Οθωμανική Αυτοκρατορία υπογράφει μαζί με τις τρεις Δυνάμεις αποδεχόμενη τα ελληνο-οθωμανικά σύνορα στη γραμμή Αμβρακικού-Παγασητικού. Την ακριβή χάραξη αναλάμβανε επιτροπή οροθετών.
6. Η ΛΑΜΙΑ: Με το έκτο και τελευταίο Πρωτόκολλο του Λονδίνου (Αύγουστος 1832) η αμφισβητούμενη μέχρι τότε από την Πύλη περιοχή της Λαμίας (Ζητούνι) επιδικάζεται στην Ελλάδα. Διακήρυξη των αντιπροσώπων των Μεγάλων Δυνάμεων για την «αποπεράτωση» του ελληνικού ζητήματος.
QUIZ
ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΚΑΙ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑ
Απόσπασμα από το ντοκιμαντέρ του National Geopraphic
Σχεδιάγραμμα + Ερωτήσεις & Απαντήσεις
