Επιλέξτε Ενότητα
t.e_e_en.6_1.pdf

Τετράδιο εργασιών

Βιβλίο μαθητή

  Τι θα μάθουμε

Κείμενα:

Φίλοι από άλλες χώρες

Ιστορίες με φίλους

Οι φίλοι τραγουδάνε

Οι φίλοι γιορτάζουν

Λύσεις ασκήσεων Β.Μ και Τ.Ε.

Επανάληψη στην ΕΝΟΤΗΤΑ 6

Φίλοι από άλλες χώρες

Η φιλία αναμφισβήτητα είναι μια από τις ομορφότερες εμπειρίες στη ζωή των ανθρώπων. Η σχέση που δημιουργούμε με τους φίλους μας, είναι σχέση σημαντική και πολύτιμη γιατί μπορεί να μας συντροφεύει για πάντα!

Όλα τα παιδιά θέλουν να έχουν φίλους. Εσύ ποια πιστεύεις ότι είναι τα γνωρίσματα της αληθινής φιλίας;


 Ποια είναι τα γνωρίσματα μιας αληθινής φιλίας

φίλος ο θηλ. φίλη - άτομο με το οποίο αναπτύσσει κάποιος μια (στενή) κοινωνική σχέση, η οποία βασίζεται στην αμοιβαία αγάπη, συμπάθεια, εκτίμηση:αυτός που του αρέσει ιδιαίτερα κτ., που ενδιαφέρεται ή ασχολείται συστηματικά με αυτόΌμιλος φίλων θαλάσσης
φιλαράκος ο YΠΟKΟΡ φιλαράκι το YΠΟKΟΡ

φιλεύω προσφέρω σε κπ. κτ.: α. ως κέρασμαβ. ως φιλοδώρημα

φιλιώνω  αποκαθιστώ τις σχέσεις μεταξύ κάποιων ,  αποκαθιστώ τις σχέσεις μου με κπ. ή με κάποιους που ήμουν μαλωμένος· συμφιλιώνομαι, μονοιάζω

φιλώ αγγίζω με τα χείλια για να εκδηλώσω έρωτα, αγάπη, σεβασμό κτλ. προς κάποιο πρόσωπο ή αντικείμενο -  Φίλησε τη θαυματουργή εικόνα ,  φιλί ,  φίλημα


φίλαθλος -η -ο ενδιαφέρεται και παρακολουθεί συστηματικά τα αθλητικά γεγονότα και αγωνίσματα:

Φιλαλήθεια η ιδιότητα αυτού που αγαπά, που λέει πάντα την αλήθεια

φιλαλήθης οπου αγαπά, που λέει (πάντα) την αλήθεια· (πρβ. ειλικρινής).

φιλαλληλία η η φιλανθρωπία2, ο αλτρουισμός.

φιλαναγνώστης ο φιλαναγνώστρια αυτός που του αρέσει το διάβασμα,

φιλανθρωπία η βοήθεια(οικονομική κυρίως) προς ανθρώπους που έχουν ανάγκη·~η αγάπη προς τον άνθρωπο

φιλάνθρωπος -η -ο  που βοηθάει (οικονομικά κυρίως) τους ανθρώπους που έχουν ανάγκη

φιλανθρωπικός -ή -ό Φιλανθρωπικό ίδρυμα


φιλαργυρία η η παθολογική αγάπη για το χρήμα, η φιλοχρηματία φιλάργυρος -η -ο
φιλαρέσκεια η η επιθυμία και η προσπάθεια κάποιου να αρέσει, να φαίνεται ωραίος
φιλάρεσκος -η -ο
φιλάσθενος -η -ο που προσβάλλεται εύκολα από ασθένειες,

φιλειρηνικός -ή -ό που αγαπάει την ειρηνική, την ήσυ χη ζωή
φιλελεύθερος -η -ο που αγαπάει την ελευθερία

φιλέλληνας ο ξένος υπήκοος που συμπαθεί και υποστηρίζει τους Έλληνες και την Ελλάδα ANT μισέλληνας, ανθέλληνας  φιλελληνικός -ή -ό φιλελληνισμός
φιλεύσπλαχνος -η -ο που συμπαθεί, φροντίζει και βοηθάει αυτούς που έχουν ανάγκη

φιλία ηη στενή κοινωνική σχέση που αναπτύσσεται ανάμεσα σε δύο ή περισσότερα άτομα ANT έχθρα, εχθρότητα  φιλικός -ή -ό Φιλική συζήτηση / κουβέντα

φιλοδοξία ηη  αγάπη, η επιδίωξη της δόξας, της φήμης, της ανάδειξης φιλόδοξος -η -ο , φιλοδοξώ
φιλοδώρημα μικρό χρηματικό ποσό που δίνουν ως δώρο οι πελάτες σε κπ. υπάλληλο (ξενοδοχείου, εστιατορίου, καφενείου, κινηματογράφου κτλ.) για την περιποίηση ή την εξυπηρέτηση που αυτός τους προσφέρει· πουρμπουάρ: φιλοδωρώ δίνω φιλοδώρημα σε κπ
φιλοζωικός -ή -όπου σχετίζεται με το ζωόφιλο ή με τη ζωοφιλία
φιλόζωος -η -ο ο ζωόφιλος

φιλολαϊκός -ή -όπου ευνοεί, που υπηρετεί τα λαϊκά συμφέροντα

φιλολογία η  επιστήμη με αντικείμενο τη γλώσσα και τη λογοτεχνία

φιλολογικός -ή -ό  φιλόλογος ο
φιλομάθεια η η αγάπη, το ενδιαφέρον για μάθηση
φιλόμουσος -η -ο που αγαπάει τη μουσική,

φιλονικία η καβγάς, τσάκωμα, μάλωμα, λογομαχία φιλονικώ
φιλοξενία η 1. η προθυμία στην υποδοχή και κυρίως στη δωρεάν παροχή στέγης, τροφής και περιποίησης σε ένα ή σε περισσότερα άτομα κατά την προσωρινή τους παραμονή σε ξένο σπίτ2α. η δωρεάν παροχή στέγης, τροφής και περιποίησηςεπί πληρωμή παροχή υπηρεσιών:
φιλόξενος -η -ο  φιλοξενούμενος -η -ο   φιλοξενώ
φιλοπατρία ηη αγάπη προς την πατρίδα· πατριωτισμός   φιλόπατρις ο

φιλοπερίεργος -η -ο που είναι υπερβολικά περίεργος

φιλοπόλεμος -η -ο που αγαπάει τον πόλεμο ANT φιλειρηνικός:
φιλόπονος -η -οπου μοχθεί, που είναι επιμελής και ευσυνείδητος σε κάθε εργασιακή (πνευματική αλλά και χειρωνακτική) δραστηριότητά του. ANT φυγόπονος.
φιλοπρόοδος -η -ο που οι ιδέες του, οι δραστηριότητές του τείνουν, συμβάλλουν στην πρόοδο ή την επιδιώκουν:
φιλόπτωχος -η -ο που βοηθάει, που συντρέχει τους φτωχούς
φιλοσοφημένος -η -οπου αντιμετωπίζει τα πράγματα μέσα από έναν ιδιαίτερο, προσωπικά συγκροτημένο τρόπο σκέψης και θεώρησης, βασισμένο στη γνώση και στην εμπειρία:φιλοσοφία η η επιδίωξη της γνώσης, η αναζήτηση της αλήθειας σχετικά με το νόημα της ζωής, την ουσία του κόσμου και τη θέση του ανθρώπου στον κόσμο φιλοσοφικός -ή -ό   φιλόσοφος ο   φιλοσοφώ
φιλόστοργος -η -οπου νιώθει στοργή, που γίνεται ή που ενεργεί με στοργή· στοργικός
φιλοτελισμός ο η ενασχόληση που σχετίζεται με τη γνώση, με τη συλλογή (και την εμπορία) των γραμματοσήμων  φιλοτελιστής ο
φιλότεχνος -η -ο  αυτός που αγαπάει την τέχνη και ειδικότερα τις καλές τέχνες και τα εικαστικά
φιλοτεχνώ κατασκευάζω ή επεξεργάζομαι κτ. με επιμέλεια, με ζήλο και μαστοριά και με προθέσεις κυρίως αισθητικές, καλλιτεχνικές: Tο έργο είναι φιλοτεχνημένο από γνωστό γλύπτη.


φιλότιμο το 1. αυξημένη ευαισθησία, ως στοιχείο του χαρακτήρα κάποιου σε σχέση με την προσωπική τιμή, την αξιοπρέπειά του και γενικότερα με την εικόνα που σχηματίζουν οι άλλοι γι΄ αυτόν: Για ένα φιλότιμο ζει ο άνθρωποςH ελληνική λέξη “φιλότιμο” δεν έχει ακριβή μετάφραση στις ξένες γλώσσες.
2. προθυμία, ευσυνειδησία στην εκτέλεση καθήκοντος, εργασίαςΔούλεψαν, εργάστηκαν με φιλότιμο

φιλοτιμία η  η ιδιότητα του φιλότιμου ανθρώπου..  φιλότιμος -η -ο
φιλοφρόνηση η  κοπλιμέντο

φιλοχρήματος -η -ο  που αγαπάει υπερβολικά το χρήμα,  φιλοχρηματία η

φιλύποπτος -η -οπου εύκολα και διαρκώς υποπτεύεται τους πάντες καχύποπτος, δύσπιστος·.
φιλυποψία η


Η οικογένεια της λέξης φίλος

 Καθαρεύουσα


Τεχνητή μορφή της νεοελληνικής γλώσσας. Αποτελεί μείγμα γλωσσικών στοιχείων της αρχαίας ελληνικής και της νεοελληνικής γλώσσας.

Δημιουργήθηκε από τον Αδαμάντιο Κοραή (1748-1833) και είχε σκοπό να «καθαριστεί» η ελληνική γλώσσα από τις ξένες επιδράσεις (τουρκικές και σλαβικές) που είχε δεχτεί κατά τη μακρά παραμονή αυτών των δυο εθνοτικών ομάδων στην ελληνική χερσόνησο.

Η καθαρεύουσα χρησιμοποιούσε αποκλειστικά το πολυτονικό σύστημα. Με την ίδρυση του Ελληνικού κράτους (1830) η καθαρεύουσα καθιερώθηκε ως γλώσσα όλων των κυβερνητικών και διοικητικών δραστηριοτήτων της εκπαίδευσης και του τύπου. Δεν χρησιμοποιήθηκε όμως ποτέ μαζικά από το λαό. Κυριάρχησε σε οποιαδήποτε χρήση του γραπτού λόγου, εκτός από την ποίηση. Οι ποιητές δεν ακολούθησαν έναν ενιαίο τρόπο γραφής. Μερικοί έγραφαν μόνο στη δημοτική, κάποιοι μόνο στην καθαρεύουσα και άλλοι και στη δημοτική και στη καθαρεύουσα.

Καταργήθηκε ως επίσημη γλώσσα το 1976 από τον τότε υπουργό Παιδείας Γεώργιο Ράλλη και τη θέση της πήρε η νεοελληνική. Ορισμένα στοιχεία της καθαρεύουσας πέρασαν στη δημοτική και χρησιμοποιούνται ακόμη και σήμερα, π.χ. «Θεού θέλοντος», «κατευθείαν», «εις το επανιδείν», «δώρον άδωρον», «εν καιρώ»κ.ά. Οι γλωσσολόγος Άννα Ιορδανίδου τα υπολογίζει σε περισσότερα από 2.000 (από μετρήσεις στον καθημερινό τύπο).

Η καθαρεύουσα χρησιμοποιείται ακόμη και μέχρι σήμερα  στην εφημερίδα των Αθηνών Εστία αλλά κι απ' την Ορθόδοξη Εκκλησία της Ελλάδας.

Πολυτονικό σύστημα:

Παλαιότερα η ελληνική γραφή περιλάμβανε τρεις τόνους: την οξεία ( ´ ), τη βαρεία ( ` ) και την περισπωμένη ( ῀ ) και δύο πνεύματα:

δασεία ( ῾ ) και ψιλή ( ᾿ ).

Τα πνεύματα και τα τονικά σημεία, εκτός από την οξεία, καταργήθηκαν από τη δημόσια εκπαίδευση και διοίκηση με την καθιέρωση του μονοτονικού ορθογραφικού συστήματος επί κυβερνήσεως Ανδρέα Παπανδρέου (1982).

ΠΗΓΗ: paidio.blogspot.gr

Αδαμάντιος Κοραής

Αντιστοίχισε τις λέξεις της καθαρεύουσας με αυτές της δημοτικής

λεξιλόγιο: φίλοι, φιλία, πρόσκληση, γενέθλια, αλληλογραφία, επικοινωνία, εξωτερικό, εσωτερικό, δώρο, πάρτι, προσκαλώ, διεύθυνση, ημερομηνία, τηλέφωνο, ώρα, παιχνίδια, παίζω,

Οικογένεια λέξεων:

·         φιλ +… (φιλάνθρωπος, φιλήσυχος, κτλ   ΒΜ σ. 74, ΤΕ. Σ. 52)

·         φύλλο + (φυλλοβόλα, φυλλωσιά, κτλ.)

·         φύλο

Γραμματική:

·         Ομώνυμα, ΤΕ. Σ 49 (ότι/ ό,τι, φιλάω, φυλάω, τοίχος, τείχος, κλείνω, κλίνω κτλ.)

·         Παρώνυμα, ΤΕ σ. 50-51 (παίρνω/ περνώ, χορός/χώρος, κτλ.)

Πώς γράφουμε μια επιστολή

Βασικά στοιχεία μιας επιστολής

Επίσημη επιστολή


Προς:

Εθνικό Κέντρο Βιβλίου

Αθανασίου Διάκου 4,

117 42 Αθήνα

Αθήνα, 12 Μαρτίου 2017

Θέµα: « Παραχώρηση άδειας στίχων »


Αγαπητή κ. Γεωργίου,


   Σας ευχαριστώ για την από 22/2/2017 επιστολή σας σχετικά με την παραχώρηση της άδειας στίχων από έργα των ποιητών Νίκου Πάρη και Γιάννη Μάμαλη, που εκδίδονται από τον εκδοτικό μας οίκο.

   Είμαι στην ευχάριστη θέση να σας ενημερώσω ότι το αίτημά σας για χρήση στίχων των παραπάνω ποιητών σε έντυπο υλικό (αφίσες, φυλλάδια) με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης (21 Μαρτίου) γίνεται δεκτό από τις ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΓΑΛΗΝΗ μετά από σύμφωνη γνώμη των ίδιων των ποιητών.

  Η παρούσα άδεια παραχωρείται άνευ καταβολής οποιοσδήποτε αμοιβής ή αποζημίωσης, για την εκστρατεία διάδοσης της ελληνικής ποίησης.

  Σας ευχαριστούμε για τη συνεργασία και εύχομαι η προσπάθειά σας να συμβάλει στην προβολή της ελληνικής ποίησης στο ευρύ κοινό.


Με εκτίμηση.

Γαλήνη Παραδέλη

Εκδότρια


Στοιχεία

του παραλήπτη

0 τόπος και η ημερομηνία που γράφεται η επιστολή

Θέµα

χαιρετισμός ή επιφώνηση

προσφώνηση

Κείμενο - ανάπτυξη του θέματος της επιστολής

Ένα είδος του γραπτού λόγου είναι η επιστολή (γράμμα).

Αυτός που στέλνει την επιστολή ονομάζεται αποστολέας και
αυτός που την δέχεται παραλήπτης.

Σε μια επιστολή αναφέρουμε απόψεις, ιδέες, σκέψεις, πληροφορίες για ένα θέμα που μας απασχολεί ή μας ενδιαφέρει.

Στοιχεία που πρέπει να περιέχει μια επιστολή:

α) Στοιχεία παραλήπτη (σε επίσημη επιστολή)

β) Χώρος και χρόνος (πού βρισκόμαστε/ημερομηνία)

γ) Προσφώνηση

δ) Κείμενο

ε) Επιφώνηση

στ) Υπογραφή

Επιρρηματικές τελικές λέγονται οι προτάσεις που δηλώνουν το σκοπό που οδηγεί σε μια ενέργεια, μ' άλλα λόγια για ποιο σκοπό γίνεται η πράξη που αναφέρεται στο ρήμα της πρότασης από την οποία εξαρτάται.


 Εισάγονται:

Με τους τελικούς συνδέσμους: για να,  να (με τη σημασία του για να).


Παραδείγματα

Αγόρασε καινούρια τηλεόραση, για να δει τους αγώνες. (αγόρασε καινούρια τηλεόραση με σκοπό να δει τον αγώνα)


Έσκυψε να αποφύγει την μπάλα. (για να αποφύγει την μπάλα) (έσκυψε με σκοπό να αποφύγει την μπάλα)



Οι ονοματικές βουλητικές προτάσεις εκφράζουν επιθυμία, σχεδιασμό ή  ευχή.


 Εισάγονται με το να , επειδή είναι πάντα σε υποτακτική.


Είναι αντικείμενα ρημάτων όπως: θέλω, μπορώ, ύχομαι,αναγκάζομαι, σκοπεύω κ.ά.

Επίσης, είναι υποκείμενα απρόσωπων ρημάτων και απρόσωπων εκφράσεων όπως: πρέπει, χρειάζεται, απαγορεύεται, είναι ανάγκη, είναι αδύνατον κ.ά.


Παραδείγματα

Θέλω να δουλέψω.

Το "να" δεν μπορεί να μετατραπεί σε "για να".


Εξάλλου, η πρόταση "να δουλέψω" χρησιμοποιείται ως αντικείμενο του ρήματος της κύριας πρότασης "θέλω"

(Τι θέλω; να δουλέψω -> αντικείμενο), άρα η πρόταση είναι ονοματική βουλητική.

ΘΥΜΑΜΑΙ

Αν στη θέση του να μπαίνει το για να τότε είναι τελική.

Αν ΔΕΝ μπαίνει είναι βουλητική.

Οι τελικές προτάσεις from Γιάννης Φερεντίνος

Εργασία

Δευτερεύουσες τελικές και αποτελεσματικές προτάσεις 1

Τελικές και βουλητικές προτάσεις

Αποτελεσματικές / συμπερασματικές προτάσεις

Οι αποτελεσματικές ή συμπερασματικές προτάσεις είναι δευτερεύουσες εξαρτημένες προτάσεις που φανερώνουν το αποτέλεσμα μιας πράξης.

Οι αποτελεσματικές/συμπερασματικές προτάσεις αρχίζουν:

α.  με αποτελεσματικούς συνδέσμους: ώστε και που.

Μετά τα ώστε και που συχνά υπάρχει το να:

π.χ. Έκανε τόσο κρύο που φορούσαμε μπουφάν και μέσα στο σπίτι.

Ήταν αρκετά ευγενικός ώστε να μου δώσει τη θέση του.


β.  με φράσεις που χρησιμοποιούνται ως αποτελεσματικοί σύνδεσμοι (με αποτέλεσμα να):

π.χ. Κάνω πολλές δουλειές ταυτόχρονα, με αποτέλεσμα να μην μπορώ

να αποδώσω σε καμία.

Η άρνηση στις αποτελεσματικές/συμπερασματικές προτάσεις είναι

δε(ν) ή μη(ν).


Συχνά, στην πρόταση την οποία προσδιορίζουν οι αποτελεσματικές

προτάσεις, υπάρχουν οι δεικτικές αντωνυμίες τέτοιος, τέτοια, τέτοιο ή

τόσος, τόση, τόσο ή τα επιρρήματα τόσο, έτσι.

π.χ. Με είχε ενοχλήσει τόσο ώστε να μη θέλω να τον ξαναδώ στα μάτια μου.

Αποτελεσματικές – Συμπερασματικές προτάσεις from Γιάννης Φερεντίνος

Δευτερεύουσες επιρρηματικές προτάσεις

Θεωρία και Ασκήσεις

 Βιβλίο Γραμματικής Ε΄ - Στ΄

Τελικές προτάσεις

βουλητικές προτάσεις

αποτελεσματικές/συμπερασματικές προτάσεις

Ομώνυμες - παρώνυμες λέξεις ,  Οικογένειες λέξεων

Ομώνυμα λέγονται οι λέξεις που προφέρονται με τον ίδιο τρόπο, αλλά

έχουν διαφορετική σημασία και (συνήθως) γράφονται διαφορετικά:

π.χ. ψηλός (= που έχει μεγάλο ύψος), ψιλός (= λεπτός)
     κλίμα (= καιρικές συνθήκες),   κλήμα (= το αμπέλι).

Στα παραπάνω παραδείγματα οι ομώνυμες λέξεις ψηλός– ψιλός, κλίμα–

κλήμα έχουν διαφορετική ορθογραφία. Αυτό συμβαίνει συνήθως.

Όμως  υπάρχουν και ομώνυμα με την ίδια ορθογραφία:

π.χ. ταινία (= κινηματογραφικό έργο),

ταινία (= σκουλήκι που ζει ως παράσιτο στο έντερο του ανθρώπου).

Παρώνυμα λέγονται οι λέξεις που μοιάζουν αρκετά στην προφορά, αλλά

έχουν διαφορετική σημασία και γράφονται διαφορετικά:

π.χ. σφήκα – σφίγγα     
       αμυγδαλιές – αμυγδαλές  

       καμάρα – κάμαρα

       αχόρταγος – αχόρταστος        στήλες – στύλος

       στερώ – υστερώ      

       τεχνητός – τεχνικός

Όταν τα παρώνυμα ξεχωρίζουν μόνο από τον διαφορετικό τονισμό, λέγονται τονικά παρώνυμα:

π.χ. σκεπή – σκέπη νομός – νόμος θολός – θόλος γερός – γέρος

περνώ – παίρνω  φορά – φόρα

Οικογένειες λέξεων :

Νέες λέξεις μπορούν να σχηματίζονται με δύο τρόπους:

α. Με παραγωγή , όταν προσθέτουμε καταλήξεις σε μια λέξη που ήδη υπάρχει.

Π.χ. παιδ-ί, παιδ-ικός , παιδ-άκι

Η αρχική λέξη λέγεται πρωτότυπη, ενώ η λέξη που παράγεται από την πρωτότυ­πη λέγεται παράγωγη.

β. Με σύνθεση , όταν ενώνουμε δύο άλλες, απλές λέξεις.

Π.χ. δέντρο + φυτεύω -> δεντροφύτευση

Κάθε απλή λέξη και όλες όσες προέρχονται από αυτή με παραγωγή ή σύνθεση αποτελούν μια οικογένεια λέξεων. Όλες αυτές οι λέξεις είναι μεταξύ τους συγγε­νικές.

Εργασία

Ομώνυμα - παρώνυμα

 Βιβλίο Γραμματικής Ε΄ - Στ΄

 Παραγωγή λέξεων

 Σύνθεση λέξεων

 Ομώνυμα – Παρώνυμα

Ιστορίες με φίλους

Ο Δάμωνας και ο Φιντίας

Ευθύς λόγος

Πλάγιος λόγος

- Θα φύγω σε λίγο.
- Γιατί;
- Θυμήθηκα πως έχω κάποια δουλειά.
- Εντάξει, τα λέμε άλλη φορά.


Ο Γιάννης τον ρώτησε γιατί φεύγει.
Εκείνος απάντησε πως έχει κάποια δουλειά.

Για να μετατρέψουμε τον ευθύ λόγο σε πλάγιο:


  •     Προσθέτουμε τα ονόματα των προσώπων ή αντωνυμίες,
  •     Βάζουμε συνδέσμους για να ενώσουμε τις προτάσεις
  •     Χρησιμοποιούμε ρήματα όπως "ρώτησε", "απάντησε", "είπε" “ζήτησε” , “θέλει”  κ.ά.
  •     Αλλάζουμε το πρόσωπο των ρημάτων από πρώτο σε τρίτο πρόσωπο.
  •     Παραλείπουμε τις παύλες.
  •  Αν χρειάζεται αλλάζουμε το χρόνο του ρήματος


  - Έχεις πολλή δουλειά;

 Η Μαρία ρώτησε τον αδερφό της αν έχει πολλή δουλειά. (Βάζουμε τα πρόσωπα)


- Θα έρθεις να παίξουμε;

- Δεν έχω τελειώσει το διάβασμα ακόμη.

  Τον ρώτησε αν θα πάει μαζί του να παίξουν κι εκείνος απάντησε ότι δεν είχε τελειώσει το διάβασμα ακόμη.

(Βάζουμε τις αντωνυμίες , χρησιμοποιούμε τα ρήματα ρώτησε και απάντησε - σε τρίτο πρόσωπο - , αλλάζουμε το χρόνο του ρήματος , χρησιμοποιούμε το σύνδεσμο ότι για να ενώσουμε τις προτάσεις.)

Ευθύς και πλάγιος λόγος

Προσοχή:

Στον ευθύ λόγο τα λόγια ενός προσώπου μπορεί να είναι μέσα σε εισαγωγικά («»), ενώ προηγείται διπλή τελεία (:).

Στην περίπτωση αυτή όταν μετατρέπουμε τον ευθύ σε πλάγιο λόγο, παραλείπουμε τα εισαγωγικά και τη διπλή  τελεία, ενώ κάποιες λέξεις μπορεί να αλλάξουν ανάλογα με το νόημα.

Ευθύς λόγος: Ο δάσκαλος είπε: «Ανοίξτε τα βιβλία σας».

Πλάγιος λόγος: Ο δάσκαλος είπε στα παιδιά ν' ανοίξουν τα βιβλία τους.

ευθύς – πλάγιος λόγος from zootnikos
Ευθύς και πλάγιος λόγος from Γιάννης Φερεντίνος

Εργασία

Ευθύς και πλάγιος λόγος

 Βιβλίο Γραμματικής Ε΄ - Στ΄

Ευθύς – πλάγιος λόγος

Εξάσκηση Wordwall

ευθύς  και πλάγιος λόγος 1

ευθύς  και πλάγιος λόγος 2

ευθύς  και πλάγιος λόγος 3

ευθύς  και πλάγιος λόγος 4

Εξάσκηση 2

Ευθύς και πλάγιος λόγος

Εξάσκηση 3

Ευθύς και πλάγιος λόγος

1  2   

Αντωνυμίες - Προσωπικές αντωνυμίες

Προσωπικές αντωνυμίες

Συνοπτικός πίνακας αντωνυμιών

 Βιβλίο Γραμματικής Ε΄ - Στ΄

Προσωπικές αντωνυμίες

Αντωνυμίες from Γιάννης Φερεντίνος

QUIZ στις αντωνυμίες

Οριστικό άρθρο ή προσωπική αντωνυμία;

άρθρο ή κτητική αντωνυμία;

άρθρο,  προσωπική  ή κτητική αντωνυμία;

οριστικά ή αόριστα άρθρα, προσωπικές ή κτητικές αντωνυμίες ;

Τα είδη των προτάσεων ανάλογα με το περιεχόμενο

Οι προτάσεις ανάλογα με το περιεχόμενό τους διακρίνονται σε:


1. Προτάσεις κρίσεως (ή αποφαντικές): Είναι οι προτάσεις στις οποίες ο ομιλητής μάς πληροφορεί για κάτι, διατυπώνει μια κρίση.  Με άλλα λόγια είναι αυτές στις οποίες ο ομιλητής αναφέρεται σε καταστάσεις ή γεγονότα τα οποία πιστεύει πως είναι αληθινά. Ως σημείο στίξης χρησιμοποιείται η τελεία.

Π.χ. Θα πάω στο γήπεδο.  Αύριο θα βρέξει.


2. Προτάσεις επιθυμίας: Είναι οι προτάσεις στις οποίες ο ομιλητής εκφράζει μια ευχή, επιθυμία, παράκληση ή προσταγή. Ως σημείο στίξης χρησιμοποιείται η τελεία ή το θαυμαστικό

Π.χ. Φύγε γρήγορα! (Προσταγή) /  Θα ήθελα ένα παγωτό. (Επιθυμία)


3. Προτάσεις επιφωνηματικές: Είναι οι προτάσεις στις οποίες ο ομιλητής εκφράζει έκπληξη, θαυμασμό , δυσφορία ή κάποιο άλλο συναίσθημα. Συνοδεύεται από θαυμαστικό.

Π.χ. Τι θαυμάσια νέα! Το φαγητό ήταν απαίσιο!


4. Προτάσεις ερωτηματικές: Είναι οι προτάσεις στις οποίες ο ομιλητής διατυπώνει μια ερώτηση. Συνοδεύεται από ερωτηματικό.

Π.χ. Πότε έφτασες; Πώς σε λένε;

Εργασία

Τα είδη των προτάσεων ανάλογα με το περιεχόμενο

Ενότητα 1 - Ο φίλος μας το περιβάλλον

Ενότητα 2 - Η ζωή στην πόλη

Ενότητα 3: 28η Οκτωβρίου

Ενότητα 4 - Τα ζώα που ζουν κοντά μας

Ενότητα 5 - 17 Νοέμβρη

Ενότητα 6 - Οι φίλοι μας, οι φίλες μας

Ενότητα 7 - Μουσική

Ενότητα 8 - Χριστούγεννα

Ενότητα 9 - Βιβλία - βιβλιοθήκες

Ενότητα 10 - Μυστήρια - επιστημονική φαντασία

Ενότητα 11 - Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια

Ενότητα 12 - 25η Μαρτίου

Ενότητα 13 - Κατασκευές

Ενότητα 14 - Πάσχα

Ενότητα 15 - Τηλεόραση

Ενότητα 16 - Αθλήματα - σπορ

Ενότητα 17 - Ταξίδια στο διάστημα

Οι φίλοι τραγουδάνε

Οι φίλοι γιορτάζουν

Οι μαντινάδες

Η λέξη μαντινάδα προέρχεται από την Ενετική λέξη Matinada που σημαίνει νυχτερινό τραγούδι του έρωτα ή του ερωτευμένου. Σύμφωνα με κάποιους προέρχεται από την ελληνική λέξη μαντάτα = ειδήσεις.

Περιζήτητοι στις παρέες ήταν οι μαντιναδολόγοι ή ριμαδόροι. Σε περίπτωση που συναντιόντουσαν  σε ένα γλέντι δύο ή και περισσότεροι ριμαδόροι τότε αυτοί αναμετριόνταν στα λεγόμενα «ντρακαρίσματα» ή «κοντραρίσματα». Σε αυτά κάθε μαντινάδα έρχεται σαν απόκρουση ή γελοιοποίηση εκείνης που ειπώθηκε από τον αντίπαλο πρωτύτερα.

Μαντινάδες συναντάμε σε αρκετά μέρη της Ελλάδας. Το πρώτο στιχάκι που μπορεί να χαρακτηριστεί ως μαντινάδα χρονολογείται στο 13ο αι. Ιδιαίτερη ανάπτυξη έχουν γνωρίσει οι μαντινάδες στην Κρήτη, όπου συνοδεύονται από την Κρητική μουσική. Τραγουδιούνται σε γάμους, βαπτίσια, κατά τη διάρκεια γλεντιού ή χορών. Μέσα από τις μαντινάδες ο λαός εκφράζει τα συναισθήματά του, τις σκέψεις του.

Συμπλήρωσε τις μαντινάδες

Αναφέρουμε ΠΟΙΟΣ προσκαλεί ΠΟΙΟΝ.

 Αναφέρουμε  ΠΟΤΕ και ΠΟΥ θα γίνει η εκδήλωση.

 Αναφέρουμε ΤΟ ΣΚΟΠΟ  της εκδήλωσης.

Η «ταυτότητα» της πρόσκλησης:

Η θεματολογία των μαντινάδων ποικίλει.

Υπάρχουν πολλών ειδών μαντινάδες:

Της αγάπης…

Δε φήνω την αγάπη τσι

άλλος κιανείς να πάρει,

ούτε στον ίδιο το Θεό

δεν κάνω τέτοια χάρη!

Αστείες…

Συγχώρησέ με κοπελιά

απού “μαι λίγο down

φταίει το δώρο που μου’φερες

μια καφετιέρα Brown…

Γνωμικές…

Η γλώσσα είναι χειρότερη και από τον δυναμίτη

πετάει ξάφνου μπαλοθιά και σου γκρεμεί το σπίτι.

Της παρέας…

Θα “ρθει και πάλι η στιγμή να σμίξει η παρέα

και ένα αρνί θα ψήσουμε και θα περνάμε ωραία.

Της ξενιτιάς…

Θάλασσα δεν εκάτεχα, σε πλοίο δεν εμπήκα,

τώρα μόνο κατάλαβα της ξενηθειάς την πρίκα [=πίκρα]


Μάνα, γλυκιά μανούλα μου κράτα τα δάκρυα σου

για δε μπορεί η καρδούλα μου να φύγει από κοντά σου.


Τέσσερα χρόνια ξενητιά στον πέμπτο μπαίνω τώρα

αν είναι να “ρθουν αλλα δυό καλιό να μπώ στο χώμα.


Ανάθεμα τη τύχη μου να ζω στην Ελβετία

και να θωρώ τη Κρήτη μου με μείον -13.

Ακόμη και της… τεχνολογίας!!!

Ανάθεμα το internet και την τεχνολογία

ξεχάσαμε τα Ελληνικά και είναι αυτά αιτία.  

  

    Hacker θα γίνω της καρδιάς τους κωδικούς να σπάσω

    να σ' έχω σ' ένα cd-rom  να μην σε ξαναχάσω!


    Γίνε μωρο μου Internet να γίνω ιστοσελίδα

    κάθε που ανοίγεις το P.C να ΄μαι αρχική σελίδα!


    Aχ και νά 'ταν κινητό μωρό μου η καρδιά σου,

    για να κατέχω μόνο εγώ το πίν του έρωτα σου!!

Επανάληψη στην ενότητα 6 -
Οι φίλοι μας οι φίλες μας

Οι φίλοι μας, οι φίλες μας

Επαναληπτικές εργασίες

Επαναληπτικές ασκήσεις 2

Επαναληπτικές ασκήσεις 3

Επαναληπτικές ασκήσεις 4

Επαναληπτικές ασκήσεις 5

γραμματικά φαινόμενα ενότητας

Επανάληψη γραμματικών φαινομένων

Γλώσσα Ε΄ Τάξης

ΕΝΟΤΗΤΑ 6 -
Οι φίλοι μας, οι φίλες μας

QUIZ Επιστολή

Wordwall 1

QUIZ Τελικές Βουλητικές και Αποτελεσματικές προτάσεις

Wordwall 1

Wordwall 2

Wordwall 3

Wordwall 4

Wordwall 5

Wordwall 6

Wordwall 7

Wordwall 8

Wordwall 9

QUIZ Ομώνυμες - παρώνυμες λέξεις

Wordwall 1

Wordwall 2

Wordwall 3

Wordwall 4

Wordwall 5

Wordwall 6

Wordwall 7

Wordwall 8

Wordwall 9

Οι φίλοι μας, οι φίλες μας

Επαναληπτικές εργασίες

Επαναληπτικές ασκήσεις 2

Επαναληπτικές ασκήσεις 3

Επαναληπτικές ασκήσεις 4

Επαναληπτικές ασκήσεις 5

γραμματικά φαινόμενα ενότητας

Επανάληψη γραμματικών φαινομένων  

 QUIZ Αντωνυμίες

Wordwall 1

Wordwall 2

Wordwall 3

Wordwall 4

Wordwall 5

Wordwall 6

 QUIZ Αντωνυμίες

Wordwall 7

Wordwall 8

Wordwall 9

Wordwall 10

Wordwall 11

 QUIZ Είδη προτάσεων

Wordwall 1

Wordwall 2

Wordwall 3

1.ενότητα 6 (οι φίλοι μας, οι φίλες μας) from Giorgos Baroutas

Λύσεις ασκήσεων Βιβλίο Μαθητή

ENOTHTA 6. Οι φίλοι μας, οι φίλες μας from teaghet

Λύσεις ασκήσεων Τετραδίου εργασιών

 QUIZ QUIZ Παραγωγή - Σύνθεση λέξεων - Σύνθετες λέξεις

Wordwall 1

Wordwall 2

Wordwall 3

Wordwall 4

Wordwall 5

Wordwall 6

Wordwall 7