Με αυτοσχέδια πανό «ΔΕΝ ΠΕΡΝΑΕΙ Η ΒΙΑ» και «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΣΤΟΥΣ ΦΟΙΤΗΤΕΣ» οι καταληψίες της Νομικής ορθώνουν για πρώτη φορά τη φωνή τους κατά της Χούντας.
Με συνθήματα για την ελευθερία εκατοντάδες φοιτητές βρίσκονται στην ταράτσα της Νομικής την 21η Φεβρουαρίου του 1973.
Φωτογραφία από τη δεύτερη ημέρα της κατάληψης της Νομικής Σχολής τον Φεβρουάριο του 1973
Οι φοιτητές της Νομικής στην ταράτσα του κτιρίου. Είναι 22 Φεβρουαρίου 1973. Σε λίγο θα αποχωρήσουν υπό την κάλυψη του πλήθους που έχει συγκεντρωθεί γύρω απ΄τη Σχολή.
Ο ραδιοφωνικός σταθμός των φοιτητών..
Ο Διονύσης Σαββόπουλος στο ραδιοφωνικό σταθμό.
Ψωμί, Παιδεία, Ελευθερία
Πορείες στους δρόμους
Γύρω από το Πολυτεχνείο
Στην πύλη του πολυτεχνείου
Πορείες στους δρόμους
Πορείες στους δρόμους
Λαός και φοιτητές
Γύρω από το Πολυτεχνείο
Οι διαδηλωτές ανάβουν φωτιές για να εξουδετερώσουν τα δακρυγόνα.
Τα τανκς στους δρόμους
Συλλήψεις και τραυματισμοί
Το τανκ λίγο πριν ρίξει την πύλη του Πολυτεχνείου.
Η επόμενη μέρα…
Πολυτεχνείο, Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα, το μεγαλύτερο σχολείο όπως θα λέγαμε. Ένα πανεπιστήμιο σαν όλα τ’ άλλα, μέχρι το Νοέμβρη του 1973.
Το χρόνο που έμελλε το πάθος, η πίστη στην ελευθερία, η αγωνιστικότητα των νέων να το μετατρέψουν σε εθνικό σύμβολο, σε σύμβολο αγώνα για τη Δημοκρατία και την Ελευθερία.
Η ιστορία ξεκινά μερικά χρόνια πριν από το 1973. Την 21η Απριλίου 1967.
Μετά από πολλές πολιτικές ανακατατάξεις και λάθη κάποιοι βρίσκουν την ευκαιρία να ελέγξουν το Στρατό και να πάρουν την εξουσία χωρίς την έγκριση του λαού. Στερώντας του το μεγαλύτερο
δικαίωμα, την εκλογή αυτών που ο ίδιος θέλει να τον κυβερνούν.
Ο Παπαδόπουλος γίνεται από μόνος του κυβερνήτης. Περνούν 7 σκληρά χρόνια. Τα πάντα βρίσκονται κάτω από την επίβλεψη των δικτατόρων. Φόβος κυριαρχεί παντού.
Η ελευθερία της γνώμης, το δικαίωμα του ελεύθερου πιστεύω, του ελεύθερου πολίτη καταργούνται. Οι αντίθετοι προς τις ιδέες του δικτάτορα βασανίζονται, εξορίζονται ή ακόμα και σκοτώνονται.
Όλα όμως έχουν ένα τέλος. Και η αρχή του τέλους της μαύρης αυτής επταετίας ξεκίνησε από τους φοιτητές του Πολυτεχνείου. Από τις αρχές του 1973 τα πράγματα έδειχναν ότι κάτι θα γινόταν. Όλοι ήταν αναστατωμένοι.
Ο κόσμος είχε αρχίσει να δυσφορεί. Είχε συνηθίσει το φόβο τόσο, που άρχισε να τον ξεπερνά. Το κουβάρι της λευτεριάς άρχισε να ξετυλίγεται τις μέρες του Πολυτεχνείου.
Με το σύνθημα «κάτω ο 1347» ξεσηκώθηκαν οι φοιτητές για πρώτη φορά στο χώρο του Πολυτεχνείου στις 14 Φλεβάρη του 1973. Αίτημα να συνδικαλίζονται, να ελέγχουν, δηλαδή, τα συμβούλια που θα τους αντιπροσωπεύουν.
Εφτά ημέρες αργότερα 21/2/1973 οι φοιτητές κάνουν κατάληψη της Νομικής Σχολής. «Ζήτω η Ελευθερία», «Κάτω η Χούντα» ήταν τα συνθήματα που φώναζαν.
Τα γεγονότα του Πολυτεχνείου άρχισαν με μια συγκέντρωση στον προαύλιο χώρο του. Ήταν 14 Νοεμβρίου Τετάρτη πρωί. Οι φοιτητές αξίωναν να γίνουν εκλογές στους φοιτητικούς συλλόγους. Ίδιες συγκεντρώσεις έγιναν εκείνο το πρωί και στη Νομική και στην Ιατρική Σχολή.
Όλοι οι φοιτητές απ’ όλες τις Σχολές μαζεύτηκαν στο Πολυτεχνείο. Φτιάχτηκαν τα πρώτα συνθήματα: «Ψωμί, Παιδεία, Ελευθερία», «Κάτω η Χούντα».
Στις 7 το απόγευμα αποφάσισαν να κλειστούν μέσα και να μη βγουν, αν δε γίνονταν δεκτά τα αιτήματά τους. Αιτήματα που είχαν φύγει πια από το χώρο του Πολυτεχνείου, αιτήματα που αφορούσαν όλο το λαό, όλους τους Έλληνες που ήθελαν να είναι πολίτες μιας δημοκρατικής χώρας.
15 Νοέμβρη 1973
Οι φοιτητές ψηφίζουν αντιπροσώπους, επιτροπή που θα συντονίζει τον αγώνα. Η μεγάλη στιγμή φτάνει.
Λειτουργεί νέος πομπός, που ακούγεται σ’ όλη την Αττική. Υπερηφάνεια και συγκίνηση κατέχει όλους τους Έλληνες που τ’ ακούνε:
«Εδώ Πολυτεχνείο! Εδώ Πολυτεχνείο! Σας μιλά ο Ραδιοφωνικός Σταθμός των ελεύθερων αγωνιζόμενων φοιτητών, των ελεύθερων αγωνιζόμενων Ελλήνων. Κάτω η χούντα, κάτω ο Παπαδόπουλος, έξω οι Αμερικάνοι, κάτω ο φασισμός, η χούντα θα πέσει από το λαό…
Λαέ, κατέβα στο πεζοδρόμιο, έλα να μας συμπαρασταθείς, τη λευτεριά σου για να δεις…»
Συγκεντρώνονται δεκάδες χιλιάδες λαού και μαθητών, που έρχονται κατευθείαν από τα σχολεία τους, φέρνοντας στους ελεύθερους και μαχητικούς φοιτητές όλο και περισσότερα τρόφιμα, φάρμακα κλπ.
Παρασκευή 16 του Νοέμβρη ,
Πάνω από 150.000 άνθρωποι είναι γύρω από το Πολυτεχνείο και βροντοφωνάζουν με τους ελεύθερους φοιτητές «Κάτω η χούντα, η χούντα θα πέσει απ’ το λαό».
Όλη η αστυνομία βρίσκεται απ’ έξω από το Πολυτεχνείο.
Θέλουν να εισβάλουν, να μπουν μέσα. Οι πανεπιστημιακοί δάσκαλοι αντιδρούν. Η αστυνομία χτυπά, μα δεν μπορεί να νικήσει τον κόσμο. Οι δικτάτορες βλέποντας, ότι δε γίνεται τίποτα, αποφασίζουν να κατεβάσουν το στρατό.
Οι δρόμοι της Αθήνας γεμίζουν με τανκς και στρατιωτικά αυτοκίνητα, που πηγαίνουν προς το Πολυτεχνείο. Ο κόσμος με απειλές και ξύλο απομακρύνεται, ενώ μένουν μέσα κλεισμένοι οι φοιτητές τραγουδώντας τον Εθνικό Ύμνο.
Το Σάββατο 17 του Νοέμβρη, στις 3 η ώρα τα ξημερώματα το μοιραίο τανκ ξεκινά. Οι φοιτητές κρεμασμένοι στα κάγκελα συνεχίζουν να τραγουδούν τον Εθνικό Ύμνο. Σε λίγο η πόρτα θα πέσει.
Μαζί και τα άψυχα κορμιά των παιδιών που είχαν γίνει ένα με αυτήν. Πανικός!!!
«Τώρα μπαίνουν, τους βλέπω ...», είναι τα τελευταία λόγια του εκφωνητή. Οι σφαίρες σφυρίζουν. Όλοι τρέχουν να σωθούν.
Το πρωί τα πάντα ήταν ήρεμα. Οι δρόμοι μουσκεμένοι από τα νερά που έριξαν για να πλύνουν τα αίματα. Τίποτε δε θύμιζε αυτό που συνέβη το προηγούμενο βράδυ. Κι όμως η προσφορά της εξέγερσης του Πολυτεχνείου ήταν μεγάλη, ανεπανάληπτη, αξεπέραστη.
Γκρέμισε το μύθο της πανίσχυρης χούντας. Πέρασε το μήνυμα στο λαό ότι με την ενότητα και την πάλη μπορεί να κερδίσει τη λευτεριά του, την αυτοδιάθεσή του. Μήνυμα που εμείς ποτέ δεν πρέπει να λησμονούμε.
1. Γιώργος Σαμούρης ετών 22
2. Βασίλης Φαμέλος 26
3. Διομήδης Κομνηνός 17
4. Τορίλ Μαργκρέτε 21
5. Αλέκος Σπαρτίδης 16
6. Μάρκος Καραμάνης 23
7. Βασιλική Μπεκιάρη 17
8. Μιχαήλ Μαυρογιάννης 20
9. Στυλιανός Καραγιώργης 19
10. Νίκος Μαρκούλης 25
11. Αλέκος Καράκας 43
12. Κυριάκος Παντελεάκης 45
13. Σπύρος Κοντομάρης 46
14. Δημήτρης Παπαϊωάννου 60
15. Ανδρέας Κούμπος 63
16. Γιώργος Γεριτσίδης 48
17. Αικατερίνη Αργυροπούλου 75
18. Δημήτρης Θεοδώρου 60
Απολογισμός θυμάτων
Ο ακριβής αριθμός των νεκρών στον ξεσηκωμό του Πολυτεχνείου παραμένει άγνωστος.
Επίσημα ανακοινώθηκαν μόνο τα παρακάτω.
Τραυματίες: 1103
Νεκροί: 18
Η δικτατορία κατέρρευσε στις 23 Ιουλίου του 1974, αφού είχε ήδη προηγηθεί η τουρκική εισβολή στην Κύπρο
Το πρώτο ραδιοφωνικό μήνυμα των φοιτητών. 1ο μέρος
Το πρώτο ραδιοφωνικό μήνυμα των φοιτητών. 2ο μέρος
ραδιοφωνικό μήνυμα προς μαθητές
ραδιοφωνικό μήνυμα προς τους στρατιώτες
Πρωί Σαββάτου 17 Νοεμβρίου
ραδιοφωνικό μήνυμα προς ερ. σταυρό , γιατρούς & λαό
ραδιοφωνικό μήνυμα τα τανκς στους δρόμους
Μια πρωτότυπη προσέγγιση στα γεγονότα του '73. Μέσα από τα µάτια μιας γάτας «περνά» η εξέγερση των φοιτητών του Πολυτεχνείου κατά της δικτατορίας των συνταγματαρχών στην ταινία.
Το 37λεπτο ανέκδοτο ντοκιμαντέρ του Παντελή Βούλγαρη «Το Χρονικό της Δικτατορίας 1967- 1974».
Αναμνήσεις του στρατιώτη , οδηγού του τανκ που έριξε την πύλη