Page 3 - Istoria_ST_B2

Ιστορία Στ΄ τάξης - Ενότητα Β: Οι Έλληνες κάτω από την οθωμανική και τη λατινική κυριαρχία (1453-1821)

Κεφάλαιο 2: Οι συνθήκες ζωής των υποδούλων

Μέσα στην Οθωμανική Αυτοκρατορία οι υπόδουλοι Έλληνες ζούσαν δύσκολα, καθώς
ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ
αντιμετώπιζαν πολλές διακρίσεις, ιδιαίτερα τους πρώτους αιώνες της Τουρκοκρατίας.
Πολλές από αυτές είχαν σχέση με τη φορολογία.

1. Τι γνωρίζεις για τους Φαναριώτες;
Οι Φαναριώτες ήταν μια ανώτερη οικονομικά και κοινωνικά τάξη που σχηματίστηκε γύρω
από το Πατριαρχείο, στη συνοικία Φανάρι της Κωνσταντινούπολης, από ονομαστές
βυζαντινές οικογένειες. Αυτές επέζησαν μετά την Άλωση και ενώθηκαν με Έλληνες που
ήρθαν στην Πόλη από την Καραμανία, τον Πόντο ή τα νησιά του Αιγαίου και πλούτισαν ως

βιοτέχνες ή έμποροι. Η προσφορά των Φαναριωτών στο σκλαβωμένο έθνος θα είναι από το
17ο αιώνα πολύ σημαντική, ιδιαίτερα στην εκπαίδευση.
2. Ποιοι περιορισμοί δυσκόλευαν την καθημερινή ζωή των Χριστιανών υποδούλων;
Οι Χριστιανοί υποχρεώνονταν να κατοικούν σε φτωχικές συνοικίες των πόλεων και
υπηρετούσαν στο στρατό μόνο σε βοηθητικές υπηρεσίες είτε ως ναύτες και οδηγοί.
Απαγορεύονταν οι λιτανείες. Οι σοβαρές δικαστικές υποθέσεις που αφορούσαν Χριστιανούς,
εξετάζονταν στα μουσουλμανικά δικαστήρια (ιεροδικεία) και όχι στα εκκλησιαστικά
δικαστήρια.

3. Ποιες σημαντικές διακρίσεις γίνονταν σε βάρος των Χριστιανών;
Στην κατανομή των φόρων. Οι Χριστιανοί πλήρωναν περισσότερους φόρους από τους
Μουσουλμάνους.

4. Ποιοι φόροι επιβλήθηκαν στους Χριστιανούς;
Τακτικοί φόροι: κεφαλικός φόρος, φόρος της εστίας για τις κατοικίες τους, έγγειος φόρος για
τη χρήση της γης και η δεκάτη για την αγροτική παραγωγή.
Έκτακτοι φόροι. Υποχρεώνονταν να κάνουν διάφορες αγγαρείες , στις απομακρυσμένες
περιοχές, γίνονταν θύματα κακομεταχείρησης και εκμετάλλευσης από τους τοπικούς
διοικητές, τους οποίους η κεντρική εξουσία δεν μπορούσε εύκολα να τους ελέγξει.
5. Ποια ήταν τα πιο σκληρά μέτρα που αντιμετώπισαν οι Χριστιανοί;

Ήταν οι σφαγές και οι αιχμαλωσίες, οι εξισλαμισμοί, το παιδομάζωμα , η εγκατάσταση
τουρκικών και άλλων φυλών σε εύφορα εδάφη με αποτέλεσμα οι ελληνικοί πληθυσμοί να
αναγκάζονται να μετακινούνται στο εξωτερικό ή σε απομονωμένα και ορεινά μέρη στο
εσωτερικό.
6. Ποιοι κατείχαν τις εύφορες εκτάσεις γης και ποιοι τις άγονες;
Οι περισσότεροι υπόδουλοι κατείχαν εκτάσεις γης σε άγονες περιοχές ή σε νησιά, ενώ τα

εύφορα κτήματα ανήκαν στο Σουλτάνο και τους Οθωμανούς.

Αποστόλης Αγγελόπουλος