Page 3 - Istoria_ST_B5

Ιστορία Στ΄ τάξης - Ενότητα Β: Οι Έλληνες κάτω από την οθωμανική και τη λατινική κυριαρχία (1453-1821)

Κεφάλαιο 5: Η οικονομική ζωή

ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ
Κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας αρκετοί 'Έλληνες έφυγαν από τη γενέτειρά τους και

µετανάστευσαν, είτε εξαιτίας των πολέμων είτε για οικονομικούς λόγους, σε άλλες περιοχές.
Εκεί δηµιούργησαν νέες κοινότητες, τις παροικίες.

1. Ποια ήταν η βάση της οικονομίας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας;

Η οικονομία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στηριζόταν κυρίως στις αγροτικές καλλιέργειες
(σιτάρι, κριθάρι, βαμβάκι, καπνός, λάδι, σταφίδα). Οι κτηνοτρόφοι, είτε ζούσαν μόνιμα σε ένα

μέρος είτε ήταν νομάδες, πρόσφεραν μαζί με τους αγρότες πρώτες ύλες στη βιοτεχνία για την
παραγωγή νημάτων και υφαντών. Η παραγωγή ικανοποιούσε κυρίως τις ανάγκες του σπιτιού.

Όσα προϊόντα τους περίσσευαν, οι γεωργοί τα πουλούσαν στις τοπικές αγορές ή τα διέθεταν
στο εξωτερικό, με αντάλλαγμα κυρίως βιομηχανικά εργαλεία και άλλα προϊόντα.
2. Πού οφείλονταν η οικονομική παρακμή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας;

Οι γεωγραφικές ανακαλύψεις, η χρήση νέων εμπορικών δρόμων και ο τερματισμός των
κατακτήσεων συνέβαλαν στην παρακμή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Οι έμποροι από τη

Δυτική Ευρώπη δεν ήταν υποχρεωμένοι πλέον να περνούν από το έδαφος της για να πάνε
στην Ινδία ή την Κίνα. Έτσι τα κρατικά της έσοδα από τους φόρους του εμπορίου σταδιακά
μειώθηκαν και το νόμισμά της υποτιμήθηκε.

3. Ποιος επωφελήθηκε από το γεγονός αυτό;
Προοδευτικά η οικονομική δραστηριότητα πέρασε στα χέρια των υπηκόων του Σουλτάνου

και ιδιαίτερα των Ελλήνων.
4. Ποιοι άλλοι παράγοντες ωφέλησαν τους Έλληνες;
Δύο ακόμη παράγοντες ωφέλησαν τους Έλληνες: οι συνθήκες του Κάρλοβιτς (1699) και του

Κιουτσούκ Καϊναρτζή (1774), που υπέγραψε η ηττημένη Οθωμανική Αυτοκρατορία,
επέτρεψαν, κυρίως στην Αυστρία και τη Ρωσία, να επηρεάζουν τις εξελίξεις στο εσωτερικό

της.
Επίσης, οι Διομολογήσεις, δηλαδή οι εμπορικές συμφωνίες που έκαναν οι δυτικές χώρες με
τους Οθωμανούς Σουλτάνους, ευνόησαν το ελληνικό εμπόριο και τη ναυσιπλοΐα, αφού έδωσαν

τη δυνατότητα στους Έλληνες να υψώνουν στα καράβια τους τις σημαίες των χωρών
αυτών.

5. Ποια ήταν τα αποτελέσματα των συνθηκών αυτών για τους Έλληνες;
Οι Έλληνες έμποροι επέκτειναν τη δραστηριότητά τους στην Κεντρική και τη Δυτική
Ευρώπη καθώς και τη Ρωσία, ίδρυσαν στα μέρη αυτά σημαντικές παροικίες και ανέλαβαν

μεγάλο μέρος του εισαγωγικού και εξαγωγικού εμπορίου της Δύσης με την Ανατολή,
κερδίζοντας πολλά πλούτη.

Μαζί όμως με τα αγαθά έφταναν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και οι επαναστατικές ιδέες,
που επικρατούσαν την εποχή αυτή στην Ευρώπη.

Αποστόλης Αγγελόπουλος