Page 3 - Istoria_ST_B6

Ιστορία Στ΄ τάξης - Ενότητα Β: Οι Έλληνες κάτω από την οθωμανική και τη λατινική κυριαρχία (1453-1821)

Κεφάλαιο 6. Οι Έλληνες των παροικιών και των Παραδουνάβιων
Ηγεμονιών

ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ

Κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας αρκετοί Έλληνες έφυγαν από τη γενέτειρά τους και
μετανάστευσαν, είτε εξαιτίας των πολέμων είτε για οικονομικούς λόγους, σε άλλες περιοχές.
Εκεί δημιούργησαν νέες κοινότητες, τις παροικίες.

1) Σε πόσες χρονικές περιόδους πραγματοποιήθηκε μετανάστευση Ελλήνων στο

εξωτερικό, κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας;
Σε δύο χρονικές περιόδους. Από τον 15ο –τον 16ο αιώνα η πρώτη μετανάστευση
και κατά τον 17ο και 18ο αιώνα η δεύτερη.
2) Τι γνωρίζεις για την πρώτη μετανάστευση;
Η μετανάστευση που πραγματοποιήθηκε από τον 15ο -16ο αιώνα ήταν συνήθως
υποχρεωτική. Λόγιοι, ευγενείς και στρατιώτες άλλες φορές μόνοι τους και άλλες φορές

συνοδευόμενοι από τις οικογένειες τους, εγκατέλειψαν την υπόδουλη Ελλάδα λόγω των
πολεμικών συγκρούσεων και της επέκτασης των Τούρκων
3) Από πού κατάγονταν οι περισσότεροι Έλληνες που αναγκάστηκαν να
μεταναστεύσουν και πού πήγαν να εγκατασταθούν;
Οι περισσότεροι κατάγονταν από νησιά (Κύπρος, Κρήτη) ή παραθαλάσσια μέρη
(Μονεμβασιά, Μάνη, Ναύπλιο, Ήπειρος) και εγκαταστάθηκαν κυρίως σε παραθαλάσσιες

πόλεις της Ιταλίας καθώς και σε άλλα μέρη της Ευρώπης, ιδρύοντας παροικίες.
4) Ποια επαγγέλματα εξασκούσαν συνήθως οι Έλληνες μετανάστες;
Εξασκούσαν συνήθως το επάγγελμα του στρατιώτη, του ναυτικού, του εμπόρου, του
αντιγραφέα χειρογράφων καθώς και του δασκάλου σε ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα.
5) Τι γνωρίζεις για τη δεύτερη μετανάστευση;

Η δεύτερη μετανάστευση που πραγματοποιήθηκε κατά τον 17ο και 18ο αιώνα, ήταν
εθελοντική και ειρηνική και τα αίτιά της ήταν οικονομικά. Αυτή τη φορά οι Έλληνες
μετανάστες εγκαταστάθηκαν σε αρκετές πόλεις κατά μήκος εμπορικών δρόμων όπου τα
εμπορεύματα μεταφέρονταν από την Οθωμανική Αυτοκρατορία προς την Κεντρική
Ευρώπη και τη Ρωσία με καραβάνια (ομάδες ανθρώπων, συνήθως εμπόρων που ταξίδευαν
μαζί για λόγους ασφάλειας) που διέσχιζαν τα Βαλκάνια.
6) Κατά την περίοδο της δεύτερης μετανάστευσης ανάφερε τις περιοχές από τις
οποίες μετακινήθηκαν Έλληνες και τις περιοχές στις οποίες εγκαταστάθηκαν και

δραστηριοποιήθηκαν.
Έλληνες από τον Πόντο μετακινήθηκαν στον Καύκασο και την Κριμαία ιδρύοντας
παροικίες με γνωστότερη την Οδησσό. Έλληνες από τη Μακεδονία εγκαταστάθηκαν
κυρίως στη Βιέννη, την Τεργέστη, τη Σερβία και την Ουγγαρία, όπου ασχολήθηκαν με το
εμπόριο βαμβακερών, δερμάτων, χαλιών και άλλων ειδών. Τέλος, αρκετοί Έλληνες
δραστηριοποιήθηκαν στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες, τη Βλαχία και τη Μολδαβία,
περιοχές που κυβερνούσαν Φαναριώτες ηγεμόνες.

Αποστόλης Αγγελόπουλος