Φυσικά ΣΤ΄ Τάξης
Κεφάλαιο 11ο - Οξέα - Βάσεις - Άλατα
Φυσικά ΣΤ΄  Τάξης
2. Τα άλατα
ΑΛΑΤΑ
Προέρχονται από εξουδετέρωση οξέων
από βάσεις.
Στη χημεία ο όρος άλατα αντιστοιχεί σε  
μια μεγάλη κατηγορία χημικών ενώσεων.
Έτσι, εκτός από το μαγειρικό αλάτι, άλατα  
είναι το μάρμαρο, η κιμωλία, οι σταλακτίτες  
και οι σταλαγμίτες των σπηλαίων, το  
κέλυφος των σαλιγκαριών και των αυγών, τα  
κοράλια, κ.α.  
Επίσης ένας μεγάλος αριθμός ορυκτών και  
μεταλλευμάτων ανήκουν στην κατηγορία των  
αλάτων.
Κοινές ιδιότητες των αλάτων
Ø Σε συνήθη θερμοκρασία είναι  
κρυσταλλικές στερεές ουσίες. Δεν υπάρχει  
άλας σε υγρή ή αέρια κατάσταση.
Ø Το χρώμα των αλάτων ποικίλλει.  
Υπάρχουν άλατα διαφανή και αδιαφανή
Ø Η γεύση των διαφόρων αλάτων ποικίλλει  
π.χ. το χλωριούχο νάτριο έχει αλμυρή γεύση,                                                            
ο  οξικός  μόλυβδος είναι γλυκός (γεγονός  
που προκαλεί δηλητηρίαση από μόλυβδο), το  
τρυγικό κάλιο είναι ξινό κ.λ.π.
Ø Εμφανίζουν υψηλά σημεία τήξης και  
βρασμού. Το μικρότερο σημείο τήξης άλατος  
είναι πάνω από 550 °C και το μεγαλύτερο  
ξεπερνά τους 1700 °C. Π.χ. το μαγειρικό  
αλάτι (χλωριούχο νάτριο) λιώνει στους 801 °C  
και βράζει στους 1413 °C.
Ø Ανήκουν στην κατηγορία των  
ηλεκτρολυτών, δηλ. τα διαλύματά τους  είναι  
καλοί αγωγοί  του ηλεκτρικού ρεύματος.
Επίδραση οξέων σε ανθρακικά άλατα
Παιχνίδι με τις μέλισσες και τις σφήκες
Παιχνίδι καρτών με τα οξέα τις βάσεις και τα άλατα
Παιχνίδι μνήμης για οξέα, βάσεις και άλατα
Τα οξέα διαλύουν τα άλατα
Γιατί αν βάλουμε αμμωνία στο σημείο που μας έχει τσιμπήσει μια μέλισσα, πονάμε λιγότερο;
Όταν προσθέτουμε μία βάση σε ένα οξύ ή  
ένα οξύ σε μία βάση, γίνεται μια χημική  
αντίδραση που ονομάζεται εξουδετέρωση.
Οι χημικές ουσίες που  
δημιουργούνται από τη χημική  
αντίδραση της εξουδετέρωσης  
ονομάζονται άλατα.
Μπορείς να εξηγήσεις τώρα γιατί βάζουμε  
αμμωνία στο σημείο που μας τσίμπησε η  
μέλισσα;
Τα υγρά του στομαχιού μας περιέχουν ένα  
οξύ, το οποίο ονομάζεται υδροχλωρικό οξύ και  
που βοηθά στην πέψη των τροφών.  
Μερικές φορές, όταν το οξύ είναι περισσότερο  
από το κανονικό, αισθανόμαστε ξινίλες. Τότε  
παίρνουμε ένα αντιόξινο χάπι, το οποίο  
περιέχει βάση και εξουδετερώνει το οξύ του  
στομαχιού.
Οξέα, βάσεις και άλατα σαν εικόνες στο μαυροπίνακα
Οξέα, βάσεις και άλατα σαν έννοιες στο μαυροπίνακα
Ø Το δηλητήριο της μέλισσας περιέχει  
οξύ, το οποίο εξουδετερώνεται από την  
αμμωνία που είναι βάση.
Ø Αν όμως μας τσιμπήσει σφήκα, πρέπει  
να βάλουμε ξίδι  που είναι οξύ, γιατί το  
δηλητήριό της περιέχει βάση.
Βιβλίο Μαθητή
Τετράδιο Εργασιών
Ιδέες για πειράματα από το Ε.Κ.Φ.Ε. Χανίων
Δάσκαλος
Αποστόλης Αγγελόπουλος