Επιλέξτε Ενότητα

Ενότητα 1 - Ο φίλος μας το περιβάλλον

Ενότητα 2 - Η ζωή στην πόλη

Ενότητα 3: 28η Οκτωβρίου

Ενότητα 4 - Τα ζώα που ζουν κοντά μας

Ενότητα 5 - 17 Νοέμβρη

Ενότητα 6 - Οι φίλοι μας, οι φίλες μας

Ενότητα 7 - Μουσική

Ενότητα 8 - Χριστούγεννα

Ενότητα 9 - Βιβλία - βιβλιοθήκες

Ενότητα 10 - Μυστήρια - επιστημονική φαντασία

Ενότητα 11 - Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια

Ενότητα 12 - 25η Μαρτίου

Ενότητα 13 - Κατασκευές

Ενότητα 14 - Πάσχα

Ενότητα 15 - Τηλεόραση

Ενότητα 16 - Αθλήματα - σπορ

Ενότητα 17 - Ταξίδια στο διάστημα

t.e_e_en.13_1.pdf

Τετράδιο εργασιών

λεξιλόγιο: Κατασκευή, ανθρώπινη, φύση, φωλιές, οικοδομώ, επιστήμονες, μηχανικοί, ανακαλύπτω, ελληνικό μοναστήρι, μνημείο, ευθύγραμμο τμήμα, μοιρογνωμόνιο, γωνιά, κορυφή, πλευρά, σχεδιάζω, σχηματίζω, υλικά, διαδικασία, πορεία, οδηγίες.

Οικογένεια λέξεων:

·         Οίκος + … (οικοδομή, κτλ.)

 Γραμματική:

 ·         Αρχαίες προθέσεις + βάλλω (αμφιβάλλω, περιβάλλω κτλ.)

·         Διπλό ή μονό λ  - Ενεστώτας/Αόριστος (επιβάλλω, επέβαλα κτλ.)

·         Αριθμητικά (μιάμιση, δυόμισι, κτλ.)

Γλώσσα Ε΄ Τάξης

Βιβλίο μαθητή

Τι θα μάθουμε

Κείμενα:

Κατασκευές της φύσης

Κατασκευές των ανθρώπων

Μαθηματικές κατασκευές

Λύσεις ασκήσεων Βιβλίου μαθητή

Επανάληψη στην ΕΝΟΤΗΤΑ 13

ΕΝΟΤΗΤΑ 13

Κατασκευές

Κατασκευές της φύσης


Πολλά ζώα κατασκευάζουν φωλιές ή αλλάζουν με διάφορες κατασκευές τα μέρη στα οποία ζουν. Τα πουλιά κατασκευάζουν φωλιές όπου γεννούν αυγά και μεγαλώνουν τους νεοσσούς τους. Τα σκουλήκια της γης και οι ασβοί σκάβουν λαγούμια βαθιά στο έδαφος.


Μερικά ζώα –όπως τα σαλιγκάρια και τα στρείδια, οι αχιβάδες, τα μύδια κ.ά.– αναπτύσσουν κέλυφος γύρω από το σώμα τους για να το προστατεύουν από τα αρπακτικά ζώα.

Φωλιές, λαγούμια και κελύφη, είναι όλα κατασκευές που γίνονται από τα ζώα. Τα ζώα μπορούν και βολεύονται μέσα σ' αυτές. Έτσι, λέμε ότι αυτές είναι «περιβάλλουσες κατασκευές», δηλαδή «περιβάλλουν» τα ζώα (είναι γύρω τους). Εμείς οι άνθρωποι, αντί για φωλιές, οικοδομούμε σπίτια, γραφεία και εργοστάσια. Αντί για λαγούμια κατασκευάζουμε τεράστιες σήραγγες και υπόγεια καταφύγια.

Τα σαλιγκάρια, τα στρείδια, τα μύδια και άλλα μεταφέρουν μαζί τους το κέλυφος, που είναι το σπίτι τους.

Κατά τον ίδιο τρόπο, οι άνθρωποι μεταφέρουν το σπίτι τους, το οποίο κινείται με τροχούς, το τροχόσπιτο.

Η αράχνη υφαίνει τον ιστό της και συνδέει δύο κλαδιά ή δύο τοίχους.

Οι άνθρωποι για να ενώσουν τις όχθες των ποταμών ή τις απέναντι ακτές φτιάχνουν καλωδιωτές γέφυρες.

Οι μέλισσες ζουν κατά εκατοντάδες μέσα στην κυψέλη που είναι χωρισμένη σε πολλά διαμερίσματα και πολλά επίπεδα.

Οι άνθρωποι για να εξοικονομήσουν χώρο χτίζουν πολυκατοικίες με πολλούς ορόφους και πολλά διαμερίσματα.

Τα μυρμήγκια φτιάχνουν τις φωλιές τους σκάβοντας μέσα στο χώμα και δημιουργούν ολόκληρες πολιτείες σε πολλά επίπεδα.

Κατά τον ίδιο τρόπο, οι άνθρωποι χτίζουν ουρανοξύστες με πάρα πολλούς ορόφους, για να χωρέσουν πολλοί σε λίγο χώρο.

Τα φυτά για να μπορέσουν να σταθούν όρθια και να μην πέσουν με το πρώτο φύσημα χου αέρα αναπτύσσουν βαθιές ρίζες.

Κατά τον ίδιο τρόπο, οι άνθρωποι για να στερεώσουν ένα σπίτι, σκάβουν βαθιά μέσα στο χώμα και χτίζουν τα θεμέλιά του.

Επίσης, οι κατασκευές μπορούν και να είναι υποστηρίγματα. Το στέλεχος ενός φυτού υποστηρίζει το άνθος, κατά τον ίδιο τρόπο που ο φανοστάτης στηρίζει ένα φως ή μια ψηλή κολόνα στηρίζει ένα άγαλμα.

Τα ζώα χρησιμοποιούν φυσικά υλικά για να φτιάξουν τις κατασκευές τους. Για την ανέγερση των κατασκευών χρησιμοποιούμε κι εμείς φυσικά υλικά. Επιπλέον, οι επιστήμονες και οι μηχανικοί ανακάλυψαν και έφτιαξαν χιλιάδες τεχνητά υλικά. Αυτό σημαίνει ότι οι ανθρώπινες κατασκευές μπορούν να είναι πολύ πιο μεγάλες και πολύπλοκες.

Ας δούμε μερικές εκπληκτικές δημιουργίες που φτιάχτηκαν από ζώα

Λοφίσκοι του Τερμίτη-πυξίδα

Αυτός ο τερμίτης χτίζει τη φωλιά του στο σχήμα ενός μεγάλου λόφου! Η φωλιά προσανατολίζεται στον άξονα Νότου-Βορρά κι έτσι παίρνει αυτό το έξυπνο είδος το περίεργο όνομά του. Είναι κάποιο είδος προσπάθειας του εντόμου να φτιάξει τη φωλιά του βασισμένο σε βιοκλιματικά κριτήρια, όπως κάνουν και οι αρχιτέκτονες, για να κρατάνε ζεστό το σπίτι με φυσικό τρόπο.

Κόκκινος εξάουρος

Αυτό το μυρμήγκι χτίζει την φωλιά του σαν ένα μικρό λόφο μέσα στο δάσος. Μάλιστα φροντίζουν να συνδέουν τη βασική φωλιά με μια θυγατρική, στην οποία μετακομίζουν σε περίπτωση κάποιας καταστροφής! Είναι σε θέση να μεταφέρουν υλικά που υπερβαίνουν το βάρος τους κατά 40 φορές! Τα αναχώματα έχουν 2 μέρη: το πρώτο μέρος βρίσκεται πάνω από το έδαφος και το δεύτερο είναι υπόγειο. Το δεύτερο μέρος προστατεύει το ανάχωμα από το νερό.

Τα κόκκινα πτηνά φτιάχνουν τις φωλιές τους από πηλό, λάσπη και γρασίδι. Τα σπίτια τους έχουν σχήμα τρούλου με μια τρύπα στη μία πλευρά. Το βάρος τους μπορεί να φτάσει μέχρι και τα 3-5 κιλά. Όταν ένα ωδικό πτηνό ψάχνει πρώτη ύλη για να φτιάξει πηλό, μπορεί να χρειαστεί να κάνει περίπου 2.000 πτήσεις.

Φωλιές των πτηνών Baya Weaver

Φωλιές ευρωπαϊκού κόκκινου μυρμηγκιού των ξύλων

Τα πτηνά αυτά  χρησιμοποιούν χλόη για να χτίσουν τις φωλιές τους, δίνοντάς τους μια περίτεχνη μορφή αχλαδιού. Ο ήλιος στεγνώνει το γρασίδι και αυτό δίνει μια εκπληκτική αντοχή και σκληρότητα στη φωλιά. Τα σπίτια τους σχηματίζουν αποικίες αν και δεν λείπουν και οι μεμονωμένες περιπτώσεις.

Κάστορες

Οι κάστορες κατασκευάζουν τις καλύβες τους σε λίμνες και βάλτους. Έχουν πάντα μια έξοδο κινδύνου για να μπορούν να διαφύγουν σε περίπτωση επιδρομής κάποιου εχθρού και η κατασκευή συνήθως είναι αρκετά μεγάλου όγκου. Η μεγαλύτερη φωλιά κάστορα που έχει καταγραφεί είναι στο Εθνικό Πάρκο Wood Buffalo του Καναδά με μήκος 850 μέτρα.

Φωλιές αυστραλιανών μυρμηγκιών

Τα μυρμήγκια της Αυστραλίας χρειάζονται μόνο μία ημέρα για να χτίσουν μια φωλιά. Στοιχισμένα σε μια αλυσίδα, κρατούν τα φύλλα με τα σαγόνια τους, ενώ οι προνύμφες δημιουργούν νήματα για να ενισχύσουν τη δομή.

Δέντρα που πάνω τους έχουν συσσωρευτεί ιστοί , τις οποίες δημιούργησαν αράχνες.

Φωλιές Weaverbird (Κοινωνικός Υφαντής)

Ο κοινωνικός υφαντής, κάτοικος της Νότιας Αφρικής, όχι απλά πλέκει φωλιές αλλά ολόκληρες κοινότητες στις οποίες φιλοξενούνται εκατοντάδες πουλιά, για πολλές γενιές. Η πρώτη ύλη του είναι γρασίδι και μικρά ξυλαράκια και είναι μόνιμες κατασκευές. Τα αριστουργήματά τους μπορούν να είναι τόσο τεράστια που να κάνουν τα δέντρα να σπάσουν από το βάρος τους.

Κουκούλια προνύμφης Caddisfly  (Tριχόπτερο)

Οι προνύμφες Caddisfly χτίζουν ένα κουκούλι από βότσαλα, κοχύλια και άλλα μικρά συστατικά της λίμνης ή του ποταμού στον οποίο κατοκεί, τα οποία μαζί με το μετάξι που εκκρίνει φτιάχνουν το κουκούλι μέσα στο οποίο ζει.Αυτή η διαδικασία λαμβάνει χώρα όταν έρθει η ώρα να μεταμορφωθούν σε νύμφες. Με την οικοδόμηση ενός ασφαλούς κουκουλιού, προστατεύονται από τα αρπακτικά.

Φωλιές των πτηνών  bowerbird

Το αρσενικό πουλί κατασκευάζει κληματαριές ή μικρές καλύβες από γρασίδι και κλαδάκια, για να προσελκύσει το θηλυκό. Αυτός ο μικρός διακοσμητής της φύσης, μάλιστα, συγκεντρώνει μέσα στο σπιτάκι του πολύχρωμα φρούτα, έντομα, λουλούδια και άλλα χρωματιστά υλικά για να τον ερωτευθεί το άλλο του μισό! Η ειρωνεία, βέβαια, είναι πως το θηλυκό δεν χρησιμοποιεί τη φωλιά για να μεγαλώσει τα μικρά που θα έρθουν στον κόσμο.

Φωλιές των πτηνών  Montezuma Oropendola

Αυτά τα πτηνά χρησιμοποιούν μίσχους φυτών και γρασίδι για την κατασκευή της φωλιάς τους και συνήθως ζουν σε αποικίες 30 οικογενειών. Φυσικά, υπάρχει ένα κυρίαρχο αρσενικό που ζευγαρώνει με όλα τα θηλυκά

Και μερικά δέντρα - γλυπτά

Κατασκευή φωλιάς πουλιού

Παρακολουθήστε, βήμα-βήμα την κατασκευή μιας φωλιάς του πουλιού Hornero από την Ουρουγουάη, στο παράθυρο ενός κτηρίου.

Μία τεράστια μυρμηγκοφωλιά!

Για να δουν πώς μοιάζει το εσωτερικό μιας φωλιάς μυρμηγκιών, το 2002, μια ομάδα ερευνητών έριξε τσιμέντο για 3 συνεχόμενες μέρες σε μια τέτοια εγκαταλειμμένη φωλιά.

Χώρεσαν 10 τόνοι τσιμέντο.!! Μετά από έναν μήνα άρχισαν οι ανασκαφές και χρειάσθηκαν εβδομάδες για να ολοκληρωθούν.
Αυτό που ανακάλυψαν ήταν εντυπωσιακότατο !!
Μια ολόκληρη ¨πόλη¨, με δρόμους, κατοικίες και εξαερισμό. Όλα δείχνουν σαν να ήταν σχεδιασμένα από αρχιτέκτονα. Αυτή η κολοσσιαία πόλη δημιουργήθηκε με την σκληρή εργασία ολόκληρης της κοινότητας των μυρμηγκιών, που αποδείχτηκε εξαιρετικά εκπαιδευμένη, πειθαρχημένη και προσηλωμένη στον σκοπό της.
Το κτίσμα καλύπτει 50 τετραγωνικά μέτρα και έχει 8 μέτρα βάθος!
Για ναχτιστεί, τα μυρμήγκια αναγκάσθηκαν να μετακινήσουν 40 τόνους γης!

Κάστορας διαμορφώνει την περιοχή του, με την δημιουργία φράγματος από κλαδιά δέντρων

Ένα Weaverbird (Κοινωνικός Υφαντής) χτίζει τη φωλιά του

Ένα Vogelkop Bowerbird στολίζει τη φωλιά του για να προσελκύσει το θηλυκό.

ΤΑ ΠΙΟ ΠΕΡΙΕΡΓΑ ΔΕΝΤΡΑ ΠΟΥ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΔΕΙ ΚΑΝΕΙΣ!

Δείτε παρακάτω και μια μεγάλης σημασίας ανθρώπινη κατασκευή:
Τη διώρυγα του Παναμά

Υποκείμενο      

Ρήμα

Αντικείμενο

Ο Ηλίας

παίζει (ενεργ. φωνή: παίζω)

ποδόσφαιρο.

Ο  Γιάννης    

  λύνει    (ενεργ. φωνή: λύνω)

  τις  ασκήσεις.  

Η  γιαγιά

περιποιείται    (παθ. φωνή: περιποιούμαι)

τα  λουλούδια.

Η Μαρία  

φοβάται (παθητ. φωνή: φοβάμαι)

 τα ποντίκια.

Παραδείγματα ενεργητικής σύνταξης:

Υποκείμενο      

Ρήμα

Ποιητικό αίτιο

Ο  ασθενής

εξετάζεται (παθ. φωνή: εξετάζομαι)

από  το  γιατρό.

Ο πάγος   

λιώνει    (ενεργ. φωνή: λιώνω)

  από τη ζέστη.  

Η  αίτηση

εγκρίνεται   (παθ. φωνή: εγκρίνομαι)

από το υπουργείο.

Το κερί

έσβησε (ενεργ. φωνή: σβήνω)

 από τον αέρα.

Παραδείγματα παθητικής σύνταξης:

Στο  ποιητικό  αίτιο  βρίσκεται  αυτός  που  ενεργεί  (ο δράστης):  
ο γιατρός , η ζέστη , το υπουργείο , ο αέρας

  Μια  πρόταση  που  έχει  ενεργητική  σύνταξη  μπορεί  να  μετατραπεί  σε  παθητική  σύνταξη.  
Ισχύει,  βέβαια,  και  το  αντίθετο,  να  κάνουμε  την  παθητική  σύνταξη  ενεργητική.

Ενεργητική σύνταξη

Υποκείμενο      

Ρήμα

Αντικείμενο

Ο  γιατρός

εξετάζει
(ρήμα
ενργητικής διάθεσης)

τον ασθενή.

Ο Γιάννης   

έλυσε    
(ρήμα
ενεργητικής διάθεσης)

  την άσκηση.  

Παθητική σύνταξη

Υποκείμενο      

Ρήμα

Ποιητικό αίτιο

Ο ασθενής

εξετάζεται
(ρήμα παθητικής διάθεσης)

από το γιατρό.

Η άσκηση

λύθηκε
(ρήμα
παθητικής διάθεσης)

 από τον Γιάννη.

ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ ΣΕ ΠΑΘΗΤΙΚΗ ΚΑΙ ΤΟ ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΟ

Τα ρήματα, όπως γνωρίζουμε, έχουν στο α' ενικό πρόσωπο οριστικής ενεστώτα

στην ενεργητική φωνή κατάληξη

και στην παθητική φωνή κατάληξη -μαι.

Ενεργητική σύνταξη έχουμε όταν
το ρήμα της πρότασης έχει ενεργητική διάθεση.

Όταν λέμε ότι ένα ρήμα έχει ενεργητική διάθεση εννοούμε ότι  το υποκείμενο του ρήματος ενεργεί.

 Η  ενεργητική  σύνταξη  τονίζει  περισσότερο  το υποκείμενο,  αυτόν  που  κάνει  την  ενέργεια .  


Προσοχή! Δεν πρέπει να μπερδεύουμε την ενεργητική φωνή με την ενεργητική διάθεση.

Τα  περισσότερα  ρήματα  που  έχουν  ενεργητική  διάθεση  ανήκουν  στην  ενεργητική  φωνή,  υπάρχουν  όμως  και  ρήματα  με  ενεργητική  διάθεση  που  ανήκουν  στην  παθητική  φωνή. (π.χ. εργάζομαι, περιποιούμαι, θυμάμαι).

Παθητική σύνταξη έχουμε, όταν
το ρήμα της πρότασης έχει παθητική διάθεση,
δηλαδή δηλώνει ότι
κάποιος παθαίνει κάτι από κάποιον ή από κάτι.

 

Αυτός που κάνει την ενέργεια δηλώνεται με το ποιητικό αίτιο, που αποτελείται από την πρόθεση από + αιτιατική πτώση ονόματος ή αντωνυμίας.

Η  παθητική  σύνταξη  τονίζει  περισσότερο  το  αποτέλεσμα  της ενέργειας παρά  αυτόν  που  ενεργεί.  


ΠΡΟΣΟΧΗ! Δεν πρέπει να μπερδεύουμε την παθητική φωνή
με την παθητική διάθεση.


Παθητική φωνή έχουμε, όταν το ρήμα έχει κατάληξη -μαι.


Παθητική διάθεση έχουμε, όταν το ρήμα δηλώνει ότι το υποκείμενό του παθαίνει κάτι, δέχεται κάποια ενέργεια.

Τα περισσότερα ρήματα που έχουν παθητική διάθεση βρίσκονται σε παθητική φωνή, δηλαδή έχουν κατάληξη -μαι.
Όμως υπάρχουν κάποια ρήματα που, αν και ανήκουν στην ενεργητική φωνή, έχουν παθητική διάθεση: π.χ. Το κερί σβήνει από τον αέρα.

Το  ρήμα  ενεργητικής  διάθεσης  γίνεται  ρήμα παθητικής διάθεσης.

Το  άμεσο  αντικείμενο  γίνεται  υποκείμενο.

Το  υποκείμενο  γίνεται  ποιητικό  αίτιο.

Ενεργητική και Παθητική σύνταξη

Μετατροπή ενεργητικής σύνταξης σε παθητική και το αντίστροφο

 Βιβλίο Γραμματικής Ε΄ - Στ΄

Ενεργητική – παθητική σύνταξη

 Φωνή και ενεργητικότητα

Ενεγητική και Παθητική φωνή

Στην ελληνική γλώσσα υπάρχουν πάρα πολλά ρήματα, όπως άλλωστε και σε κάθε γλώσσα, με τα οποία δηλώνουμε τι κάνουμε, π.χ. τρέχω, γελώ, αδικώ, σφυρίζω, ανεβαίνω, κοιμάμαι, ντύνομαι, φιλιέμαι, περιποιούμαι κ.τ.λ.

Παρατηρώντας όλα αυτά τα ρήματα διαπιστώνουμε ότι στο α' ενικό πρόσωπο του ενεστώτα (δηλ. εγώ τώρα...) τελειώνουν σε δύο μόνο καταλήξεις:

   στην κατάληξη, π.χ. τρέχω, ζω, αδικώ, σφυρίζω, ανεβαίνω

    στην κατάληξη -μαι, π.χ. φαίνομαι,έρχομαι, κοιμάμαι, ντύνομαι, φιλιέμαι, περιποιούμαι

Για να μπορούμε, λοιπόν, να τα μελετάμε πιο εύκολα, χωρίζουμε τα ρήματα σε δύο μεγάλες κατηγορίες, ανάλογα με την κατάληξή τους. Τις κατηγορίες αυτές τις ονομάζουμε φωνές.

ΕΡΓΑΣΙΑ

Ενεργητική - Παθητική σύνταξη

Στην ενεργητική φωνή ανήκουν όσα ρήματα έχουν στο α' ενικό του ενεστώτα κατάληξη -ω

στην παθητική φωνή ανήκουν όσα ρήματα έχουν κατάληξη στο α' ενικό του ενεστώτα σε -μαι.

ΠΡΟΣΟΧΗ

Πολλά ρήματα τα συναντάμε και στις δυο φωνές, π.χ. γράφω – γράφομαι, μιλώ – μιλιέμαι.

Υπάρχουν ρήματα που τα συναντάμε μόνο στην ενεργητική φωνή, π.χ. ζω, ξυπνώ, τρέχω

Υπάρχουν ρήματα που τα συναντάμε μόνο στην παθητική φωνή, π.χ. έρχομαι, φαίνομαι.


Πώς βρίσκουμε σε ποια φωνή ανήκει ένα ρήμα;

Αν μας δοθεί ένας τύπος του ρήματος που δεν είναι στο α' ενικό του ενεστώτα, τότε εμείς, για να καταλάβουμε σε ποια φωνή ανήκει, το μεταφέρουμε στο α' ενικό του ενεστώτα, δηλαδή στο εγώ και τώρα,

π.χ. ξύπνήσαμε → εγώ ξυπνώ , θα βαρεθούμε → εγώ βαριέμαι

ενότητα 13 - Κατασκευές

Επαναληπτικές εργασίες  

Επαναληπτικό 3
Επαναληπτικό 4
Επαναληπτικό 5
Επαναληπτικό 6
Επαναληπτικό 7

Επαναληπτικό 8
Επανάληψη γραμματικών φαινομένων

Γραμματικά φαινόμενα 13ης ενότητας   

ONLINE Εξάσκηση
Βρες τη φωνή των ρημάτων
 
1    2    3    4    5  

Περιγραφή κτίσματος

Περιγραφή κτίσματος δες στην ενότητα 1
”Ο φίλος μας το περιβάλλον”
  εδώ

Κατασκευές των ανθρώπων - Ελληνικά μοναστήρια

Υποκείμενο - Ρήμα - Αντικείμενο
Απρόσωπα ρήματα - Μεταβατικά και αμετάβατα ρήματα

Δες όσα είπαμε στην ενότητα 7 “Μουσική”  εδώ

Αναφορικές προτάσεις

Οι αναφορικές προτάσεις είναι εξαρτημένες προτάσεις που αρχίζουν:

Α. Με αναφορικές αντωνυμίες ( ο οποίος, όποιος, οποιοσδήποτε , όσος, οσοσδήποτε , ό,τι, που) και λέγονται  Oνοματικές, επειδή προσδιορίζουν έναν ονοματικό όρο της πρότασης.

Β. με τα αναφορικά επιρρήματα ( όπου, που, όπως, πως, όσο, καθώς, όποτε , οπουδήποτε . οποτεδήποτε) και λέγονται Επιρρηματικές επειδή  προσδιορίζουν ένα επίρρημα ή έναν επιρρηματικό προσδιορισμό.

π.χ. 1.Είναι μολυσμένος ο αέρας που αναπνέουμε. Ονοματική

 2.Είναι μολυσμένος ο αέρας τον οποίο αναπνέουμε. Ονοματική

 3.Όποιος αναπνέει το μολυσμένο αέρα αρρωσταίνει.  Ονοματική

 4.Καθώς ο αέρας είναι μολυσμένος, οι άνθρωποι υποφέρουν.  Επιρρηματική

 5. Όποτε φύγετε, ειδοποιήστε με. Επιρρηματική


Υπάρχουν 2 είδη αναφορικών προτάσεων:

Α) ΑΝΑΦΟΡΙΚΕΣ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΤΙΚΕΣ

Αυτές οι αναφορικές προτάσεις μάς δίνουν μια πληροφορία που είναι απαραίτητη για την κατανόηση της κύριας πρότασης και γι αυτό δε χωρίζονται με κόμμα από την κύρια πρόταση.

Π. χ. Η μέρα που ξεκινούν οι διακοπές του Πάσχα πλησιάζει

         Η γυναίκα που αγάπησε τον εγκατέλειψε.


Β) ΑΝΑΦΟΡΙΚΕΣ ΜΗ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΤΙΚΕΣ Ή ΠΡΟΣΘΕΤΙΚΕΣ

Αυτές οι αναφορικές προτάσεις μάς δίνουν μια πληροφορία που δεν είναι απαραίτητη για την κατανόηση της κύριας πρότασης, απλά προσθέτει μια παραπάνω πληροφορία και γι αυτό χωρίζονται με κόμμα από την κύρια πρόταση

Π. χ. Το σπίτι της Σοφίας, που είναι πολύ όμορφο, βρίσκεται κοντά στο βουνό

         Ο Γιάννης, που ήταν πραγματικός φίλος, με στήριξε.   


Σημαντικό!

Προτιμούμε την αντωνυμία “ο οποίος, η οποία, το οποίο” αντί για το “που”, αφού αυτό είναι λέξη που μπαίνει σε πολλά σημεία στον λόγο και πολλές φορές η χρήση του μπερδεύει τον αναγνώστη!

Π.χ. Ο άνθρωπος με τον οποίο φάγαμε χτες είναι γιατρός.

       Ο άνθρωπος που φάγαμε χτες είναι γιατρός.

Αν πούμε έτσι την πρόταση, τότε μπορεί κάποιος να καταλάβει ότι φάγαμε τον άνθρωπο!

Οδηγίες για τη δημιουργία μιας κατασκευής

Για να δώσουμε οδηγίες για τη δημιουργία μιας κατασκευής, πρέπει να αναφέρουμε τα παρακάτω:

 Α.Υλικά:

Αναφέρουμε τα υλικά και τα εργαλεία που θα χρειαστούμε για να φτιάξουμε τη συγκεκριμένη κατασκευή.

Β.Τρόπος εργασίας:

Αναφέρουμε την πορεία που πρέπει να ακολουθήσουμε για να φτιάξουμε την κατασκευή  ( στάδια ).

Γ.Τεχνικές οδηγίες:

Γράφουμε ακριβώς τι πρέπει να κάνουμε για να φτιάξουμε την κατασκευή.

Όταν δίνουμε οδηγίες, χρησιμοποιούμε ρήματα σε Ενεστώτα Οριστικής ή Αόριστο Υποτακτικής ή Αόριστο Προστακτικής.

Δ.Επιπλέον πληροφορίες:

Εδώ μπορούμε να δώσουμε συμβουλές για την επιτυχία της κατασκευής ή λύσεις για προβλήματα που τυχόν παρουσιαστούν στην πορεία της δημιουργίας της κατασκευής.

Οδηγίες για την κατασκευή χαρταετού…


Υλικά


Κατασκευή:

1.  Παίρνουμε τα τρία ξύλα και τα κόβουμε όλα στο ίδιο μήκος (60- 80 εκατοστά). Τα δένουμε με τον σπάγκο στο κέντρο πολύ σφιχτά μεταξύ τους (το ένα πάνω στο άλλο). Αφήνουμε περίπου μισό μέτρο σπάγκο να κρέμεται.


2. Στην άκρη του ενός ξύλου δένουμε σφιχτά το συρματάκι (εάν δεν έχετε χρησιμοποιήστε σπάγκο). Το περνάμε περιμετρικά στο σκελετό του χαρταετού δένοντας το σφιχτά γύρω από κάθε ξυλαράκι, σε μια εγκοπή που θα κάνουμε με ένα μαχαιράκι.

Πρέπει να προσέξουμε καθώς θα δένουμε το σύρμα να διατηρούνται ίσες αποστάσεις ανάμεσα στα ξύλα, ώστε στο τέλος να έχουμε ένα κανονικό εξάγωνο.


3. Βάζουμε τον σκελετό πάνω στο χαρτί ή στο πλαστικό και το κόβουμε γύρω γύρω στην περίμετρο του εξαγώνου αφήνοντας ένα περιθώριο ως 5 εκατοστά.


Εδώ ήρθε η ώρα να βάλετε το δικό σας στίγμα στον χαρταετό, μπορείτε να κολλήσετε ή να ζωγραφίσετε ότι επιθυμείτε, αρκεί να μην τον βαρύνετε πολύ…


Αφού τον διακοσμήσουμε βάζουμε ξανά τον σκελετό πάνω στο χαρτί και διπλώνουμε τα περιθώρια προς τα μέσα «αγκαλιάζοντας) το σύρμα σαν στρίφωμα. Το κολλάμε με κόλλα ή ταινία.


Σε δύο άκρα (β, γ) στερεώνουμε σπάγκο ώστε να δέσουμε στην μέση του την ουρά. Εδώ χρειάζεται λίγη προσοχή ώστε αβ=αγ=γδ=βδ.


Η ουρά πρέπει να είναι τουλάχιστον 4 φορές μεγαλύτερη από το μήκος του χαρταετού, έτσι ώστε ο χαρταετός μας να μπορεί να πετάει τέλεια.


Την ουρά θα την φτιάξετε από εφημερίδες ή χρωματιστά χαρτιά μήκους περίπου 20 εκ. και θα τα δέσετε στον σπάγκο σε απόσταση 20 εκ. το ένα από το άλλο.


Στα απέναντι άκρα από αυτά που δέσαμε την ουρά μας (ε, ζ) θα δέσουμε τα ζύγια. Εδώ χρειάζεται προσοχή γιατί είναι το σημαντικότερο κομμάτι του αετού μας. Θα δέσουμε 2 κομμάτια σπάγκο στα άκρα ε & ζ και το καθένα θα ενωθεί με τον σπάγκο που αφήσαμε να κρέμεται στο κέντρο του αετού. Τα ζύγια πρέπει να σχηματίζουν ένα ισοσκελές τρίγωνο. Στο σημείο της ένωσης δένουμε την καλούμπα μας.

Είστε έτοιμοι να αμολήσετε καλούμπα.

Καλές πτήσεις και μην ξεχνάτε να μείνετε μακριά από τα σύρματα της Δ.Ε.Η

ΠΗΓΗ  .paidorama.com

 Βιβλίο Γραμματικής Ε΄ - Στ΄

Αναφορικές προτάσεις,

Μαθηματικές κατασκευές

Οι κατασκευές που κάνουμε στα Μαθηματικά απαιτούν ακρίβεια και τήρηση των κανόνων για κάθε σχήμα.


Επειδή τα Μαθηματικά εξελίχθηκαν από τους αρχαίους Έλληνες, γι’ αυτό πολλές από τις λέξεις που χρησιμοποιούν έχουν τη ρίζα τους στην αρχαία ελληνική γλώσσα.

ημικύκλιο : ημι + κύκλος (μισός κύκλος)

ομόκεντροι κύκλοι : ομού + κέντρο κύκλοι (κύκλοι που έχουν το ίδιο κέντρο).

διχοτόμος μιας γωνίας : δίχα + τέμνω (η ευθεία που χωρίζει στη μέση μια γωνία)

ισόπλευρο τρίγωνο : ίσος + πλευρά (το τρίγωνο που έχει ίσες πλευρές)

οξυγώνιο τρίγωνο : οξύς + γωνία (το τρίγωνο που έχει όλες τις γωνίες του οξείες)

τετράπλευρο σχήμα : τετρα + πλευρά (το σχήμα που έχει τέσσερις πλευρές)

Σύνθεση με στοιχεία από τα αρχαία ελληνικά

Σύνθεση με στοιχεία από τα αρχαία ελληνικά

Στη νέα ελληνική γλώσσα υπάρχουν πολλές λέξεις που έχουν ως πρώτο συνθετικό τους άκλιτες λέξεις ή αχώριστα μόρια της αρχαίας ελληνικής γλώσσας.

Αυτά έχουν διατηρηθεί στη νέα ελληνική ως αχώριστα μόρια που μπαίνουν ως πρώτα συνθετικά σε λέξεις. Μερικά από αυτά τα πρώτα συνθετικά είναι τα παρακάτω:


αχώριστα μόρια που προέρχονται από την αρχαία ελληνική

αει- (= πάντα) –> αεικίνητος, αειθαλής

τηλε- (= μακριά) –> τηλεθεατής, τηλεκατευθυνόμενος, τηλεγράφημα

αμφι- (= και από τα δύο μέρη) –> αμφίβιος, αμφιλεγόμενος

ευ- (= καλά) –> ευτυχία, ευχάριστος, ευτυχώς

παν- (= όλο) –> πάνσοφος, πανευτυχής

αρχι- (= πρώτος, ανώτερος) –> αρχιμάγειρας, αρχιμάστορας

αλληλο- (= ο ένας τον,  άλλον, μεταξύ τους) –> αλληλογραφία ,  αλληλοβοήθεια

αυτο- (= από μόνος μου) –> αυτοπεποίθηση, αυτογνωσία, αυτοκίνητο

διχο- (= χωρισμένος σε δύο) –> διχοτόμος, διχοτομώ, διχόνοια

δυσ- (= δύσκολος,  άσχημος, κακός) –> δυστυχία, δυσκίνητος, δυσανάλογος

ημι- (= μισός) –> ημικύκλιο, ημισέληνος, ημιτελής

ομο- (= μαζί, ίδιος) –> ομοφωνία, ομονοώ

πυρο- [< πυρ (= φωτιά)] –> πυρομανής, πυρασφάλεια, πυροσβεστική

α(ν)- [στερητικό] –> ακίνητος, αδύνατον, ανεπίσημος


Το ρήμα βάλλω

Το ρήμα βάλλω

Το ρήμα βάλλω στον ενεστώτα έχει θέμα βαλλ-  (βάλλω),ενώ
                        στον αόριστο έχει θέμα βαλ-  (έβαλα).

Άρα,



Ένας πρακτικός τρόπος για να γράφουμε σωστά το βάλλω και τα σύνθετά του είναι να τα αντικαθιστούμε με το μυαλό μας με ένα συνώνυμο:

π.χ. Συνέχεια ανέβαλλε (= ματαίωνε)  το ταξίδι στην Αθήνα.    

      (Το ανέβαλλε είναι παρατατικός και γι’ αυτό γράφεται με δύο λ [λλ]).

      Ανέβαλε (ματαίωσε) το ταξίδι επειδή αρρώστησε.

     (Το ανέβαλε είναι Αόριστος  και γι’ αυτό γράφεται με ένα λ [λ]).

Τα αριθμητικά - Αριθμητικά επίθετα

 Βιβλίο Γραμματικής Ε΄ - Στ΄

Αριθμητικά

γραφή των αριθμητικών

Δες τα αριθμητικά εδώ

Η κατασκευή του μεγαλύτερου

πλοίου στον κόσμο

Παρθενώνας - Ακρόπολη 3D

ενότητα 13 (κατασκευεσ) from Giorgos Baroutas

ενότητα 13 Βιβλίο μαθητή

Επανάληψη στην ενότητα 13 -
Κατασκευές

Λύσεις ασκήσεων Βιβλίου μαθητή

ΕΡΓΑΣΙΕΣ

Υποκείμενο–Ρήμα–Αντικείμενο–Κατηγορούμενο–άμεσο-έμμεσο-αντικείμενο

2. Αναφορικές προτάσεις

Εργασίες
1. Μαθηματικές κατασκευές

2. Σύνθεση με στοιχεία από τα αρχαία ελληνικά - Ρήμα βάλλω

3. Αριθμητικά

Η Ελλάδα είναι διάσπαρτη από όμορφα μοναστήρια. Υπάρχουν συνολικά 230 μοναστήρια σε ολόκληρη την επικράτεια, άρρηκτα δεμένα με την ελληνική φύση και ιστορία.

Φωλιασμένα σε απόκρημνα βράχια, σε γκρεμούς, σε ανεμοδαρμένες πλαγιές πάνω από τη θάλασσα, αλλά και σε καταπράσινες πεδιάδες και γέρικους ελαιώνες, τα μοναστήρια αυτά είναι μάρτυρες της αγωνίας του ανθρώπου να πλησιάσει το Θείο, μέσα από τη σιωπή, τη λιτότητα, την αρμονία.

Θεμελιωμένα στις θρησκευτικές δοξασίες, στα θαύματα, χτισμένα με το μεράκι των λαϊκών μαστόρων, εικονογραφημένα από τα άξια χέρια αγιογράφων, τα ελληνικά μοναστήρια έπαιξαν σημαντικό ρόλο σε διάφορες στιγμές της ελληνικής ιστορίας.

ενότητα 13 - Κατασκευές

Επαναληπτικές εργασίες  

Επαναληπτικό 3
Επαναληπτικό 4
Επαναληπτικό 5
Επαναληπτικό 6
Επαναληπτικό 7

Επαναληπτικό 8
Επανάληψη γραμματικών φαινομένων

      Γραμματικά φαινόμενα 13ης ενότητας   

 QUIZ Ενεργητική - Παθητική φωνή

Wordwall 1

Wordwall 2

Wordwall 3

Wordwall 4

Wordwall 5

Wordwall 6

Wordwall 7

Wordwall 8

Wordwall 9

 QUIZ Ενεργητική - Παθητική σύνταξη

Wordwall 1

Wordwall 2

Wordwall 3

Wordwall 4

Wordwall 5

Wordwall 6

Wordwall 7

Wordwall 8

Τα 7 σύγχρονα θαύματα του κόσμου

Τα 7 θαύματα του αρχαίου κόσμου

QUIZ στα αριθμητικά

1   2   3

4   5   6

 QUIZ Ρήμα βάλλω

Wordwall 1

Wordwall 2

Wordwall 3

 Τα δέκα ομορφότερα Μοναστήρια της Ελλάδας

Ενεργητική και Παθητική σύνταξη from Γιάννης Φερεντίνος

Ενεργητική και Παθητική Σύνταξη

Το ρήμα στα νέα ελληνικά. Οι φωνές, οι συζυγίες, οι τάξεις.